● زنان

در روزهای 16، 17، 23 و 24 ماه می (اردیبهشت - خرداد 1393) همایش فرهنگی هنری با عنوان «تهران، تصویرهای یک شهر» در موزه معماری پاریس برگزار شد. این همایش به ابتکار خانم عسل باقری نشانه شناس در سینما و پژوهشگر و با هم کاری خانم کاترین داوید[1]، رئیس موزه ناسیونال هنر مدرن در مرکز فرهنگی «ژرژ پمپیدو» برگزار شد. خانم کاترین داوید در شب آخر کنفرانس با حضور دیگر هنرمندان ایرانی فرانسوی درباره هنرمندان معاصر صحبت کردند و درباره هنر مدرن با حاضرین به گفتگو نشستند.

یک سال از برگزاری نمایشگاه «سالهای اندوخته شده»[1] در موزه زنان نورنبرگ می گذرد. در این نمایشگاه ۶۰ زن از کشورهای مختلف جهان معرفی شدند. دلیل معرفی این زنان، ‌عزم آنان در انجام حرکتی نو در سنین سالخوردگی است که نشان دهنده امید به زندگی، حفظ استقلال و خلاقیت در نحوه ادامه زندگی است. زنانی که در سنین بالای شصت و پنج سال کاری جدید را در زندگی خویش شروع کرده اند. «مه لقا ملاح» موسس جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست یکی از این زنان بود.

یک از هزاران جنایت در قوانین کیفری فعلی ایران که هم اکنون نیز مورد استفاده دستگاه های قضایی میباشد "صیغه دختر باکره قبل از اجرای حکم اعدام" میباشد. صرف نطر از اینکه اساسا اعدام در ذات خود نیز جنایتی غیر قابل چشم پوشی است، تجاوز و تحدی وحشیانه عوامل حکومتی به دختری که چند ساعت بعد از آن نفس کشیدن را دریغ اش میکنند با هیچ آیینی قابل توجیه نمیباشد.

"کاملا بهاسین" را مادر جنبش زنان هند می‌نامند، او اما این عنوان را دوست ندارد و می‌گوید من تنها صدایی از میان هزاران صدا هستم. این کنشگر حقوق زنان سرسختانه معتقد است که انسان تنها زمانی می‌تواند بر پدرسالاری غلبه کند که سرمایه داری را شکست داده باشد.

کتاب «فمینیسم و زیبایی شناسی»[1] که تقریبا تنها کتاب مستقل ترجمه شده در باب مفهوم زیبایی شناسی در کالبد الگوی فمینیسم است قصد دارد جنسیت آلوده ی اندیشه درباره درون مایه های زیبایی شناختی را به تصویر بکشد.

این روزها در دنیای مجازی موضوعی بر سر زبان‌ها افتاد به‌نام آزادی یواشکی، و صفحه‌ی با همین نام در فیس‌بوک وجود دارد که مدیریت آن را روزنامه‌نگار ایرانی خارج از کشور مسیح علی‌نژاد به عهده دارد، این صفحه هم موافقین و هم مخالفین خاص خود را دارد و سر و صدای زیادی در دنیای مجازی به راه انداخته، ایده از روزی شروع شد که خانم علی‌نژاد عکسی از خودشان را بدون روسری در حال رانندگی منتشر کردند و از زنان ایرانی درخواست کردند اگر همچین عکسهای دارند را برایشان ارسال کنند و حس و حال خودشان را نیز بنویسند.

مقاله "استحاله سیمرغ"[1] به قلم آقای خوزستانی مرا برای بار دّوم وامدار امتنان از نویسنده نمود. چرا که اگر آن مقاله نبود، چه بسا این مقاله نیز نوشته نمیشد.

بعضی پدیده های مخرب اجتماعی بی سروصدا و به دور از هیاهو و حتی جلو چشمان ظاهراً باز ما اندک اندک راه خود را می گشایند و همچون اموری عادی جریان می یابند. این پدیده ها عموماً از سر بی توجهی جدی گرفته نمی شوند و اغلب وقتی به مرحله ی بحران و بروز عوارض وخیم رسیدند ماهیت تخریبی شان آشکار می شود و ما را برای یافتن راه حل به تکاپو می اندازند.

