● جهان

به گفته مقام‌های انتخاباتی در جمهوری آذربایجان، الهام علی‌اف رئیس جمهور این کشور، برای پنجمین دور متوالی با بیش از ۹۲ درصد آرا برنده انتخابات شده است. با این حال ناظران بین‌المللی می‌گویند که او در انتخابات روز چهارشنبه هیچ رقیب جدی نداشت.

علی اف تنها با در نظر گرفتن مسائل توسعه و پیشرفت، رهبر بسیار موفقی است. اما هدف دیگری که بسیار مهمتر از همه اینها بود به لطف او محقق شد. الهام علی اف اراضی آذربایجان را که سی سال اشغال شده بود از اشغالگران ارمنی پس گرفت. این رویداد به اندازه‌ای بزرگ بود که یک رهبر را بدون توجه به هر کشوری در جهان، تا آخر عمر در رأس دولت قرار می دهد.

خمینی پس از هشت سال جنگ با عراق، سرانجام با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد و پایان دادن به جنگ، نشان داد که «سیاست صدور انقلاب» راهبردی کاملا بیهوده بوده است اما این تنها جنگ عراق نبود که رژیم ایران را به عقب‌نشینی از راهبرد «صدور انقلاب» وادار کرد، بلکه تصمیم رونالد ریگان، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، برای حمله به پایگاه‌های دریایی، بندرگاه‌ها و سکوهای موشکی ایران در سال ۱۹۸۷، در بازدارندگی رژیم جمهوری اسلامی ایران از صدور انقلاب نقش موثری ایفا کرد.

اگرچه جیمی کارتر، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا، کسی است که تاریخ ایران را تغییر داد و آیت‌الله خمینی را از تبعید به رهبری جمهوری اسلامی رساند، اما بخت او مانند سنمار بود که سلطان با پرتاب او از بلندی به او پاداش داد. رژیم ایران کارمندان سفارت آمریکا را بیش از یک سال گروگان گرفت. کارتر در انتخابات شکست خورد و تهران برای توهین بیشتر به او، یک روز پس از رسیدن رونالد ریگان به ریاست‌جمهوری، گروگان‌ها را آزاد کرد.

وقتی روشنفکران عثمانی در قرن نوزدهم، متوجه شدند که ما در مقایسه با غرب عقب مانده ایم، بین نگرش هایی مانند، خود باختگی، عقده حقارت، و طرد کلی، سرگردان شدند، اما نتوانستند تمدن مقابل خود را در یکپارچگی اقتصادی، سیاسی، فلسفی و جامعه شناختی درک کنند. امروز هم، کسانی که به ظن خود، با نگاه به مفاهیم و نظریه هایی که محصول هژمونی ایدئولوژیک آمریکاست، دنیای خارج از غرب را "درک" می کنند، درباره بقیه جهان، قضاوت های جاهلانه ای می کنند. همانطور که در گذشته نتوانستند اروپا را بشناسند، امروز هم آسیا را نمی

"روی سخن مان با آنهایی است که به ناتو آری می گویند: آقایان، نمی توانید به ناتو آری بگوئید. ناتوی شما در حال از هم پاشیدن است. صاحبان ناتو خود اعتراف می کنند که "ناتو یک مرده مغزی" است. شما حتی نخواهید توانست در تشیع جنازه ناتو شرکت کنید، زیرا، زیر آوار ناتو خواهید ماند".

آنها از ما می خواهند که فوراً از عضویت سوئد در ناتو "استقبال" کنیم. در حالی که، منافع مادی و معنوی ما برعکس این را می گوید. از همه مهمتر، اکثریت قاطع مردم انتظار دارند که مجلس ملی بزرگ ترکیه ازغرور و آبروی کشور محافظت کرده، و به عضویت سوئد نه بگوید.

ایران و ترکیه هر دو خود را قدرت منطقه ای می دانند و سال ها است که در رقابت باهم به پیش می تازند، هر دو با بحران عمیق اقتصادی روبرو هستند ولی هر دو در خارج از مرز های خود

وانمود نکنید که این یک تاکتیک یا معامله است. "اگر ترکیه با عضویت سوئد موافقت کند، ایالات متحده، باصطلاح خرید اف 16 ها را در گنگره تصویب خواهد کرد ". ما خود، خود را عروس و داماد کرده ایم. دولت بایدن هیچ قولی در این زمینه نداده است، و هیچ گامی هم در کنگره در این زمینه برنداشته است. بنابراین، در واقع، چیزی به نام چانه زنی وجود ندارد.

