انتخابات یازدهمین دوره ریاست

جملاتی به کار رفت که در زبان رهبر جمهوری اسلامی شاید برای نخستین بار ابراز گشت. از جمله این عبارت که رهبر نظام دو روز قبل از انتخابات بیان کرد: «ممكن است بعضيها - حالا به هر دليلى - نخواهند از نظام جمهورى اسلامى حمايت بكنند امّا از كشورشان كه ميخواهند حمايت كنند، آنها هم بايد بيايند پاى صندوق رأى. همه بايد بيايند پاى صندوقهاى رأى، حضور خودشان را اثبات كنند.» این عبارت را پیش از این هاشمی رفسنجانی در خطبه های نماز جمعه قبل از انتخابات سال هفتاد و شش نیز عنوان کرده بود: "حتی آن‌ها که ما‌ها را قبول ندارند، بدانند اگر ایران را قبول دارند همین آراء زیاد سبب می‌شود دشمنان ما حساب جدیدی را روی ایران باز کنند. اگر آراء باشد، به نفع کلیت کشور است." و رهبر جمهوری اسلامی نیز حتا مخالفان نظام خود را به رای دادن ترغیب می کند زیرا
"اگر چنانچه آراء بيشترى از مردم را داشته باشد، در صورتى كه داراى رأى سديد و خوبى باشد، بهتر ميتواند از آن رأى دفاع كند؛ ميتواند در مقابل معارضين كشور بايستد. كشور ما دشمن دارد، معارض دارد."
سید علی خامنه ای در روز انتخابات وقتی در محل صندوق سیار 110 در حسینیه خمینی رای خود را به صندوق انداخت، بر اهمیت سلامت انتخابات و دقت در شمارش آراء تاکید کرد و گفت: «من به اين حضرات محترمى كه مسئولان صندوقها و مسئولان بازشمارى و قرائت آراء و اينها هستند، يك توصيه به اين عزيزان دارم و آن اين است كه بدانند رأى مردم امانتى است دست آنها و حقّالنّاس است؛ يعنى حفظ امانت در اين مسئله، حقّالنّاس است. همانطور كه ميدانيد حقّالنّاس را انسان بيشتر بايستى رعايت كند و خروج از عهدهى حقّالنّاس سختتر است از خروج از عهدهى حقّالله. لذا است كه خيلى بايد در اين زمينه توجّه كنند.» این تقابل و دوبُنی «حق الله - حق الناس» که تقابل بنیادین با نظام دمکراتیک است، همان دوگانگی ساختاری است که شاخصه اصلی جمهوری اسلامی است. بااین حال، تاکید کم سابقه وی بر حق الناس بیانگر دلنگرانی و آگاهی رهبر جمهوری اسلامی از بحران اعتماد در جمهوری او است. و به همین جهت است که او این بار اشتباه سال هشتاد و هشت را تکرار نکرد و تلاش کرد تا لحظه آخر سعی کند این پیام را به رای دهندگان بدهد که سلامت انتخابات حتمی و قطعی است.
بااین همه، آن چه در این چهار سال گذشت، اعتماد به انتخابات و «رای» را مخدوش کرد. و این فضا کماکان در میان بخشی از نیروهای سیاسی و اجتماعی موجود است به طوری که پیروز این انتخابات را نشان از «مهندسی اجتماعی ظریف و دقیق حکومت» می نامد. به راستی اگر حکومت از چنین عقلانیت و تدبیر و هوشمندی برخوردار است که می تواند چنین نمایشی برگزار کند، باید به آن دست مریزاد گفت. زیرا دریافته است که قدرت به معنای بازی استراتژیک است. اما داده ها و واقعیات تردیدی در این نمی گذارد که این انتخابات محصول مهندسی حکومت نیست، بلکه بیشتر نشانه از استمرار نظریه توطئه در میان ما دارد و گواهی است بر خطای دید و تلقی غلط از «قدرت»؛ یعنی این دیدگاه از «قدرت» که گویی «قدرت» در اختیار قدرتمندان است! باری، اگر حتا نظریه توطئه را هم بپذیریم که این انتخابات مهندسی شده است- که نیست- اما این به این معنی است که خواست آنانی که در انتخابات شرکت کردند و به حسن روحانی رای دادند، با خواست حاکمیت گویی به اجماع رسیده باشد. این نظر بی آن که خواست خودش باشد، به آن چیزی رای داده است که خود با آن مخالف است! اگر حاکمیت جمهوری اسلامی قادر است چنین نمایشی برگزار کند، حاکی از پشتوانه چشمگیر نظری و عملی راهبران آن دارد. که دریافته اند سیاست به معنای بازی استراتژیک است. و چنین نظری اگر صحت داشته باشد، بیانگر بلوغ سیاسی حاکمیت است. هرچند ساختار جامعه و حاکمیت کنونی حاکی از آن است