طی دوران تحصیلم در دبیرستان، یکی از بنیانگذاران بخش محلیِ «سازمان ملی اصلاح قوانین مربوط به ماری‌جوانا» بودم. بر این باور بودم که پلیس بیشتر از آن که توی زیرزمین‌ها دنبال کسانی باشد که «جوینت» می‌کشند، باید به دستگیری متجاوزان جنسی بپردازد؛ و بیمارانی که احتیاج داروئی دارند از گروههای مختلفِ مبتلایان به سرطان و ایدز گرفته تا کسانی که مثل من که از درد شدید قاعدگی رنج می‌برند، بتوانند به این نوع معالجات دسترسی داشته باشند.

یکی دیگر از معیارهای سنجش میزان آزادی در یک جامعه، میزان "سرکوب" است. بسیاری از مخالفین دمکراسی های غربی – چه اسلامگرا، چپ یا لیبرال – دائما این موضوع را بیان می کنند که در جوامع غربی هم سرکوب سیاسی وجود دارد و به مواردی مانند برخورد خشن پلیس با تظاهرکنندگانِ "رادیکال" یا "افراطی" اشاره می کنند.

یک فعال حقوق زنان با اشاره به اینکه هدف از ایجاد دفا‌تر امور زنان در نهاد‌های دولتی باید در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار باشد گفت: پیشنهاد من این است که این دفا‌تر به نهادی ملی با رویکرد تلفیقی و همکاری خلاق بین دولت و مردم تبدیل شود. مبارزه برای کسب حقوق زنان، حتی با دستاوردهای قطره چکانی ضرورتی غیرقابل انکار است. اما آنچه مهم است، همانا پیشگیری از ایجاد توهم به رژیم زن ستیز، و وعده ازادی زنان در نظام اسلامی می باشد. چگونه اسلام زن را بعنوان انسان کامل برسمیت نمی شناسد ولی اسلامگرایان آری؟

«صفحه آزادی های یواشکی زنان»[1] که به تازگی راه اندازی شده، در مدت زمانی اندک در فضای مجازی و رسانه ها بازتاب وسیعی داشته است. این صفحه تمرکز خود را بر آزادی های ممنوع زنان در داخل ایران و مشخصا اعتراض به حجاب اجباری گذارده است و این کار را به شکل انتشار تصویرهای واقعی از زنان که گاه همراه با متن های کوتاه که تصویر را به صورت خیلی مختصر، توضیح می دهند، به نمایش درآورده است.

امروزه با پیشرفت چشمگیر زنان و پُر شدن اکثر صندلی‌های دانشگاه¬ها توسط ایشان، شاهد رشد فزاینده زنان متخصص و کارآمد در کشورمان هستیم. این موضوع ضرورت حضور زنان در مراکز تصمیم گیری را عیان می‌کند. با این حال هنوز در کشور ما جنسیت تأثیر مستقیم روی انتخاب‌ها و انتصابات دارد

می گویند شعر در ایران دچار "ملموس نویسی" شده. درست مثل نوشتار زنانه. کتاب های مردان شاعر را که باز می کنی یک یک از مردانگی قدیم شانه خالی می کنند، با اختیار. از الگوهای قدیم مردانگی آگاهانه یا ناآگاهانه تن می زنند. "رستم" به روشنی از شعر مردان شاعر امروز رخت بربسته. دیگر نمی بینیمش. افتخاری هم برنمی انگیزد.

این که با شروع فصل گرما عده ای سازماندهی شده و در امنیت کامل بدون مجوز در خیابان ها تظاهرات موتوری و غیرموتوری راه بیاندازند و علیه زنان شعار سر بدهند تازگی ندارد، زنان ایرانی از اینها بدترش را هم دیده اند: از تیغ کشیدن به لب و دهانشان تا کشیدن موی سرشان، انداختن طوق برگردانشان در کمیته وزرا به عنوان بدحجاب و فاحشه، بر سنگفرش خیابان کشیدن، زیر مشت و لگد لباس شخصی ها خونین شدن و...

کتاب «شیرین می خواهد رئیس جمهور ایران شود»، دومین کتاب از مجموعه داستان هایی برای نوجوانان است که توسط نوشین احمدی خراسانی به نگارش درآمده و باوند بهپور تصویرگری آن را برعهده داشته است

فستیوال سالانه شعر مرسی پوئزی[1] که همه ساله در شهر یوتوبری سوئد برگزار می شود، امسال نهمین دوره خود را با حضور شاعرانی از کشورهای مختلف برگزار کرد. در فستیوال امسال پگاه احمدی (شاعر مقیم آلمان) و گروس عبدالملکیان (‌شاعر مقیم ایران)، میهمانان ایرانی این جشنواره بودند که در کنار شاعرانی از سوئد، جهان عرب و بلاروس به ارائه ی اشعار خود پرداختند.

