تحریم دوباره ایران در دستور کار آمریکا

این بار با حمایت چین و روسیه ....رییس جمهوری آمریکا در یک کنفرانس خبری در کره جنوبی به صراحت از آغاز مذاکره با متحدان بین المللی خود در خصوص افزایش تحریم ها علیه ایران خبر داد. باراک اوباما در حالی این موضوع را اعلام کرد که ایران هنوز پاسخی رسمی به مذاکرات صورت گرفته با آمریکا، روسیه و فرانسه در اکتبر گذشته در شهر ژنو سوییس ارایه نکرده است.

مقامات ایرانی به صراحت در سخنان و مصاحبه های خود اعلام کرده اند که توافقات وین را نمی پذیرند و خواستار مذاکرات مجدد شده اند. در واکنش به این اظهارات، اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان روز جمعه با هدف گفتوگو درباره پرونده هستهای ایران در بروکسل، پایتخت بلژیک، تشکیل جلسه دادند.

براساس پیش نویس توافق ژنو، ایران قرار بود اورانیوم ۳/۵ درصد غنی شده خود را به روسیه منتقل کند و در عوض اورانیوم غنی شده تا حدود ۲۰ درصد از فرانسه تحویل بگیرد. مذاکرات ژنو بر اساس پیشنهاد شخص محمود احمدی نژاد انجام شد که گفته بود "ایران آماده است اورانیوم غنی شده تا ۲۰ درصد را بخرد." احمدی نژاد حتی پس از پایان مذاکره مستقیم سعید جلیلی و ویلیام برنز، معاون وزیر امور خارجه آمریکا آن را "سازنده و مثبت" خوانده بود. با وجود سپری شدن مهلت، مقامات ایران همچنان هیچ گونه پاسخ رسمی به توافقات اولیه در ژنو ارایه نداده اند، اما به عناوین مختلف اعلام کرده اند که این توافقات را نخواهند پذیرفت.

در حالی که زیرپا گذاشتن توافقات ژنو خشم کشورهای اروپایی و به خصوص فرانسه را به دنبال داشت، مقامات آمریکایی تلاش کردند تا شیوه مدارا پیشه کنند و همچنان "از امیدواری خود به دریافت پاسخ مثبت از ایران" سخن می گفتند. این امیدواری با اظهارات اخیر وزیر امور خارجه ایران به یاس تبدیل شد. منوچهر متکی، اعلام کرد که دولت متبوعش اورانیوم ۳/۵ درصدی خود را به خارج نخواهد فرستاد. در پی این سخنان بود که اوباما در اظهاراتی شدیداللحن گفت: "آنها قادر به پاسخ مثبت نیستند. بنابراین به عنوان عواقب آن، ما با متحدان بین ‌المللی‌مان، مذاکرات در خصوص افزایش تحریم‌ها را آغاز می‌کنیم." رئیس جمهوری آمریکا افزوده بود که "ایران مانند کره شمالی بدنبال زمان نامحدود در مذاکرات هسته‌ای است و ما اجازه نمی‌دهیم آنچه در خصوص پیونگ یانگ اتفاق افتاد، دوباره تکرار شود."

در طی مدتی که مقامات ایرانی پاسخ رسمی خود را به توافقات ژنو به تاخیر انداخته اند، رییس جمهوری آمریکا مذاکراتی فشرده را با کشورهای دیگر به خصوص چین و روسیه آغاز کرد که به نظر می رسد نتایجی موفق داشته است. اوباما در زمان مبارزات انتخاباتی خود و در حالی که از ایده مذاکره با ایران حمایت می کرد، افزوده بود که او همزمان و با تغییر رفتار آمریکا نسبت به چین و روسیه تلاش خواهد کرد تا موافقت این دو کشور را نسبت به اقدامات بعدی در صورت شکست مذاکرات با ایران جلب کند. دو کشور چین و روسیه پیش از آن معمولا از اقدامات تنبیهی علیه ایران و به خصوص تحریم های شدید بین المللی حمایت نمی کردند. به نظر می رسد اوباما کاملا در این زمینه موفق شده باشد. رئیس جمهورآمریکا و همتای روسی خود در دیداری که روز یکشنبه همین هفته داشتند به ایران هشدار دادند که درصورتی که به نگرانی های کشورهای جهان درمورد فعالیت اتمی خود پاسخ ندهد با تحریم های بیشتر روبرو خواهد شد. مدودف با ادبیاتی که پیش از آن از روسیه شنیده نشده بود تاکید کرد که "از روند مذاکرات ناراضی است و ممکن است راههای دیگری بکار گرفته شود. " مدودف اخيرا در مصاحبه با هفته‌نامه اشپيگل نیز از حمايت مسكو از تشديد تحريم‌ها عليه ايران خبر داده و گفته بود: "درصورت عدم همكاري ايران با جامعه بين المللي در مورد برنامه هسته‌اي ‌اش، چاره ‌اي جز اعمال تحريم‌ هاي جديد عليه ايران باقي نخواهد ماند." علاوه بر روسیه به نظر می رسد که چین نیز به اردوی آمریکا نزدیک شده است. رییس جمهوری آمریکا و همتای چینی خود در پکن، سه روز پیش؛ در نشست خبری مشترکی تایید کردند که "دو کشور به توافق رسیده‌ اند که ایران باید جامعه بین ‌الملل را در خصوص صلح ‌آمیز بودن برنامه هسته ‌ای ‌خود مطمئن سازد."

به نظر می رسد تفسیر میرحسین موسوی در واکنش به عملکرد مقامات ایرانی در ژنو دارد به واقعیت می پیوندد. موسوی توافقات ژنو را " ماجراجویی وعبور از منافع ملی " توصیف کرده و گفته بود: " قرارهایی که در ژنو داده شده اگر اجرا شود برباد دادن همه زحمات هزاران دانشمند در کشور است و اگر اجرا نشود زمینه اجماعی را برای تحریم گسترده علیه ایران ایجاد خواهد کرد."