مصاحبه با کيوان صميمي -
چند صد نفر از فعالان سياسي – اجتماعي از گرايش هاي گوناگون، اخيرا با انتشار بيانيه اي به اعلام موضع در مورد انتخابات رياست جمهوري آينده پرداختند. امضا کنندگان اين بيانيه تاکيد کردند که "برخورد كنشگرانه‌ي مطالبه محور با فرايند و فضاي انتخاباتي خواهند داشت" و مي کوشند به تدريج "گفتمان مطالبه محور" را جايگزين "مشاركت بي‌قيد و شرط و نيز تحريم از ابتداي فرايند انتخابات" کنند. با کيوان صميمي يکي از امضا کنندگان اين بيانيه مصاحبه اي کرده ايم که در پي مي خوانيد.
بيانيه اخير فعالان سياسي و اجتماعي در مورد لزوم روي آوردن به "گفتمان مطالبه محور"، در چه بستري تهيه و منتشر شده است؟
سابقه اين بيانيه برمي‌گردد به تابستان امسال. آن زمان بحث‌هايي در مورد انتخابات مطرح بود؛ بعضي مي‌گفتيم رأًي ندهيم، برخي مي‌گفتند آن وقتها هم كه رأي نداديد به كجا رسيديم، عده‌اي مي‌گفتند شماهايي كه رأي داديد به چه رسيديد، كساني مي‌گفتند رئيس‌جمهور يك تداركاتچي بيشتر نيست، ديگراني مي‌گفتند بين بد و بدتر بايد بد را انتخاب كرد، تعدادي پاسخ مي‌دادند اگر ما به بد رأي بدهيم ولي بدتر از صندوق بيرون آمد چه بايد کرد؟ به هر حال در جلساتي كه بود بحث‌هاي زيادي شد و بالاخره به اين نتيجه رسيديم مستقل از اينكه رأي مي‌دهيم يا نه، بايد از شخص‌محوري فاصله بگيريم و به طرف مطالبه محوري برويم. بايد مطالبات حداقلي و مرحله‌اي خود را مطرح کنيم و با فرايند انتخابات برخوردي فعال داشته باشيم حتي اگر در مرحله پايانيِ اين فرايند، يعني انداختن رأي به صندوق حضور نداشته باشيم. پديده انتخابات يعني دعوت كردن از كسي كه بيايد و خواسته‌هاي مردم را اجرا كند، پس بايد بدانيم كف خواسته‌هاي مشخص‌مان چيست و سپس آيا شرايطي وجود خواهد داشت كه اين مطالبات حداقلي مطرح و سپس به گفتمان تبديل شود؟ به هر حال زمينِ بازي كنشگر سياسي خارج از قدرت مستقر، عرصه عمومي است. عموميتي كه فقط مي‌داند كه از وضعيت فعلي ناراضي است و ميخواهد اين وضعيت ادامه پيدا نكند. مي‌داند چه نمي‌خواهد ولي نمي‌داند چه ميخواهد، و اين درست همان حالتي است كه منجر به تقويت حركتهاي كور و سربازكردن ناگهاني بحرانهاي اجتماعي مي‌شود.
جلساتي که گفتيد با حضور نمايندگان چه جرياناتي برگزار مي شد؟
بيش از 7 ماه هر هفته جلساتي با حضور برخي فعالان سياسي از طيف‌هاي ملي، چپ، ملي - مذهبي، برخي از اصلاح‌طلبان و نيز فعالاني ازكارگران، اقوام، زنان، معلمان و دانشجويان تشكيل مي‌شد و پيرامون ضرورت تدوين پيش‌نويس خواسته‌هاي حداقلي اقشار مختلف و داشتن رويكردي مطالبه محورانه با انتخابات و حتي پس از انتخابات، بحث مي‌شد. طبيعي است طيف‌ها و اقشار، خواسته‌هاي متفاوتي دارند ولي هدف اين جلسات اين بود كه مشتركات را براي شروع اينكه بدانيم چه مي‌خواهيم، دسته‌بندي كنيم.
