با نزدیک شدن به روز بیست و یکم تیرماه، روز «حجاب و عفاف» در ایران، خبرها، نقد و انتقادات درباره این روز تقویمی روز به روز بیشتر می‌شود. در مشهد، معاون دادستانی این شهر در نامه‌ای دستور قطع خدمات به افراد بد حجاب در بانک‌ها و مترو داده و در متروی تهران در یک اقدام رمانتیک پنج «ایستگاه عاشقی» راه‌اندازی شده تا درباره «ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و سبک زندگی اسلامی» مشاوره بدهند.
تصویری که امروز از حجاب در ایران هست با سال‌های گذشته بسیار متفاوت است. بعضی از مقام‌های مذهبی و دولتی می‌گویند میزان رعایت حجاب در جامعه و لباس خانم‌ها در کوچه و خیابان «مناسب» نیست.
روسری در بعضی از مکان‌های عمومی برداشته شده و بیشتر به عنوان شال گردن استفاده می‌شود و به قول خبرگزاری فارس حتی در نمایشگاه‌های دولتی مثل نمایشگاه کتاب امسال،« میزان کشف حجاب و پوشش خلاف عفت نسبت به سال‌های گذشته بسیار زننده‌تر» بود. در چنین شرایطی حکومت عزمش را جزم کرده تا طرح «حجاب و عفاف» را که سال‌ها در شورای عالی انقلاب فرهنگی خاک می‌خورد، اجرایی کند.
قرارگاهی برای «سنگر کبیر»
از ماه گذشته ستاد امر به معروف و نهی منکر برای «جا انداختن» مساله حجاب در سازمان‌ها و ادارات«قرارگاه ۲۱ تیر» را درست کرده و این قرارگاه ماموریت دارد تا روز ۲۱ تیرماه که روز حجاب و عفاف است بخشنامه‌های مربوط به حجاب را «عملیاتی» کند.
هفته گذشته رئیس «قرارگاه ۲۱ تیر»، حجاب را «سنگر کبیر» خواند و گفت «اگر این سنگر را فتح کنند، سنگرهای دیگر را هم می‌زنند».
استدلال رئیس قرارگاه ۲۱ تیر درباره حجاب، نقشه راه جمهوری اسلامی در بیش از چهار دهه بوده است. تصور زمامداران ایران براین بوده که عقب نشینی از این «سنگر» و سپردن حق انتخاب روسری به زنان، راه را برای خواسته‌های دیگر باز می‌کند.
مساله حجاب در سال‌های گذشته فراز و فرودهای زیادی داشته است. مسئولان گاهی برای برخورد جدی با بدحجابی، تلاش کردند جایگاه سازمانی ستاد امر به معروف و نهی از منکر را ارتقا بدهند چنانکه در دوران محمود احمدی‌نژاد، دولت برای تشکیل وزارت امر به معروف و نهی از منکر لایجه تهیه و تدوین کرد و در نهایت به بن‌بست خورد.
حالا پس از چندسال برخورد کج‌دار و مریز با مساله حجاب، موضوع مقابله با بدحجابی در صدر خبرها قرار گرقته و درحالی است که گرانی‌ها بنابر مرکز آمار ایران بی‌سابقه و میزان نارضایتی از اوضاع اقتصادی رو به افزایش است و هر روز اعتراضاتی از گوشه و کنار ایران به گوش می‌رسد، کمتر کسی تصور می‌کرد حکومت، هم و غمش را روی حجاب بگذارد و جو روانی مردمی که زیرفشار اقتصادی هستند، آشفته‌تر کند.
آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۷۲ به اعضای این ستاد گفته بود« این امر و نهی، باید در مقابل سلطه اشرار باشد»
انقلاب و «گناه کبیره»
آیت‌الله خمینی در سال ۱۳۵۸ به «شورای انقلاب اسلامی» ماموریت داد تا اداره‌ای به نام «امر به معروف و نهی از منکر» در سراسر کشور تاسیس شود. این اداره قرار بود «مستقل و در کنار دولت» و «ناظر بر ادارات دولتی و تمام اقشار ملت» باشد. اما شرایط جنگ ایران و عراق، اوضاع اجتماعی و سیاسی آن زمان به گونه‌ای پیش رفت که چنین اداره‌ای شکل نگیرد.