ایالات متحده آمریکا به‌دلیل منافع جهانی‌اش قادر به کاهش تعهدات امنیتی و نظامی در مناطق حساس جهان نیست. این کشور در حال حاضر افزون بر شکاف عمیق داخلی، با چالش‌های فوری مواجه است که مستلزم اتخاذ تصمیم‌های بزرگ و دشوار در مورد دو جنگ و یک بحران قابل اشتعال، یعنی جنگ اوکراین، جنگ غزه و بحران تایوان است.

حمله «موشکی و پهپادی» ایران به هدفی در داخل پاکستان که شب گذشته (سه‌شنبه ۱۶ ژانویه/۲۶ دی) صورت گرفت، شاید بیش از حمله موشکی ایران به اهدافی در اربیل در عراق و ادلب در سوریه قابل تامل باشد.

نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت، با اینکه جمهوری اسلامی ایران تا امروز بدون درگیری مستقیم با اسرائیل و ایالات متحده، به ماجراجویی ادامه می‌دهد، مشخص نیست که این راهبرد محتاطانه که با خطر اشتباهات محاسباتی همراه است، تا چه زمان پاسخگوی اهداف تهران باشد.

از زمان حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائيل و آغاز جنگ غزه، بحث و تحلیل درباره آینده منطقه به‌ میزان چشمگیری افزایش یافته است؛ بحث و تحلیل‌هایی که برخی منطقی، واقع‌بینانه و عملی به نظر می‌رسند اما بعضی دیگر بر پایه احساسات، خیال‌پردازی‌ها و توهماتی به‌ دور از چارچوب عقلانی و عمل‌گرایی استوارند.

البته تصمیم اوباما برای تفاهم با ایران اقدام درستی بود، زیرا ایران در بسیاری از بحران‌های منطقه نقش دارد. تهران زمانی که در آستانه از دست دادن متحدش در منطقه (سوریه) بود، پرچم سفید را بالا برد، زیرا سوریه در تضمین نفوذ ایران در عراق و لبنان نقش ارزشمندی ایفا می‌کرد.

همزمان با تهدید نظامی بریتانیا علیه گروه حوثی‌های یمن در دریای سرخ، رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران خبر دادند که ناوشکن البرز که به ارتش جمهوری اسلامی ایران تعلق دارد، از تنگه باب‌المندب عبور کرده و وارد دریای سرخ شده است.

در ابتدای سال ۲۰۲۳ این انتظار وجود داشت که خاورمیانه، همان راهی را که در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ پیموده بود ادامه بدهد و علاوه بر تنش‌زدایی و ادامه آشتی‌کنان‌های گاه و بی‌گاه، رشد اقتصادی و نزدیک شدن به روزگار پیشاکرونا ادامه پیدا کند.

آنچه در غزه و کرانه باختری رخ می دهد، سبب عصیان در سراسر جهان شده است. حتی در کشورهای غربی هم ، مردم به پا خاسته اند. در این شرایط، وقتی صحبت از غزه می شود، با انتقاد از حماس شروع کردن، رمز آمریکا پرستی است. و اما اپوزیسیون ما، هنوز از انتخابات 14 - 28 مه درس عبرت نگرفته است. آنها در دریای سیاه، کنار اوکرائین، در چین، کنار جدایی طلبان اویغور، و در غزه کنار اسرائیل هستند. به عبارت دقیق تر، و بدبختانه! همیشه در طرف آمریکا هستند.

دامنه جنگ بین اسرائیل و حماس چه از لحاظ خشونت و چه از لحاظ جغرافیا به‌طور قابل‌توجهی گسترش یافته است. این نخستین بار است که اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها با هزاران جنگجو در برابر یکدیگر مبارزه می‌کنند. دامنه جنگ از نظر جغرافیایی آن‌چنان گسترده شده که امنیت اردن، دریای سرخ و باب‌المندب را هدف قرار داده و به جبهه جدیدی تبدیل شده است.

