و اما مسئله «نیروها درجامعه

و اما مسئله «نیروها درجامعه سیاسی ایران». که در این کامنت جداگانه قید میکنم: براساس نوشته شما و برپایه مطالعات خودم، میتوانم بگویم: هر جامعه ای دارای روند پیشرفت یا افت و خیز طبیعی خود است. و این پروسه نه یک خط راست بل به صورت «زیگزاکها» یا خط شکسته پیشروی دارد- اگر دیاگرام آنها رسم شوند. ولی در این «حرکت طبیعی» همه مشترک اند. و اصولاً و عمدتاً این سیر طبیعی ست که میخواهد سرنوشت جامعه را به سوی مرحله پیشرفته تعیین کند- اگر عوامل « مکانیکی» مثل « دخالت خارجی» یا « کودتای هدایت شده از خارج» بگذارد. با توجه به تاریخ صد ساله ایران هیچوقت « عامل مکانیکی» نگذاشته که حرکت طبیعی سرنوشت مراحل پیشرفت را تعیین کند. یعنی سرنوشت جامعه ما همیشه توسط نیروی خارجی تعیین شده است. مثالها بدیهی ست و من از ذکر آنها میگذرم. اما میخواهم این نتیجه را بگیرم که در دنیای امروز با مسئله گلوبالیزاسیون خطر