● زنان

گویا برخی از حکومت ها فقط در بحران است که می توانند دوام بیاورند و شاید به همین دلیل است که نمایندگان محترم مجلس، برای بحران آفرینی در جامعه، دیواری کوتاه تر از زنان پیدا نکرده اند و هر روز آواری از قوانین زن ستیز را بر سر آنان خراب می کنند تا جامعه بحران زده زنان را بحرانی تر سازند. یک روز به فکر قانونی کردن صیغه و چندین همسری و وضع مالیات بر مهریه می افتند، دیگر روز برای حل مشکل بیکاری در جامعه تلاش می کنند تا قوانین نیمه وقت کردن کار زنان و سهمیه بندی جنسیتی را به تصویب برسانند

روز 9 بهمن 1391، راضیه غلامی شعبانی (ابراهیم زاده) درگذشت. راضیه شعبانی در اردیبهشت 1304 در تبریز به دنیا آمد و در نوجوانی با رضا ابراهیم زاده یکی از اعضای گروه 53 نفر، ازدواج کرد. او به فرقه دموکراتیک آذربایجان و سپس به حزب توده ایران پیوست و در جریان مبارزات مسلحانه خود بارها بازداشت و زندانی شد. او پس از آخرین دوره زندانش در سال 1331 از زندان فرار می کند و پس از مدتی زندگی مخفی در تهران در نهایت به شوروی می رود و 26 سال در آن کشور زندگی می کند

انقلاب مشروطه يکی از چشمگير‌ترين تحولات دوران معاصر ايران بود كه در شرايط اجتماعي، سياسي و فرهنگي كشور تأثير بسزايي داشت. زنان نيز به‌عنوان نيمة خاموش جامعه از اين تأثيرات دور نماندند. صديقه دولت‌آبادي (1261-1340هـ .ش) جزو بانوان ايراني بود كه اولين روزنامة اختصاصي زنان به نام «زبان زنان» را خارج از تهران منتشر كرد. اين نشريه در سال 1337 هـ .ق/1918م. در اواخر عصر احمد شاه قاجار انتشار يافت.

با این همه از یاد مبر
که ما
- من و تو -
انسان را
رعایت کرده ایم (شاملو)

اين جهش فرهنگی و اجتماعی در شرايطی شکل گرفت که گفتمان حکومتی و بسياری از ساختارهای رسمی گرايشی مردسالارانه بی پرده دارند. همين شکاف بزرگ تغيير شرايط زنانه را بيش از هر زمان ديگر در دستور کار جامعه ايران قرار داده است. جنبش زنان اين دوره تاريخی نماينده چهره جديد زن ايرانی است که برای دگرگون کردن ساختارهای رسمی، قوانين و مبارزه با اشکال گوناگون تبعيض به ميدان می آيد.

پیشتر، قبل از آن ازدواج عاشقانه، به تناسب دانشگاه و رشته ای که انتخاب کرده بودم و همچنین فعالیت‌های فرهنگی مردهای زیادی اطرافم بودند. مرد برای من نه موجودی عجیب بود و نه دست نیافتنی. اما انتخاب میان آن‌ها کار ساده‌ای نبود. پیدا کردن یک مرد واقعی با معیارهای من مشکل شده بود، معیارهایی که بیشتر از قیصر الگو می‌گرفت تا واقعیت. با وجود اینکه ر خانه مان مادرم حقوقی برابر داشت و پدر بی مشورت مادر و مادر بی مشورت پدر تصمیمی نمی گرفت، باز فکر می کردم مرد باید کمی غیرتی باشد، مرد باید محکم باشد. مرد باید

تغییر عادت مصرف سیگار از جمله شروع به کشیدن سیگار در سن پایین‌تر و کشیدن سیگار بیشتر، عواملی هستند که در گسترش ابتلا به سرطان ریه مقصر شناخته شده‌اند و کشیدن چند سیگار، حتی برای یک بار، می تواند باعث جهش های سلولی و سرطان شود.

