سه طرح جدید کنگره درباره ایران وتو می‌شود‎

طرح‌های اچ‌آر ۵۶۳۱، ۴۹۹۲ و ۵۱۱۹ از نظر کاخ سفید جلوی عمل به برجام را می‌گیرند و مانع از اجرای تعهدات ایالات متحده در زمینه توافق اتمی می‌شوند.

دولت آمریکا بار دیگر بر لزوم اجرای توافق اتمی تا زمانی که تهران به آن عمل می‌کند، به عنوان عاملی بازدارنده و ناظر بر برنامه اتمی ایران و نیز نقش آن بر امنیت ملی آمریکا تاکید کرده‌است.

در خلاصه طرح‌های ارائه شده در مجلس نمایندگان، طرح ۴۹۹۲ در رابطه با نقل‌وانتقالات مالی با ایران عنوان شده‌است. برخی از گروه‌های ناظر می‌گویند این طرح می‌تواند جلوی پرداخت‌های مالی به ایران و از ایران، و حتی به شکلی که منفعتی از آن نصیب یک «فرد ایرانی» شود، را بگیرد.

کاخ سفید گفته است این طرح مانع از آن می‌شود که بین ایران و موسسات دیگری که به کلی خارج از خاک آمریکا هستند، روابط مالی وجود داشته باشد. دولت آمریکا تاکید کرده به تحریم‌های جاری در رابطه با ایران عمل کرده و در عین حال مانع از دسترسی تهران به سیستم مالی آن کشور می‌شود، اما افزوده است که این طرح کلا مانع از نقل‌وانتقالات بانکی ایران خارج از خاک آمریکا می‌شود، که در «برجام» طرف‌ها به اجرای آن متعهد شده‌اند.

قانون‌گذاران ارائه‌کننده طرح‌ها، می‌گویند طرح ۵۶۳۱ در صورت تصویب، می‌تواند ایران را در برابر «حمایت دولتی از تروریسم»، نقض حقوق بشر و دیگر موارد، پاسخگو نگه دارد.

به گفته دولت آمریکا، طرح ۵۶۳۱ مواردی را در بر می‌گیرد که می‌تواند در اجرای برنامه جامع اقدام مشترک خلل ایجاد کند و جلوی رفع برخی تحریم‌ها را آن‌طور که دولت متعهد است، بگیرد. در عین حال تحریم‌های برخی افراد و موسساتی را که از فهرست تحریم‌ها خارج شده‌اند را احیا می‌کند، و می‌تواند مانع از اجرای «ویورها» (چشم‌پوشی‌های مقطعی) شود، که خود عاملی مهم در تاثیر و ادامه عمل به تحریم‌ها عنوان شده‌اند.

طرح ۵۱۱۹ در رابطه با خرید آب سنگین از ایران است. آنچه قانون‌گذاران جمهوری‌خواه در کنگره پیشتر نیز در تلاش برای جلوگیری از آن بودند.

دولت ایالات متحده مخالف این طرح نیز هست: «خارج کردن آب سنگین از ایران، مانع از دسترسی ایران به مواد مورد نیاز برای ساخت احتمالی سلاح هسته‌ای می‌شود، در حالی‌که همزمان به بازارهای جهانی و صنایع غیراتمی اجازه می‌دهد به ماده مهمی در زمینه‌ای مانند تحقیقات دسترسی پیدا کنند».

کاخ سفید افزوده است که این طرح‌ها، چه جداگانه، چه با هم، جلوی عمل به تعهدات از طرف واشینگتن را می‌گیرد. دولت آمریکا می‌گوید همان‌طور که تاکید کرده «با چشمانی باز» ناظر بر فعالیت‌های تهران در زمینه حمایت از تروریسم، برنامه موشک‌های بالستیک، نقض حقوق بشر و ایجاد بی‌ثباتی در منطقه هست، در عین حال ادامه اجرای تعهدات اتمی برای آمریکا و متحدان آن، در جهت حفظ برنامه اتمی ایران به عنوان یک برنامه صرفا صلح‌آمیز، حیاتی‌ست.

سه طرح تازه در کنگره، در یازدهم ژوئیه (به وقت آمریکا) ارائه شده است. اکثریت در هر دو مجلس نمایندگان و سنای آمریکا با «جمهوری‌خواهان» است. نمایندگان جمهوری‌خواه مخالف برجام هستند.

پیش از این کنگره ایالات متحده متمم‌هایی را در قوانین مالی ایالات متحده تصویب کرد که هدف از آن جلوگیری از فروش هواپیماهای مسافربری بوئینگ به ایران است، اما در عین حال می‌تواند جلوی فروش هرگونه هواپیمای مدرن تجاری به ایران را نیز بگیرد.

طرح‌های تازه یک سال پس از آن آغاز اجرا به توافق اتمی ارائه شده‌اند. مقام‌های ایرانی در مواردی از نحوه اجرای «برجام» از سوی آمریکا انتقاد کرده‌اند. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز انتقادهایی را مطرح و ایالات متحده را به کارشکنی در اجرای توافق اتمی متهم کرده‌است. مقام‌های دولت آمریکا از سوی دیگر تاکید کرده‌اند که تا زمانی که تهران به برجام متعد است، آنها نیز به تعهدات خود عمل می‌کنند. رئیس‌جمهوری آن کشور نیز گفته است طرح‌های نقض‌کننده برجام را وتو می‌کند.