نسل کشی غزه، آنچه را که ما در طول سال ها نتوانستیم توضیح دهیم، درعرض دو ماه توضیح داد. کل نظام ارزشی غرب درعرض چند هفته با خاک یکسان شد. معلوم شد که تمام ارزش‌های غربی الگوهای احمقانه ای هستند که توسط استعمارگران سرهم بندی شده اند. دموکراسی، حقوق بشر، حقوق بین‌الملل... زیر بمب‌های آمریکایی/ آلمانی که توسط صهیونیست‌ها بر غزه ریخته شد، ماندند. و تمام بشریت ناگهان با یک حقیقت غیرمنتظره از خواب بیدار شد: همه این مفاهیم زیبا در واقع ساخته شده بودند تا کودکان مسلمان غزه به راحتی کشته شوند.

بکارگیری استاندارد دوگانه یکی از بدترین شیوه های اِعمال بیعدالتی در جامعه هست. امروز اسرائیل نماد اِعمال استاندارد دوگانه به کثیفترین شکل آن در دنیای غرب می باشد.

پس از روزهای تلخ و تیره‌ای در اسرائیل و غزه که سرنوشت میلیون‌ها انسان را از کابل تا بیروت زیر علامت سوال بزرگی قرار داده است، اکنون این منطقه، در یک نقطه حساس تاریخی، از دو سو کشیده می‌شود.

نگرانی، در  پیامدهای گسترده تر این جنگ است . پس ، برای ارزیابی دقیقتر ،  مهم است موقعیت کلی ژئوپولیتیکی جهان، درست پیش از حمله غافلگیرانه هفتم اکتبر حماس را به یاد آوریم. پیش از حمله حماس:

برژنف در سال ۱۹۷۳ به نیکسون گفت: «چینی‌ها تمایل به جنگ و خونریزی دارند، بنابراین، باید ما اروپایی‌ها برای کنترل آن‌ها متحد شویم، زیرا آن‌ها در آینده به یک قدرت بزرگ تبدیل خواهند شد»، اما نیکسون به این ایده واکنشی نشان نداد.

این گروه‌ها در مانورهای مشترکی در غزه شرکت می‌کردند که تاکتیک‌های به‌کاررفته در آن بسیار شبیه شیوه‌هایی است که در جریان حمله مرگبار به اسرائیل به کار گرفته شد. یکی از محل‌های برگزاری این مانورها کمتر از یک کیلومتر با حصارهای مرزی اسرائیل فاصله داشت و ویدیوهای آن هم در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد

امین معلوف، نویسنده‌ی لبنانی‌تبارِ فرانسوی که در حال حاضر در مقام دبیر دائمی آکادمی فرانسه در رأس این نهاد قرار گرفته‌است در تازه‌ترین اثر خود- جُستاری زیر عنوان «هزارتوی گم‌گشتگان، غرب و مخالفانِ آن»(۳) - تجزیه و تحلیل عدم‌تعادل‌های عمیق جهانی را وجهه‌ی همّت خود ساخته و به ریشه‌یابی رویارویی‌های غرب با مخالفان و رقیبانِ خود پرداخته‌است.

خیرت ویلدرس، رهبر حزب راستگرا و پوپولیست هلندی که به شدت از اسلام انتقاد می‌کند، در انتخابات سراسری این کشور پس از شمارش تقریبی همه آرا، به پیروزی چشمگیری دست یافت.

حزب «آزادی» (پی‌وی‌وی) او بعد از ۲۵ سال حضور پارلمانی ۳۷ کرسی را به دست آورده که به فاصله زیاد بیش از نزدیکترین رقیبش یعنی ائتلافی از چپگرایان خواهد بود.

آمریکا در دوران "بهار عربی" سیاست "اسلام میانه رو" را اجرا کرد، که با منافع خودش سازگار بود. حکومتAKP در این دوره در حمایت از احزاب اخوان، بسیار پر حرارت بود. همچنان که در مورد مصر و سوریه بحران های سخت را به جان خرید. اکنون حماس آشکارا یک حرکت بزرگ علیه آمریکا و پایگاه آن در منطقه یعنی اسرائیل انجام داده است. نظم جهانی تک قطبی ایالات متحده آمریکا متزلزل شده است. AKP مردد است.

