Skip to main content

این متنی هست کە بر روی پوست

این متنی هست کە بر روی پوست
جمال
عنوان مقاله:
نظر

این متنی هست کە بر روی پوست آهو نوشتە شدە است ،،،متني چند بيتي ده هجايي مربوط به دهه‌ي دوم هجري در نزديكي شهر سليماني كُردستان عراق(غار هزار مَرد) توسط جواني انگليسي كشف شده كه متعلق به اوايل هجوم عرب

به ايران است و از جمله اشعار هجايي محسوب مي شود... اين اشعار به خط پهلوي و بر پوست آهو نوشته شده
«رشيد ياسمي» هم به تأسي از متن بهار تتبعي در آن كرده اند در مورد اصالت اين شعر ديدگاه مثبت خود را ارايه كرده است و معتقد است اين شعر در شكايت از حمله عرب و برافتادن آيين قديم و انعكاس تأثرات مردم كردستان شمرده مي‌شود[2].

«علاءالدين سجادي» اين متن را در كتاب خود آورده و ديدگاه‌هاي استادان پيشين را در مورد قدمت شعر و تدقيق در آن تاييد كرده است[3].

«دكتر جمال رشيد احمد» به اين شعر اشاراتي دارد و معتقد است كه بسياري از نويسندگان و زبان شناسان اين متن را در آثار خود آورده براي نمونه مورخ و اتنوگراف روسي«ولچفسكي» مي گويد اين منظومه در دهه‌هاي اول قرن بيستم در سليمانيه كشف شده است. و «رودنكو» هم اين منظومه را به زبان روسي برگردانده است[4]. با بررسي از اين اسناد و نظرات مي‌توان به اهميت اين متن به عنوان خاستگاه اولين شعر مكتوب كُردي هورامي پي بر

و این قدیمترین شعر مکتوب هست بر روی پوست آهو با ترجمەی فارسی آن شعر بە زبان کوردی لهجەی اورامانات هست کە بیشتر در استان کرمانشاه و خانقین و مندلی و سلیمانیە و پاوە نوسود زندگی میکنند

متن هرمزگان: هورمزگان رمان، ئاتران کوژان
آتشکده‌ها ویران، آتش‌ها خاموش
وێشان شاردەوە، گەورە گاوران
خود را پنهان کردند بزرگ بزرگان(موبدان)
زۆرکاری ئارەب، کەردنە خاپوور
زورمداران عرب، ویران کردند
گنای پاڵەیی، هەتا شارەزوور
از روستای پاله تا شهرزور
شەن و کەنیکان وە دیل بەشینا
زنان و دختران را به اسارت بردند
مێرد ئازا تلێی وە ڕووی هوونینا
مردان غیرتمند در میان خون می غلتیدند
رەوشت زەردەشترە، مانۆوە بێ کەس
آیین زردشت بی یاور ماند
بەزیکا نەیکا، هورمز وە هیچ کەس [6]

هرمزد به كسي رحم نورزيد

ويژگي هاي زباني، ادبي و محتوايي اين شعر:

خوب میبینید این شعر و متن 1400 سال قدیمیست در زمان حملەی اعرب بە ایران نوشتە شدە و کوردیم هست چون من کورد کلمە بە کلمەی معنی آن را میدانم و شما پان اتراک در زمان حملەی اعراب بە ایران کجا بودید ؟ دریغ از یک سند یک کلمەای