Skip to main content

دوستانی که به ضریب هوشی باور

دوستانی که به ضریب هوشی باور
آ. ائلیار

-بیزده‌بیر کیشی وار ،
هر گلنه ال وئریر.
( قاپی دسته‌سی )
در خانه ما مردی هست
که با همه دست میدهد(دستگیره ی در)

دوستانی که به ضریب هوشی باور دارند متأسفانه جرئت شرکت در تست را نیافتند. و پرسشها بی جواب ماند.
جواب 10 نمره از 20 را گفتم که «فیزیک و فولکلور» است.
5 نمره به این میدهیم که جواب داده شود کدام فیزیک و کدام فولکلور؟ جواب:
فیزیک گوانتوم-فولکلور آذربایجان.
گوانتوم:
پاسخ 1 چطور 10 میشود یا 10 چطور 100 میشود را در فیزیک گوانتم میتوان جست و یافت. جواب تنها نام علم بود.
منابع گوانتوم زیاد است میتوان دنبال کرد که موضوع دیگری ست. به سئوالات یک چیز هم هست و هم نیست- یا هم مرده است و هم زنده جواب میدهد.
فولکلور آذربایجان:
سئوال تاپ-شاپ به فرهنگ شفاهی مربوط است به بخش «تاپماجا» یا معما.
این موضوع را تنها از این فرهنگ میشود پاسخ گرفت:

تاپ-شاپ: او ندیر گی داغدا تاپپیلدار-سودا شاپپیلدار: جوابش « کلنگ - بالیق یا ماهی» ست.
این معما شکل دیگر هم دارد:
داغدا تاپپیلدار-سودا شاپپیلدار
اوبادا فرمان-ائلده سلیمان - ندیر؟
( کولونگ ، بالیق ، ایت ، خوروز )
اوبادا فرمان= فرمان در آبادی : سگ.
ائل = گروه مرغها. خروس پادشاه گروه است.
اگر به کوه بیافتد صدای تاپ میدهد. کلنگ-اگر به آب بیفتد -ماهی- صدای شاپ-شاپ ایجاد میکند.

این هم از فولکلور . نمیدانم در جایی نوشته اند یانه.
اصفهان اوزاق-کردی سی یاخین
بو میدان-بو شیطان
برابر این گوی و این میدان است. جواب سئوالها خود تست .

-----------
دنیای کودکی یادش بخیر. با این تاپماجاها و...ساخته شده بود و چه زیبا!
-ائوده دورت گلین-دوردو ده بیر بویدا(بوجاقلار-گوشه ها)
در خانه چهارعروس-هر چهارتا هم قد.
حاجیلار حاجا گئدر-جهد ایلر گئجه گئدر-بیر یومورتا ایچینده- قیرخ اللی جوجه گئدر ( نار)

در تاپماجاهای آذربایجان چیزهایی وجود دارند که به زندگی انسان ماقبل تاریخ و کهن اشاره دارند.
خیلی از اینها را جمع کرده اند که زمینه ی خوبی برای تحقیقات مختلف است.
بد نیست اینها راهم که دیگران نوشته اند ببینید و لبخندی بر لبانتان بنشیند:

-داشداندی دمیردندی ، خؤره‌یی خمیردن‌دی ، عالمه یئمک وئرر ، اؤزو دویماز ندن‌دی. ( ده‌ییرمان )
-چؤمچه باشی مَندیری ،بئلینده وار کندیری ، میلچک قونسا ویزیلدار ، ال ده‌ینده سیزیلدار. ( ساز )
-قاشیقدا اوتوروب ، ایاقلارین ساللاییب. ( ریشته )-اریشته
-سودا بالیق ، قویروغو یانیق. ( پیلته )
-آغدی یوغوت دئییل ، قویروغو وار سیچان دئییل. ( آغ تورپ )