کشورهای غربی و آزاد عموماً به اعتبار اعتقاد شهروندان خود نسبت به رفتارهای انسانی، اجرای طرحها و برنامه های دموکراتیک شناخته می شوند. پروسۀ دموکراتیزه شدن این کشورها حداقل سابقه ای دویست ساله به دنبال دارد و مهمترین عاملی که مفهوم دموکراسی را ملموس و دست یافتنی می سازد، حضور و ابتکار مردمی است که ناهنجاریهای جامعۀ خود را نه تنها به درستی می شناسند بلکه برای کاهش یا از بین بردن آنها به شکلهای مختلفی از جمله ایجاد جنبش های مردمی، استفاده از امکانات مطبوعاتی، متحد ساختن آرای عمومی و نهایتاً شرکت در

بعد از پیروزی انقلاب مشروطه، زنان با تلاش بی وقفه خود و همراهی دولت، در زمان رضاشاه توانستند وارد دانشگاه ها شوند و این مبارزه در عرصه های نابرابر دیگر اجتماعی ادامه داشت تا به دوره انقلاب و پیروزی آن در سال 1357 می رسیم. تا پیش از پیروزی انقلاب هرچند که برخی از اصلاحات به نفع زنان در قوانین ایران بوجود آمده بود ولی هنوز قوانین تبعیض آمیز و نابرابر، جان سختی نشان می داد تا بالاخره بعد از انقلاب 57 نه تنها باقی ماندۀ قوانین تبعیض آمیز ملغا نشد بلکه قانون حمایت از خانواده را...

جنبش‌هاي اجتماعي، جنبش‌هایی هستند كه ابعادي اجتماعي و فرهنگي دارند و از اين رو خود را از جنبش سياسي جدا مي‌كنند. اما اين جدائي يك جدائي جوهري نيست و در مواردي با جنبش‌هاي سياسي اهداف مشتركي را نيز دنبال مي‌كنند. اين تمايز و همپيوندي يا به عبارتي اين وحدت و كثرت كه بين جنبش‌هاي سياسي و اجتماعي وجود دارد، باعث شده است كه در فضاي آكادميك اين مناقشه پديد آيد كه اين جنبش‌ها اساساً جنبش نيستند. اين نقطه نظر كه اين جنبش‌ها را جنبش نمي‌داند ناشي از اين نكته است كه تنها جنبش‌های سياسي را جنبش مي‌داند

روز سه شنبه 26 دی ماه 1391، در محل دفتر «مرکز مطالعات و تحقیقات زنان»، نشستی با عنوان «نواندیشی دینی و زنان» برگزار شد. این نشست، سومین جلسه از سلسله جلساتی است که با عنوان «نکوداشت مطالعات زنان ایران» و به یادبود «فریده ماشینی» برگزار شد.

اعمال بی حقوقی و خشونت بر زنان ریشه در مناسبات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی حاکم بر جامعه دارد. در جامعه ایران خشونت علیه زنان اساسا ناشی از حاکمیت یک رژیم سرمایه­داری مستبد مذهبی است که قوانینش مبتنی بر تعالیم دینی می باشد. رژیم جمهوری اسلامی رسما زن ستیز است و با اعمال قوانین اسلامی بطور همیشگی و نهادینه شده حقوق مدنی و انسانی زنان را پایمال می کند و با سلب تمام آزادی های فردی و اجتماعی از آنان، به اعمال خشونت همه جانبه علیه زنان در جامعه و خانواده از طرف حکومت و مردان اجتماع مشروعیت بخشید

نمی دانم چطور است که زنان کتک خورده این خشونت را تحقیر خود می پندارند و نه تحقیر مرد. من امروز اعتراف می کنم که من، با همه قدرت و غرور خود، هفت سال کتک، قهر، کنترل، و در مجموع هفت سال خشونت را از ترس تحقیر و قضاوت دیگران تحمل کردم. حالا فکر می کنم که ای کاش در این هفت سال با کسی حرف زده بودم، کمک طلبیده بودم و ای کاش زنها آنقدر زنان کتک خورده را تحقیر نمی کردند.

جایزه شعر زنان ایران، «خورشید» در سال 1387 بنیان گذارده شد. این جایزه هر سال به یکی از کتابهای برگزیده شعر زنان اهدا می شود. حامیان مالی این جایزه نیز از میان زنان انتخاب شده اند. هدف این جایزه پر رنگ کردن حضور زنان در عرصه ی ادبیات به خصوص شعر است.

