وزیر امور خارجه آمریکا با رهبران کرد عراق ملاقات کرد

پیشتر، آقای کری در بغداد با نوری مالکی، نخست وزیر، رئیس مجلس و یکی از رهبران سیاسی شیعیان عراق دیدار کرده و بر لزوم تقویت وحدت ملی و مشارکت تمامی اقلیت های قومی عراق در اداره امور این کشور تاکید نهاده بود.

به گفته منابع خبری، جان کری در سفر به اربیل با مسعود بارزانی، رئیس دولت خودگردان کردستان، ملاقات کرد و تلاش برای حفظ انسجام ملی عراق محور مذاکرات دو طرف را تشکیل می‌داد.

جن ساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفته بود که آقای کری در این سفر "نقش مهم کردها در کمک به دولت مرکزی جهت مقابله با چالش کنونی" را مورد تاکید قرار خواهد داد.

پیشروی سریع داعش بدون برخورداری از حمایت محلی امکانپذیر نمی‌شد

حمله نظامی و پیشروی نفرات گروه اسلامگرای موسوم به دولت اسلامی عراق و شام در عراق زمینه مساعدی را فراهم کرد تا نیروهای کرد این کشور بخش‌های دیگری از سرزمین عراق را به اقلیم کردستان ملحق کنند.

در پی ااشغال موصل توسط نفرات داعش، پیشمرگ‌های کرد به منظور جلوگیری از پیشروی آنان به سوی شهر کرکوک، مناطقی از استان کرکوک و شهر کرکوک را در اختیار گرفتند. از زمان سقوط صدام حسین، بین کردهای عراق و دولت مرکزی بر سر مالکیت کرکوک اختلاف نظر وجود داشت و قرار بود این مساله از طریق مراجعه به همه پرسی حل و فصل شود.

ساعاتی پیش از انتشار خبر سفر جان کری، آقای بارزانی در گفتگویی با شبکه تلوزیونی سی‌ان‌ان آمریکا گفت که "طی ده سال گذشته، ما تمامی تلاش خود را برای ایجاد یک عراق نوین و دموکراتیک به کار گرفتیم اما متاسفانه، این تلاش‌ها نتیجه بخش نبوده است و حالا، ما در شرایط کاملا متفاوتی هستیم."

کری تلویحا خواستار کناره‌گیری مالکی و تشکیل دولتی فراگیر است

رئیس دولت خودگردان کردستان عراق خواستار کناره‌گیری نوری مالکی، نخست وزیر دولت به رهبری شیعیان شد و او را مسئول بروز وضعیت کنونی دانست.

در پی حمله نیروهای به رهبری آمریکا به عراق و سرنگونی حکومت صدام حسین، رهبر سابق این کشور، و به خصوص از آغاز زمامداری آقای مالکی در حدود هشت سال پیش، گروه‌های شیعه عراق، که شماری از آنها مستقیما تحت رهبری روحانیون شیعه قرار دارند، عملا قدرت را در انحصار داشته‌اند و به گفته منتقدان، هدف استقرار یک نظام دموکراتیک غیر دینی و غیرفرقه‌ای و فراگیر در این کشور نادیده گرفته شده است.

شرایط سیاسی عراق باعث نارضایی اقلیت اعراب سنی این کشور شده و کارشناسان، احساس بیگانگی اعراب سنی و نگرانی آنان از آینده‌ای تحت تسلط شیعیان، شرایط مساعدی را برای پیشروی داعش فراهم آورده است.

در حالیکه آقای مالکی با دشواری فراوان در تشکیل دولتی متشکل از گروه‌ها و تشکل های گوناگون مواجه است، ظاهرا آقای کری از مقامات عراقی خواسته است تا با تشکیل یک دولت فراگیر با مشارکت تمامی گروه‌ها، حفظ وحدت ملی و یکپارچگی کشورشان را امکانپذیر سازند.

اتکای دولت عراق به شیعیان برای مقابله با داعش می‌تواند شکاف فرقه ای را تشدید کند

با وجود تاکید برخی رهبران سیاسی عراق بر لزوم وحدت ملی در شرایط فعلی، نوری مالکی همچنان بر حفظ سخت نخست وزیری اصرار دارد و گفته می‌شود که برای رویارویی با پیشروی داعش، به گروه‌های شبه نظامی شیعه اتکا کرده و خواستار بسیج شیعیان برای جنگ شده است. برخی روحانیون شیعه در عراق و ایران نیز فتواهایی را در لزوم بسیج شیعیان جهت جنگ صادر کرده‌ و رئیس جمهوری ایران از آمادگی برای دفاع از زیارتگاه‌های شیعیان در عراق سخن گفته است.

در همانحال، مقامات عراقی خواستار کمک نظامی آمریکا در جنگ علیه داعش شده‌اند و در حال حاضر، یک ناو هواپیمابر آمریکایی در خلیج فارس استقرار یافته و واحدی از نیروهای ویژه کماندویی ارتش ایالات متحده به عراق اعزام شده‌اند. در سال های قبل، برخی گروه های شیعه عراقی و همچنین مقامات جمهوری اسلامی در ایران به شدت با حضور نظامی آمریکا در عراق مخالف بودند.

کماندوهای ارتش آمریکا در آموزش نفرات ارتش عراق طی سال های گذشته نقش موثری ایفا کرده‌اند اما به گفته ناظران، جلوگیری از پیشرفت نیروهای داعش در حال حاضر مستلزم تغییرات اساسی در نهادهای دولتی عراق، از جمله فرماندهی ارتش این کشور است که ناتوانی خود را در مقابله با مهاجمان نشان داده است. به گفته آنان، چنین تغییراتی باید با مساله فرقه‌گرایی در نهادهای حکومتی برخورد کند و حمایت تمامی گروه‌های قومی و دینی عراق را به دست آورند.