Skip to main content

در باره ی معنی روستا و طایفه

در باره ی معنی روستا و طایفه
آ. ائلیار

در باره ی معنی روستا و طایفه ی dan-gıra-lu دانقارالو یا dan-nga-ra-lu
، روستا و طایفه ی çon-qa-ra-lu چونقارالو
از زاویه ی دیگر هم میتوان به مسئله پرداخت:

اینجا صدای q=g
ço-nqa-ra-lu
dan-nga-ra-lu یا dan-gıra-lu
از این زاویه نگاه کنیم که هر دو کلمه ترکی اند.
و نامها در ارتباط با هم اند:
dan-nga-ra-lu به معنی کسی ست که به خدایdanqırیا tanqır(دانقیر یا تانقیر در ترکی : خدا) معتقد است.
dan یا tan نخستین روشنایی سحر، سپیده معنی میدهد. اعتقاد به خدایی خورشید و روشنایی و آسمان را میرساند که از باورهای بسیار کهن است و در فرهنگ سومر و غیره ریشه های آنرا می بینیم.
در واقع معنی کلمه، مرد یا مردم ، با خدا یا معتقد به خدای سپیده دم و خورشید است. در زبان سومری
din-ngir به معنی همین danqır یا tanqır است. din شکل قدیمی dan یا tan میتواند باشد. و در واقع همان کلمه ی « دین» باید باشد. که از سومری داخل زبانهای دیگر شده است.
این موضوع قبلا هم توضیح داده شده ولی چه ارتباطی با کلمه ی ço-nqa-ra-lu دارد؟

dan-gara-lu اشاره به طبیعت و سر زدن سپیده و پدیده ی dan دارد.
احتمال اینکه در کلمه ی çon-qara-lu بخش اول نیز-çon -به طبیعت یا محیط اشاره دارد، زیاد است.
دانقارالو : دارای دان
چون قارالو : دارای چونگ : دارای çanqıltı(صدای بهم خوردن سنگها)، چانگیل-چونگیل یئر. محیط زندگی.

چونگ-چانگ : همان صدای çan-qır-lıq ; daşlıq

« c)zınqılda-maq) با çanqıldamaq فرق بسیار دارد. صدای بهم خوردن فلزهایی مانند مس را zınqldamaq
یا zanqıldamaq گویند.
اما صدای بهم خوردن سنگ و قلوه سنگ çanqıldamaq گفته میشود. و زمین را
چانقیل-چونقول یئر گویند. صدای زنگوله با صدای سنگها فرق دارد (-taq-,şaq , çaq- çanq)

1-مردمی که با صدای زنگوله ی حیواناتشان نامبرده شده اند: zın-qırov-lu ( احتمال تبدیل صدای zınq به cınq به çan وجود دارد-طی زمان)
2- مردمی که محیط زندگی آنها کمی سنگلاخی بوده çanq-qıra-lı
این احتمال قوی ست.
-----
زاویه دیگر:
اگر نام چونقارالو را در ارتباط با دانقیرالو در نظر گیریم از آنجایی که :
دانقیرالو اشاره به « صاحبِ dan- روشنایی صبح- مشرق-دارد
ممکن است منظور از چون قارا لو : صاحب تاریکی شب- مغرب-باشد. برگشت به سیاهی( çön-qara)
.
- مردم و روستایی که در طرف طلوع خورشید-مشرق- قرار دارند dan
-و مردم و روستایی که در طرف غروب خورشید -مغرب-قرار دارند.
çön-qara یا- çon منظور برگشتن دان به سیاهی.
---
نام چونقارا لو و دانقارا لو میتوانند معنای مجازی یا غیر مستقیم هم داشته باشند :
مردمی که به دانقیر اعتقاد دارند( اعتقاد قدیمی- پیش از اسلام)
مردمی که از دانقیر برگشته و به آن باور ندارند . ( اعتقاد جدیذ. اعتقاد به اسلام)
---
ço میتواند کوتاه ço-x نیز باشد. در این حالت ، «طرف مغرب ، سیاهی، و عدم باور»، تشدید میشود، ولی در معنی تغییری پیش نمیاید.
---
در هر صورت همه این زاویه ها و احتمالات میتوانند کم و بیش درست و نادرست باشند.
اما مجموعه ی آنها ما را با مردمی به نام «چونقارا لو و دانقارا لو » آشنا میکنند.