گروه اسلامگرای بوکو حرام ماه گذشته با حمله به یک مدرسه راهنمایی دخترانه در روستای پیبوک در ایالت بورنو در نیجریه، 200 دختر دانش آموز را ربود و تمام این دانش آموزان را که در حال امتحان دادن بودند، با کامیون‌، به طرف نوار مرزی با کامرون منتقل کرد. مطلب زیر ترجمه ای است از مقاله ای در همین رابطه در روزنامه لوموند که توسط پروین بختیارنژاد به فارسی برگردانده شده است:

مجمعی کردند مرغان جهان / ...؛ این مصرع، سرآغاز منظومه ی سترگ «سیمرغ» است که معمار چیره دست اش «عطار نیشابوری»، از همان ابتدا، خواننده ی داستان را با منظری «جهانشهری» روبرو می کند. در واقع، تصویر شکوهمند آغاز قصه، مخاطب را به اجتماع بزرگی از «مرغان جهان» می برد که به منظور سفر به آستانه «سیمرغ»، به این گردهمایی چند هزار نفری، فراخوانده شده اند.

به سلاب کشاندن و فاصله طبقاتی که واقعیتی انکار ناپذیر است. ببینیم علاوه بر ستم طبقاتی بر زنان کارگر و زحمتکش و قشر کارمند ماب و حقوق بگیر این کارکرد خشونت و آزارهای جنسی چگونه زنان را در جامعه نولیبرالیسم به برده جنسی تبدیل می کند...

گاه و بی گاه در رسانه های عمومی، پاره ای از مطالبات معوقه زنان کارگر منتشر می شود که بازتاب همین اندک مطالبات، به خوبی نشان می دهد که زنان کارگر تا رسیدن به ابتدای ترین مطالبات برابری خواهانه خود هنوز با موانع بسیار دشواری روبرو هستند.

چند ماهی از پخش بیانیه دولت در رابطه با حقوق شهروندی می گذرد. فعلا در کشاکش دعواهای جناحی و حملات دن کیشوت وار به دشمنان خیالی، به بوته فراموشی سپرده شده است! در این رابطه روشنفکران، دانشگاهیان، انجمن ها، وکلا، فعالان جامعه مدنی و سیاسی و ... نظرات خود را بیان کرده و خواسته ها و مطالبات معقول و بر حق خود از دولت را اعلام نموده اند.

در هفته ی گذشته مجلس شورای اسلامی قوانین جدیدی را به منظور ممانعت قانونی برای دسترسی به وسایل پیشگیری از بارداری و سقط جنین وضع کرد که مطابق آن 131 نماینده به یک فوریت طرح افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت رأی موافق دادند.[1] طرحی که طبق آن سقط جنین، عقیم‌سازی مانند وازکتومی و هرگونه تبلیغات درباره تحدید موالید و کاهش فرزندآوری، ممنوع و مرتکبان به مجازات مندرج در ماده 624 قانون مجازات اسلامی محکوم خواهند شد.

در جامعه مدرن و صنعتي ايجاد مهدكودك هاي مدرن در كنار محيط كار به تعداد كافي از الزامات زندگي مدرن است و يا وجود رستوران غذا در محيط كار، بازدهي كاركنان را افزايش مي دهد و همينطور به سلامت كاركنان كمك مي كند. زن و مرد هر دو مسئول زندگي هستند هر دو مشتركا در حفاظت و بزرگ كردن كودك و ساير امور خانواده نقش دارند.

بيش از80 % زنان خياباني قبل از 17سالگي و 7/43 % نيز قبل از13 سالگي ازدواج مي كنند و اين درحالي است كه اين ازدواج با مرداني صورت مي گيرد كه 6/25%شان قبلاً يكبار و 3/8 % شان بيش از يكبار ازدواج كرده اند....ميزان سواد 23/78% زنان خياباني در حد ّراهنمايي و پايينتر است واين زنان از ابتدايي ترين وسيله براي كسب درآمد مشروع يعني سواد لازم بي بهره اند.

مردانگی شاید به صورتی که می پنداریم واقعی نباشد ولی بدون شک حضوری قدرتمند در زندگی ما دارد. این حضور به خاطر وجود رابطه قدرت میان مردان و زنان و همینطور میان خود مردان است. وقتی ما درباره ی مردانگی صحبت می کنیم در واقع موضوع صحبت، قدرت جنسیتی است.