گویا کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با توجه به اعتراضات گسترده نسبت به لایحه جدید گذرنامه، تلاش کرده است تا با تغییرات ظاهری در ماده 15 لایحه جدید گذرنامه، همچنان زنان مجرد را از حق طبیعی خود برای ورود و خروج آزادانه از کشور، محروم سازد. به گزارش خبرگزاری ایسنا، کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در جلسه عصر امروز خود بررسی لایحه گذرنامه را به اتمام رسانده است و سیدحسین نقوی حسینی یکی از اعضای این کمیسیون گفته است:...

هزاران کرد امروزعلیه تروریست دولتی شعار دادند.

روزهایی بود که کاشی های حیاط خانه مان آنقدر برایم بزرگ بودند که در پناه خلوت های عصرانه، خیال را آنگونه ببافم که هر کاشی برایم خانه ای باشد و پناهی و دیگری همسایه ای آشنا که همیشه در خانه اش به رویم باز است و می توانم بی هیچ دغدغده ای از کاشی خانه ام به کاشی همسایه پناه برم تنها با یک پرش کوتاه ...

بهارجنبش زنان، روایتی از اشک ها و لبخندها، نام کتاب تازه نوشین احمدی خراسانی است. با خواندن کتاب، ناگهان خاطره ها با دلبری و گاهی رندانه شروع کردند به رژه رفتن از مقابل دیدگانم؛ درست مانند سریالی جذاب و دنباله دار که می بینی و لذتش را در مرور کردن بیشتر احساس می کنی. هنگام مطالعه انگار که خودم را در ورق های کتاب باز می یافتم. چه روزها و لحظه های شورانگیزی بود. چه تجربه ها و آموزه ها و حکایت هایی بود، چه ندانم کاری ها و چه آزمون و خطاهایی...!

این بار برای تسلیت به زهرا رهنورد، نحله های مختلف زنان در یک لیست و در کنار هم اقدامی مشترک انجام دادند. از فرزندان آیت الله منتظری، آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی، آیت الله طالقانی و همسر آیت الله مهدی کروبی و خانواده شهداء از جمله همت، باکری و نمایندگان مجلس ششم از جمله راکعی،کولایی و مصور منش و خانواده های زندانیان سیاسی- عقیدتی از جمله فخرالسادات محتشمی پور،الهه مجردی و معصومه دهقان تا زنان کارگردان سینما چون رخشان بنی اعتماد و فعالان حوزه زنان چون...

نویسندگان زن در طی بیش از چهل سال گذشته با عبور از واقعگرایی و افشای محرومیت های زنان به کاویدن خلوت درون آنها پرداخته و تلاطمات، بن بست ها و پرسش های مشترکی را برملا کرده اند و از این رهگذر نشان داده اند که به تصادف یا تفنن، قصه نگفته اند بلکه «شهرزادوار وهنرمندانه» از خود مایه گذاشته اند. فرنگیس حبیبی در مطلب زیر که در مدرسه فمینیستی منتشر شده با بررسی و بازپردازی دقیق شخصیت های زن در داستان های نویسندگان زن ایرانی «چهل تکه ای» از تیپ ها و موقعیت های زنانه را در آثارسه نسل...

جنبش کمربند سبز از سالهای 1977 به بعد با هدف محدود کردن اثرات مخرب جنگل زدایی و بیابان زایی و در عین حال تولید چوب برای مصرف خانواده ها به صورت منبع حرارتی و استفاده در ساخت و ساز، فعالیت خود را به ساده ترین شکل آغاز کرد. کاشت درخت به محدود ساختن فرسایش خاک که در جای خود به بیابان زایی منجر می شد، نیز می پرداخت. مشکلی که تا قبل از آن طرحهای ناقص و پر خرج دولتی نتوانسته بود راه حل بهینه ای برای آن بیابد.

هزینة دیداری چند دقیقه‌ای با پزشک و پوشش بیمة حلبی مناسب آتیه‌سازان برای کاستن هر چه سریعتر از تعداد بازنشستگان را فراموش کنید. هزینه‌های سرسام‌آور آزمایشگاه و رادیولوژی و سونوگرافی و اسکوپی‌های مختلف را هم این قدر به رخ نکشید. همچنین نگران نباشید که می‌گویند بیهوشی با داروهای چینی عواقب مرگبار دارد. نگران این هم نباشید که در اسکوپی‌های مختلف، به علت کمبود و گرانی تجهیزات، شایع است که قطعات تعویض نمی‌شود و برای آندوسکوپی یا کولونوسکوپی ابزار واحدی در معده یا کولون اشخاص مختلف فرو می‌رود

