من نوشته های خانم معصومه

مثلا خانم قربانی به روحیه پرخاش گری بین فعالین آذربایجانی و آسیبهای آن، هم در این نوشته و هم در نوشته پیشین، اشاره کرده اند که اشاره و نقد صحیح و بسیار بجایی هم هست. ولی ما باید ببینیم که آیا این روحیه فقط بین ما آذربایجانیهاست؟ به نظرم خیر. مثلا همین روحیات شوونیستی پرخاشگرانه نزد بسیاری از هم وطنان فارس زبان را در نظر بگیریم. در شرایطی که هشتمان گروی نه است و اقتصاد مملکت تبدیل به ویرانه ای رقت بار شده است و بسیاری برای گذران زندگی کلیه فروشی و فرزند فروشی و تن فروشی پیشه کرده اند، این حضرات خواب امپراطوری کوروش و فتح شرق و غرب عالم را می بینند. چشم دیدن پیشرفت کشورهای عربی، ترکیه یا جمهوری آذربایجان را ندارند. هرچه آنها بیشتر پیش می افتند، اینها بیشتر لغز می خوانند و توهین می کنند (چون برای پر کردن این کمبود، یک کاری باید انجام داد بالاخره!). اینجا حتی برای به اصطلاح روشنفکران اینها، قاسم سلیمانی مبدل به قهرمان می شود. چرا؟ برای اینکه ایرانی (چه ترکش، چه فارسش، چه دیگران) از تحقیر شدن نزد هر کس و ناکس خسته شده است و می خواهد هر جوری شده عرض اندامی بکند. کافیست که فلان سایت مشهور یا حتی گمنام یک کشور اروپایی یا آمریکایی یک نوشته مثبت چند سطری راجع به ایران منتشر کند تا اینها بدون تفکر راجع به نیات واقعی آن نوشته، از کاه کوه بسازند و ده برابر بیشتر از خودشان تعریف بکنند. در حالی که چنین عقده حقارتی نزد سایر ملل کمتر مشاهده می شود. منظور اینکه مساله بی عملی، صرفا محدود و مختص ما آذربایجانیها نیست؛ یک روحیه متاسفانه عمومی بین مردم ایران است. باز می توان راجع به هموطنان کرد و ایده هایی نظیر کردستان بزرگ و از این قبیل نیز نوشت.
مساله عدم توجه به خودسازی نیز از همین قسم است. جامعه ایران، سرانه مطالعه اش بسیار بسیار پایین است (و آذربایجان و خوزستان و کرمان هم ندارد). کتاب تبدیل شده به یک کالای لوکس و بیشتر مردم صرفا برای گذشتن از سد کنکور یا امتحان نظام مهندسی یا آزمون وکالت و جهت رفع این قبیل نیازهای روزمره کتاب می خوانند نه برای اینکه خود یا جهانی که در آن قرار دارند را بهتر بشناسند و در صدد اصلاح کاستیهای آن بر آیند. اینجا دیگر خودسازی و از این قبیل حرفها، تبدیل می شود به حرفهای از سر شکم سیری. جامعه ما، جامعه ای شده است که در آن همه چیز، همه مفاهیم و ارزشها به گند و کثافت کشیده شده. استاد دانشگاه مقاله و پایان نامه برای دانشجو می نویسد و تجارت می کند. در ایران، امروزه تقریبا هیچ کاری نیست که با رشوه حل نشود. رشوه گیری قضات دادگاهها یک عرف است. شما پول بده، سوالات کنکور را بخر، استاد دانشگاه را بخر، اسناد مناقصات را بخر، نماینده مجلس را بخر، سردار سپاه را بخر و ... . ما اسما مجلس داریم، ولی واقعا چیزی به معنی مجلس نداریم. ما اسما آزادی اجتماعات، تعدد احزاب، حق تحصیل به زبان مادری، روزنامه های آزاد، قوانین لازم الاجرا و هزار و یک چیز خوب و قشنگ دیگر داریم، ولی عملا هیچ کدام را نداریم. پس همه آن مفاهیم خوب و ارزشمند را به گند کشیده ایم؛ چرا که همه آنها را از محتوای واقعیشان تخلیه کرده ایم. در این بین معدود افرادی هستند که هنوز بر ارزشهای انسانی پافشاری می کنند و همان طور که حرف می زنند زندگی می کنند. ولی صدای آن افراد معدود قادر نیست در جو سنگین و جریان قدرتمند عافیت طلبی و اصطلاحا، خر خود را راندن تغییری ایجاد کند.
منظور اینکه مساله را باید تا حدی گسترده تر و عمومی تر دید و محدود کردن آن به جامعه آذربایجان دور از واقع گرایی است. ولی البته این معایب در جامعه آذربایجان هم وجود دارند و چه بسا در مواردی گسترده تر و ریشه دارتر. در مورد مسائل مربوط به مبارزات ملی در آذربایجان اگر وقت بکنم (که گمان نکنم فرصتی پیش بیاید)، بعدا بیشتر خواهم نوشت.