پیمان "بازرگانی و بحرپیمایی" ایران و شوروی 15 فروردین 1319 خورشیدی, ۱۹۴۰ میلادی.
".....در روز ۳ شهریور ۱۳۲۰ نیروهای شوروی از شمال و شرق و نیروهای بریتانیایی از جنوب و غرب، از زمین و هوا به ایران حمله کردند و شهرهای سر راه را اشغال کردند و به سمت تهران حرکت کردند..........پس از اتمام جنگ، ارتش بریتانیا طبق توافق با دولت ایران کشور را ترک کرد ولی نیروهای نظامی ارتش سرخ شوروی، همچنان در ایران باقیماندند و از اجرای توافق امتناع کردند، که به تشکیل دو حکومت خودمختار و کوتاه مدت جمهوری مهاباد در کردستان و حکومت فرقه دموکرات در آذربایجان انجامید. هر دو حکومت با حمایت شوروی پایهگذاری شدند و هدفی جز تجزیه ایران نداشتند.". اشغال ایران در جنگ جهانی دوم, ویکیپدیای فارسی.
یعنی هنوز مرکب قرار داد بحر خزر با جماهیر شوروی خشک نشده بود که شوروی به ایران حمله و اگر فشار امریکا نبود چیزی از ایران