نبرد غزه که پس از عملیات «طوفان‌الاقصی» آغاز شد، از تناقض‌ها و پدیده‌های متعددی پرده برداشت و درس‌های زیادی برای آموختن دارد، اما در تب‌وتاب جنگ و شتاب عملیات نظامی نمی‌توان از این داده‌ها خوانشی درست و واقعی داشت.

ایجاد یک کشور فلسطینی که مرزهای 1967 با قدس به عنوان مرکز آن را شامل می شود، اکنون در دستور کار قرار دارد. مقاومتی که از سال 1947 ادامه داشت، در هفتاد و ششمین سال خود به آستانه موفقیت رسیده است. چرا این اتفاق، اکنون می افتد؟

رهبران ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری‌ اسلامی، در پایان نشست تاریخی‌شان در ریاض نتوانستند بر سر هیچ اقدام عملی علیه اسرائیل به توافق برسند.

این در حالی بود که انواع پیشنهاد برای اقداماتی از این دست در نشست مطرح شده بود؛ از تندترین پیشنهاد که توسط ایران ارائه شد و از همه کشورهای عضو درخواست شد تا ارتش اسرائیل را «تروریست» اعلام کنند تا پیشنهادات ملایم‌تر مانند قطع روابط دیپلماتیک با اسرائیل که از سوی بشار اسد ارائه شد.

«از اداره اطلاعات اسرائیل تماس می‌گیرم. دستور داریم بمباران کنیم. دو ساعت وقت دارید.» هنگام سحر این تلفن به محمود شاهین شد. روز ۱۹ اکتبر ساعت حدود ۶:۳۰ صبح بود و اسرائیل ۱۲ روز متمادی بود که غزه را بمباران می‌کرد.

آمیخای الیاهو، وزیر میراث فرهنگی اسرائیل، در مصاحبه‌ای با رادیو کول براما گفت استفاده از سلاح هسته‌ای در نوار غزه «یکی از گزینه‌های احتمالی است». این اظهارات نشان می‌دهد که «اعضای دولت کنونی اسرائيل تا چه حد تحت‌تاثیر افراط‌گرایی و خشونت قرار گرفته‌اند».

روزنامه ی اسرائیلی هاآرتص سرمقاله ی روز سه شنبه ۷ اکتبر خود را با این عنوان منتشر کرد: فقط برو، نتانیاهو!

در سرمقاله ی هاآرتص آمده است: بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، به راه های شیطانی خود بازگشته است و به دامن زدن و کشتن و ویرانی می پردازد. اگر در زمان عادی این رفتار جامعه و نظام دولتی را مسموم می کند، در زمان جنگ، موجودیت اسرائیل را به خطر می اندازد.

محاصره غزه به رغم برخى شباهت ها با محاصره بيروت ٨٢ و لنينگراد ج ج ٢ فرق دارد زيرا كه بر خلاف همه آنها در محاصره مطلق است. گفتنى است كه در جنگ كنونى غزه ، افزون بر اسلامگرايان - حماس و جهاد اسلامى - ناسيوناليست ها يعنى فتح، و چپگرايان يعنى جبهه خلق براى آزادى فلسطين نيز عليه نيروهاى اسراييلى مى جنگند. حماس - البته - اين گروه ها را محدود كرده است اما بر خلاف ايران كه كمونيست ها و چپ ها را سركوب مى كند، حماس مجال اندكى را براى فعاليت رزمى و سياسى آنان فراهم كرده است.ولى - اكنون - پرسش اساسى اين است

"از این نظر تفاوت قابل توجهی با 100 سال پیش وجود دارد. امروز ترکیه دارای میراث و تجربه آتاتورک و جمهوری است. زمانی که آتاتورک ها مبارزه را سازماندهی می کردند، انقلاب 1908 را پشت سر داشتند. ولی، تجربه و پراتیک انقلابی بزرگی نداشتند. حالا این مزیت ماست. ما یک نسخه آماده داریم. در واقع، ترکیه می تواند اهدافی بسیار فراتر از این نسخه برای خود تعیین کند. میراث 100 ساله ای که آتاتورک برای ما به جا گذاشت مهم ترین راهنمای ماست".