خشونت علیه زنان جا و مكان خاصی ندارد. در خانه، خیابان یا محل كار، در بسیاری از كشورها مراكزی به نام خانه های امن وجود دارد كه زن خشونت دیده تا زمانی كه خطر تهدیدش می كند به آنها پناهنده می شود ولی در ایران هنوز چنین خانه هایی وجود ندارد.

تمام راهو دویده بودم تا بتونم همزمان با مجید به خونه برسم. مدرسه مجید به خونمون نزدیکتر بود و من مجبور بودم برای سر وقت رسیدن عجله کنم، توی راه چند بار خودکار و خط کشم از بالای کیفم، از اون قسمت زیر در‌ش، افتاد بیرون و من مجبور شدم برگردم و برشون دارم. هول می زدم که نکنه دیر برسم و مجید قلکمونو شکسته باشه. بالاخره با صورتی سرخ و گردنی خیس از عرق به خونه رسیدم. مجید داشت کفشاشو در می‌آورد.

برخی از شایعه ها می گویند آنانی که عمر طولانی ـ بسیار طولانی ـ داشته اند احتمالا روح خود را به شیطان فروخته اند و در عوض، جاودانگی به کف آورده اند. بعضی از قصه ها نیز گویی چنین اند. یکی از بیشمار قصه های تمثیلی و ماندگار، در سرزمین ما پارسیان، قصه «شیخ صنعان و دختر تَرسا» است که با احتساب بیست و پنجم فروردین امسال (1393) سالروز تولد نویسنده اش، نزدیک به هشتصدسال عمر کرده است. این ژانر عاشقانه که توسط شاعر و صوفی بلندآوازه «شیخ فریدالدین عطار نیشابوری» نوشته شده، از زمره ی داستان های معناگرا، است

میزان افزایش قدرت زنان عامل اصلی در وادار ساختن مردان به تطبیق خود با امر برابری است. از این رو اتخاذ سیاستی که با کاهش شکاف طبقاتی و بهبود موقعیت اقتصادی، رویارویی فعال با تبعیض قومی، بهبود موقعیت زنان و افزایش حقوق کودکان همراه باشد، پایه گسترش برابری طلبی و تغییر الگوهای مردانگی سنتی و افزایش الگوی "مرد نوین" خواهد بود".

مطلب زیر، هفتمین روایت از مجموعه «تجربه های زنانه» است که توسط فرانک فرید، شاعر، مترجم و فعال حقوق زنان، به فارسی برگردانده شده است. مجموعه «تجربه های زنانه» را فرانک فرید از کتابی که «ریوکا سالمن» آنها را گردآوری و به چاپ رسانده، انتخاب و ترجمه کرده است. ماجرای زیر یکی از این روایت ها به قلم «تری ام. موهه» است که از بخشِ «فعالیت جمعی» این کتاب انتخاب شده است.

براساس ماده 1 منشور حقوق بشر سازمان ملل متحد به هر خلقی حقّ تصمیم گیری درمورد ایجاد یک قواره سیاسی مستقّل، تشکیل یک دولت خودی، پیوستن به یک کشور دیگر و تصمیم گیری درمورد مسائل دیگرمرتبط به امورحاکمیت ملّی و ارضی خود را میدهند.»

در گفتگوی مهمی که به ابتکار مجله اندیشه پویا در شماره نوروزی آن توسط امنه شیرافکن با الهه کولایی، شهین دخت مولاوردی و اذر تشکر صورت گرفته مسئله «تصویر زن» مورد توجه قرار گرفته است. در مقدمه این بحث امده که «اندیشه پویا با برگزاری میزگردی قصد داشت تا از دل روایت سه زن، تصویر درستی از زنان ایرانی در جامعه امروز ارائه دهد

عدم مشارکت سیاسی زنان در تصمیم گیری و اثرگذاری، یکی دیگر از چالشهای مهم در ایران می باشد. تنها 3% از کرسی های مجلس در ایران به زنان اختصاص دارد. این در حالی است که در برنامه توسعه برای سال 2015 به بعد درصد حضور زنان در مجلس میزان حداقلی 20% در نظر گرفته شده است.

عشق، قدرت و خشونت و نقش آن در سلطه بر زنان: در حاشیه بازخوانی قتل ساناز نظامی. آیا ممکن است گونه ای از "عشق" به نیما و نفوذ فکری او انگیزه اصلی این ازدواج و باقی ماندن ساناز در این رابطه بوده باشد ؟ در این صورت محتوی چنین عشقی چیست؟ و زمینه های شکل گیری آن کدامند که می تواند زمینه اقتداری را فراهم کند که در پرتو آن حتی خشونت پذیرفتنی شود؟