هی بهش می‌گفتم، زر نزن، اما می زد. معمولا زیرآبی گریه می‌کرد. بعدها یاد گرفته بود زار هم بزنه. نکنه این کلمه از زر زدن درست شده؟ این دو تا رو با هم قاطی کردن شده، زن! نمی‌دونم این همه اشک از کجاشون می‌آد؟ شاید از دلشون. یا چشماشون به چشمه‌ای چیزی وصله. اما کسی که دلش دریا باشه که گریه نمی‌کنه. من یادم نمی‌آد گریه کرده باشم. شاید سر مزار مادرم چند قطره اشکی ریختم، اما خب جلوی چشم مردم که نمی‌شه گریه کرد. راستش تو خلوت هم گریه نکردم. همون چند قطره اشک روی خاک ریخت و جاش موند.

خانم ورزیر، برکناری شما برخلاف وزیران دیگر (که بسیاری چون من حتی نامشان را هم نمی دانند) چندان هم به سکوت برگزار نشد و بسیاری افسوس خوردند، حتی بعضی گفتند "تنها مرد کابینه" برکنار شد! از این جمله البته خوشحال نباشید که هم شرم آور است و هم بدجوری بوی گند مردسالاری می دهد و معنایش هم به هیچ گرفتن ما زنان است. یعنی اگر زنی چون شما در این فضای سنگین و آلوده، به هر دلیل سکوت را بشکند و به نفع مردم موضعگیری کند و مثلاً از عدم تخصیص ارز به حیاتی ترین نیاز مردم یعنی دارو سخن بگوید تازه می شود مرد.

امروز 8 دی ماه 1391، سالروز تولد فروغ فرخزاد شاعر نام آشنای ایرانی است. به همین مناسبت دکتر ناهید توسلی، پژوهشگر مسائل زنان و مدیرمسئول مجله ادبی نافه، مقاله زیر را به رشته تحریر آورده و آنرا پیش کش فروغ فرخزاد، این شاعر پرآوازه ایرانی کرده که آنرا در مدرسه فمینیستی می خوانید:

سمينار «پژوهش زنان» روز 6 دی ماه 1391، ساعت يك و نيم بعدازظهر در «خانه اندیشمندان علوم انسانی» برگزار شد. در این سمینار که یکی از پانل های مجموعه «همایش ملی پژوهش های اجتماعی و فرهنگی» بود، شهلا اعزازی، شهلا لاهیجی، نیره توکلی و آمنه شیرافکن به سخنرانی پرداختند. به گزارش مدرسه فمینیستی، در این نشست، سخنرانان مشکلات گسترده در نشر و پژوهش در حوزه زنان، و نیز مشکلات زنان روزنامه نگار و... را مورد نقد و بررسی قرار دادند.

ژیلای عزیزم، ششم دیماه، روزی است که برخلاف قوانین حقوقی و قضایی تو را در اداره ی گذرنامه ی تهران دستگیر و مستقیما به زندان اوین منتقل کردند.

مسیح او را که از نعمت تجربۀ عشق‌ورزی محروم بود گفت که: عشق‌ورزی وجه خدایی آمیزش است که تنها انسان می‌تواند آن را تجربه کند. تجربه‌ای بر پلی میان لذت جسمانی و درک زیبایی آفرینش. عشق‌ورزی خود آفریننده است اما در شهوت کور. در شهوت یک تن حضور دارد؛ در حالی که عشق‌ورزی تجربه‌ای مشترک است میان دو تن که برای رسیدن به کمال زیبایی آن را در وحدت با هم می‎جویند. شهوت از همراهی بی‌نصیب است و بر تسلط سوار می‌شود؛ اما عشق‌ورزی، بازی‌ای با دو بازیگر است که جمع‌شان بیش از دو خواهد بود.

ویدئو گزارشی در اعتراض به لایحه جدید گذرنامه که در آن صدور گذرنامه برای زنان مجرد زیر چهل سال مشروط به اجازه پدر یا دادگاه شده است. در این ویدئوگزارش با شهلا اعزازی، فریده غیرت، مینو مرتاضی، گیتی پورفاضل، نیره توکلی و ناهید توسلی، درباره این لایحه به گفتگو نشسته ایم.