مطالباتي كه در اين بيانيه مطرح شده‌اند بسيار حداقلي هستند. آيا اين باعث نمي‌شود تا دعوتي كه امضاء كنندگان براي پيوستن به اين گفتمان كردهاند با استقبال وسيع روشنفكران و كساني كه خواهان مطالبات اساسي تري مي‌باشند، روبه رو نشود؟
ببينيد، چيزي كه منتشر شده با اينكه محصول خرد جمعي نشست‌هاي چندين و چند ماهه است و روي تك تك كلماتش بحث‌هاي زيادي شده ولي به هيچ وجه ادعاي بدون نقص بودن را ندارد، چون هدف شركت كنندگان در اين جلسات فقط نفس مطرح كردن پديده "مطالبه محوري" بود. من معتقدم هم به لحاظ كمي ميتوان خواسته‌هاي بيشتري را اضافه كرد و هم به لحاظ كيفي هر يك از مطالبات مطرح شده را ميتوان غناي بيشتري داد. ولي دوستان خطوط مختلف فكري و فعالان اقشار و صنوفي كه فعال‌تر در اين ماهها هر هفته وقت مي‌گذاشتند و علاوه بر آن، هزينه سياسي شركت در اين نشست‌‌ها ( كه يكي دو بار هم با تهديد مواجه شد ) را نيز پرداخت كردهاند، به اين نتيجه رسيدند بهترين كاري كه در اين زمينه مي‌توانند بكنند مطرح كردن بسيار آرام و حداقليِ خواست هاي ملموس و دست‌يافتني است. خواستهاي آرماني دموكراسي خواهان از بديهياتند و حقوق ضايع شده نيز بسيارند ولي شرايط حاكم بر كشور، نياز به فضاي آرام، توان فعالان سياسي، اولويت‌هاي مردم، ضرورت همراهي فراگيرتر كنشگران سياسي و مدني و بسياري موارد ديگر ايجاب مي‌كند كه گام به گام و حداقلي حركت كنيم. اين مطالبات كف مشتركي است براي پيوستن اقشار مختلف و صاحبان نقطه‌نظرات متفاوت. ولي طبيعي است كه هر يك از اقشار و لايه‌ها و صنوف مثلاً اقوام، زنان، روزنامه‌نگاران، بازنشستگان، پرستاران، معلمان، بيكاران، و غيره مي‌توانند علاوه بر اينكه از اين خواسته‌هاي حداقليِ مشترك حمايت كنند، براي قشر يا صنف خود مطالبات بيشتر و مشخص‌تري را هم خواستار شوند.
به نظر مي رسد وجه برجسته بيانيه منتشر شده، تنوع امضاء کنندگان آن است. وحدت رويّه بين اين گروه از نمايندگان طيف‌هاي متفاوت سياسي و اقشار مختلف اجتماعي در يك موضوع واحد و آن هم يك اتفاق مهم يعني انتخابات، چگونه حاصل شد؟
همان طور که گفتيد يكي از وجوه شاخص بيانيه انتخابات و گفتمان مطالبه محور اين است كه مورد حمايت افرادي قرار گرفته كه نظرات متفاوتي در بسياري مسائل دارند ولي در موضوع انتخابات، مستقل از اينكه رأي بدهند يا ندهند، به اين نتيجه رسيده‌اندكه از شخص محوري بايد به سمت مطالبه محوري رفت. وقتي مي‌بينيم در بين حاميان اين رويكرد و رويّه، مهندس سحابي و دكتر پيمان به همراه محمدعلي عمويي و دكتر رئيس دانا و در كنار دكتر باوند و خسرو سيف و برخي پيشكسوتان مصدقي نهضت ملي و حقوقداناني شناخته شده، نمايندگاني از دوره‌هاي قبلي و فعلي مجلس به همراه معاوني از وزراي اسبق و مديراني موفق، روزنامه‌نگاراني اصلاح‌طلب همچون ماشاءالله شمس‌الواعظين و بدرا‌لسادات مفيدي، شعرا و نويسندگاني چون سيدعلي صالحي و دكتر بابك احمدي، دانشجويان پيشرو تحكيم و ساير آوانگاردهاي دانشجويي در كنار فارغ‌ا‌لتحصيلان تحول‌خواه ادوار، فعالاني از زنان، اقوام، كارگران، معلمان، پزشكان، بازاريان و غيره حضور دارند، متوجه مي‌شويم چنانچه در حركتهاي مشتركي كه انجام مي‌شود، حداقلهاي مشترك را در نظر بگيريم و بر روي مقداري از خواسته‌هاي خود پا‌فشاري نكنيم، مي‌توانيم مسائل را بهتر به پيش ببريم. در حال حاضر اين حدود300 نفر از سايرين دعوت كردهاند تا به اين گفتمان به عنوان كف حركتي كه آغاز شده بپيوندند و چنانچه كساني در جاي ديگري نيز خواستند حركتهاي وسيع‌تر و يا پيشروتر و يا با هر كيفيت ديگري انجام دهند، بديهي است كه به تنهايي و يا به همراه حزب و نهاد خود هميشه اين امكان را خواهند داشت.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید