پرده از ضعف رژيم کنار رفت

گروه حاکم بر ايران بايد با اين واقعيت روبرو شود که ديگر نمی تواند بر روی موج حقيقت طلبی و توهم زدائی جوانان و تحصيل کرده های ايرانی سرپوش بگذارد. ضمناً آنها ديگر نمی توانند به کمک دادگاه های نمايشی کسی را متقاعد کنند که جاسوسان آمريکا و انگليس تمام اين تظاهرات مستمر را سازماندهی می کنند. با اين حال، علی خامنه ای رهبر عالی ايران، روز يکشنبه به تکرار اين ادعا دست زد.

عبارت کليشه ای تقسيم مردم به «خودی» و «غيرخودی»، کهنه تر از آن شده که ديگر کاربردی داشته باشد. به نظر می رسد پس از عمر 30 ساله جمهوری اسلامی، جوانان به جستجوی آرمان های سياسی جديدی هستند و عرصه بر تشکيلات نظام تنگ تر شده است. هرچه رژيم خودکامه تر می شود، کنترل هايش شديدتر و واکنش ها تندتر می شود و البته شکنندگی اش هم آشکارتر می شود.

هزاران دانشجوها در سراسر کشور به ميدان آمدند وتاکید کردند ترجیح می دهند دين آن ها در خلوت خود باقی بماند. آنها در يک نمايش آشکارتر، رهبر عالی کشور را برای ادامه حمايت از رئيس جمهور تحميلی، محمود احمدی نژاد، سرزنش کردند.

تظاهرکنندگان درحاليه تصاوير خامنه ای و احمدی نژاد را به آتش می کشيدند، شعار می دادند: «دولت جنايت می کند، رهبر حمايت می کند»؛ حتی پيامی مبتنی بر عدم تأييد مير حسين موسوی فرستادند و شعار دادند: «موسوی يک بهانه است، کل نظام نشانه است». شعار ديگری که مستقيماً رهبر را نشانه گرفت، چنين بود: «دانشجو بيدار است، از ديکتاتور بيزار است».

در پی هجوم نيروهای امنيتی، ده ها نفر بازداشت شدند. درحاليکه عليرغم تهديدات سرکوبگرانه نيروهای امنيتی، مردم هنوز به خيابان ها سرازير می شوند، سؤال ديگری به ذهن می رسد: «چرا رژيم از عهده کنترل اوضاع برنمی آيد؟» ميرحسين موسوی رهبر معترضان در بيانيه ای که روی وب سايت خود قرار داد، به مسؤولان هشدار داده بود که جنبش سبز به راهش ادامه خواهد داد: «شما ممکن است در 16 آذر به سرکوب دست بزنيد، اما با 17 آذر و 18 آذر چه خواهيد کرد؟» روز پس از آن بود که نيروهای امنيتی، به زهرا رهنورد همسر ميرحسين، در حالی که تلاش می کرد به تظاهرکنندگان بپيوندد، حمله کردند.

هرچه رژيم بيشتر وانمود می کند اعتراضات محدود شده است، گروه های اعتراضی بيشتری به خروش درمی آيند. مادران کسانی که در جريان اعتراضات شش ماه اخير کشته و يا زندانی شده اند، اکنون گردهمائی هفتگی خود را در پارک نزديک به دانشگاه تهران برگزار می کنند تا صدای اعتراض شان به دولت و آوردن مسببان کشتار فرزندانشان به پای ميز محاکمه را به گوش همگان برسانند. يکشنبه پيش بود که بيش از 20 نفر از اين زنان در حين تظاهرات دستگير شدند.

در طول هفته های قبل از 16 آذر، ده ها رهبر دانشجوئی بازداشت شدند تا جلوی سازماندهی تظاهرات روز دانشجو گرفته شود. 16 آذر، يک روز نمادين برای گراميداشت نقش پيشروی دانشجويان در روند دموکراسی خواهی ايران است. دانشجويان از مراسم امسال برای ابراز نارضايتی از سرکوب آزادی های دانشگاهی استفاده کردند. آنها از رنگ سبز برای تزئين مراسم خود استفاده کردند تا نشان دهند جنبش سبز از نوع خودشان را می پسندند.

بر نارضايتی دانشجوها به طور فزاينده ای افزوده می شود زيرا بسياری از آنها به دليل فعاليت سياسی مورد ارعاب قرار گرفته اند و از ادامه تحصيل در دانشگاه بازمانده اند. ضمناً نارضايتی هائی از تعويض برخی دروس دانشگاهی با دروس اسلامی تر به وجود آمده است. تدريس انديشه های سياسی به چهارچوب اسلام و دين محدود شده است. به دانشجويان دختری که 70 درصد ظرفيت ورودی دانشگاه ها را به خود اختصاص داده اند گفته شده، به دليل فضای مورد نياز برای مردان، امکان ورود آنها به دانشگاه وجود ندارد. همين معضلات فرسايشی بود که حجم انبوهی از دانشجويان را به شرکت در تظاهرات کشاند، البنته نه فقط در تهران، بلکه در مشهد، اراک، کرمان، شيراز و اصفهان.

رژيم ظرف ماه های گذشته، اسباب نارضايتی روزنامه نگاران را نيز فراهم آورده است. ده ها نفر از آنها در زندان هستند و مورد تحقير و افترا قرار گرفته اند. سازمان خبرنگاران بدون مرز می گويد ظرف دو هفته منتهی به روز دانشجو، بسياری از روزنامه نگاران محدود شده و يا تحت بازداشت قرار گرفته اند:

وضعيت آزادی مطبوعات در ايران هر روز وخيم تر می شود. روزنامه نگارانی که تصميم گرفته اند کشور را ترک نکنند، مدام از سوی نيروهای امنيتی، از جمله سرويس امنيتی سپاه پاسداران، تهديد می شوند و در انزوا قرار گرفته اند. برخی از آنها نيز در پايان روند کاملاً غيرقانونی در دادگاه ها، با احکام زندان طولانی مدت روبرو شده اند.

به سردبير روزنامه آفتاب يزد که معولاً به طور شفاف از زبان مخالفان نمی نويسد، درباره چاپ هرگونه مطلب «اختلاف افکنانه» هشدار داده شده است. وی نيز در پاسخ نوشته تنها سخنان «رهبران ارشد رژيم» و خصوصاً رئيس مجلس خبرگان- هاشمی رفسنجانی- را به چاپ رسانده است. رفسنجانی در جمع دانشجويان در مشهد گفته بود: «سانسور در کشور ما کارآئی ندارد. اگر رسانه ها آزاد بودند، مردم به خيابان ها نمی ريختند.» به جزء روزنامه آفتاب يزد، سه روزنامه اسرار، حيات نو و اعتماد نيز هشدارهای مشابهی دريافت کرده بودند. اکنون روزنامه حيات نو توقيف شده است.

با همه اين اوصاف، دامنه مخالفات ها گسترش پيدا کرده است. ناتوانی دولت در کنار آمدن با خواسته ها معترضان، موضع آنها را قوی تر کرده است. شعارهای سر داده شده در تظاهرات از «رأی ما کجاست؟» به مقابله مستقيم با چهارچوب سياسی جمهوری اسلامی تغيير کرده است.

تظاهرات مخالفان در چند ماه آينده ادامه خواهد يافت و احتمالاً با پيوستن مردمی از سطوح ديگر جامعه همراه خواهد شد؛ مردمی که به حذف يارانه ها توسط دولت معترض اند. البته انتظار می رود خشونت و شقاوت نيروهای امنيتی نيز در برخورد با معترضان افزايش يابد.