13 دسامبر جلسه دیگری از دادگاه "پینار سلک" فمینیست و جامعه شناس مشهور ترکیه برگزار شد. این فعال حقوق زنان که متهم به بمب گذاری و عضویت در "پ کا کا" شده است از سال 1998 سه بار محاکمه شده و هر سه بار نیز از اتهامات فوق تبرئه شده است با این حال دادگاه جدید وی که از 22 نوامبر در دادگاه عالی قضایی شروع شده در حالی به پایان رسید که برای وی تقاضای حبس ابد شده است. جلسه بعدی دیدگاه او نیز در ژانویه 2013 برگزار خواهد شد.

بالا رفتن خشونت بر زنان در جامعه کنونی ایران هر انسان خیرخواهی را می تواند به تأمل و تکاپو وادارد. با این حال مسائل زنان تا حد زیادی به ویژه برای مردان ناشناخته اند و همین، آنها را بغرنج تر می کند. مردان خیراندیش باید "بخواهند" این مسائل را بشناسند و در رفع اش کمکی اگر می توانند بکنند. به همین دلیل شاید مسئله اول همین "نیت" باشد. امروز با وجود انواع و اقسام مسائل و مشکلاتی که جامعه ما با آن دست به گریبان است طبیعی است برای این که جامعه بهتری داشته باشیم به فکر رفع آنها یا حداقل جلوگیری از...

با توجه به این شرایط استثنایی، اکنون به نظر می رسد استفاده معمول از ابزارهایی همچون پیام تسلیت، یا تبریک و خبررسانی و ... برای پژواک دادن صدای رنج نسرین که امروز پژواک صدایش بیش از تمامی فعالان بیرون از زندان، رساتر و جهانی تر شده است شاید فاقد تأثیرگذاری و کاربرد همیشگی باشد اما به رغم همه اینها، خبر درگذشت صفورا فخریان، مادر نسرین ستوده، و رنجی که او در پی این خبر، تحمل خواهد کرد

سخنان اخیر علی دایی، فوتبالیست مشهور ایرانی، در 13 آذرماه 1391 واکنش های بسیاری را در میان زنان برانگیخته است. علی دایی در سخنان خود در خبرگزاری ایسنا چنین گفته بود: «ما که تنیس بازی نمی‌کنیم و بازیکنان ما خانم نیستند. فوتبال یک بازی مردانه است که در آن بازیکنان می‌جنگند و مردانه بازی می‌کنند». نامه زیر به قلم حمیده آرامش، در نقد سخنان علی دایی به نگارش درآمده است. پیشتر نیز در مدرسه فمینیستی، مهری جعفری در یادداشتی خطاب به علی دایی، سخنان او را به چالش کشیده بود.

یادداشت زیر به قلم مهری جعفری، شاعر، وکیل دادگستری و مدرس سابق کوهنوردی، در پاسخ به گفته های علی دایی، در خبرگزاری ایسنا در آذرماه 1391 نوشته شده است(1). علی دایی در صحبت های خود فوتبال را ورزشی مردانه دانسته که بازیکنان آن نباید مثل زن ها باشند و آنها باید مردانه بجنگند. مهری جعفری که در سال 1387 اقدام به صعود دو قله 7هزار متری خانتانگیری و لنین در منطقه «پامیر» کرده و یکی از آنها را به صورت انفرادی و بدون همراه و راهنما صعود کرده نامه زیر را در نقد نگاه علی دایی به نگارش درآورده است.

روز دوشنبه 27 آذرماه، نشست مطبوعاتی در اعتراض به لایحه جدید گذرنامه که در آن صدور گذرنامه برای زنان مجرد زیر سن 40 سال، مشروط به اجازه پدر یا دادگاه شرع شده باحضور شماری از اعضای کمیته حقوقی «ائتلاف اسلامی زنان» و احزاب اصولگرا در محل جامعه زینب برگزار شد. در این نشست توران ولی مراد (دبیر ائتلاف اسلامی زنان)، اشرف گرامی زادگان (حقوقدان و سردبیر ماهنامه حقوق زنان) فاطمه راکعی (از کمیسیون زنان حزب مشارکت)، شهیندخت مولاوردی (حقوقدان و فعال حقوق زنان)، مرضیه قاسم پور (حقوقدان)...