به دستور آیت‌الله خامنه‌ای، ستاد امر به معروف و نهی از منکر در سال ۷۲«احیا» شد. آیت‌الله خامنه‌ای در ۳۱ خردادماه همان سال به اعضای این ستاد گفت «این امر و نهی، باید در مقابل سلطه اشرار باشد» و سلطه اشرار «جوراب نازک!{نیست} نه آقا! شما به جوراب نازک چه‌کار دارید؟ جوراب نازک را بپوشد؛ این‌قدر اهمیت ندارد... زلفش بیرون است، باشد. هزار گونه خطا می‌کنند، این هم یک گناه صغیره است. موی سر بیرون بودن، گناه کبیره که نیست! از غیبت و دروغ که بالاتر نیست! از رشوه گرفتن و خوردن که بالاتر نیست»!
آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار وظیفه اصلی این ستاد را«احیای» امر به معروف و نهی از منکر در بین مردم می‌داند ولی به نظر می‌رسد رهبر جمهوری اسلامی از نگاه اولیه‌اش به وظایف ستاد امر به معروف فاصله می‌گیرد و موضوع بیرون بودن موی سر زنان به نوعی از «گناه صغیره» به «گناه کبیره» تبدیل می‌شود. او در اسفندماه سال ۹۶، کسانی که در خیابان روسری را از سر برمی‌دارند « کوچک و حقیر» و «فریب» خورده می‌خواند و وظیفه حکومت می‌داند که با این«حرام شرعی» برخورد کند.
رابطه دزدها با بی‌حجابی
در سال‌های گذشته، ستاد امر به معروف و نهی از منکر از آنجایی که نتوانست امر به معروف را در جامعه «احیا» کند، رو به استفاده از نیروهای بسیج، نیروی انتظامی، بسیج ادارات و حراست‌ها آورد و در عمل شکل و شمایل «شبه نظامی» به خود گرفت. هم اکنون بازوهای اجرایی این ستاد، قوه قهریه و نیروهایی هستند که می‌توانند زندگی بسیاری از مردم را تحت فشار قرار بدهند.
یک ضلع از شکل‌گیری این ستاد، نظارت بر عملکرد دولت و ارادات دولتی بوده و هست. وجود پرونده‌های بزرگ فساد اقتصادی، رانت و رواج رشوه از جمله مسایلی هستند که نشان می‌دهد این ستاد در آنها ورود نکرده یا نتوانسته سهمی در جلوگیری از گسترش آن در بدنه حکومت داشته باشد و ماموریت‌اش در پایین‌ترین سطح ممکن، یعنی امر حجاب و عفاف تقلیل پیدا کرده و هرگاه اسم این ستاد شنیده می‌شود، جوراب، شلوار و مانتو و پوشش زن و مرد به ذهن می‌آید.
احمد خاتمی روز گذشته در واکنش به انتقادها به رویکرد ستاد امر به معروف و نهی از منکر و بی توجهی به فساد در کشور گفت « از نظر ما هم دزدی و اختلاس گناه به شمار می رود و هم بی حجابی گناه است. اتفاقا بسیاری از بی حجاب‌ها زنها و بچه‌های همان دزدها هستند».
محمدتقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در واکنش به سخنان آقای خاتمی در توئیتر نوشت «اتفاقا غالب اختلاسگران که از داخل حکومت بودند برای حفظ ظاهر خانواده‌ای محجبه داشتند»
ابراهیم رئیسی مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره «طرح عفاف و حجاب» را روز سه شنبه گذشته ابلاغ کرد
«دیوار» رئیسی
در روزهای اخیر که صحبت از اجرای «طرح عفاف و حجاب» می‌شود، در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها نیز وعده‌های انتخاباتی آقای رئیسی بازنشر می‌شود و می‌پرسند وعده تشکیل «گشت ارشاد برای مدیران» چه شد و آیا محدودیت‌هایی که برای زنان بدحجاب در نظر گرفته شده، در ایام انتخابات و مناسبت‌های مذهبی و راهپیمایی‌هایی حکومتی وجود دارد یا نه؟
حسن روحانی در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶، ابراهیم رئیسی را به طور تلویحی متهم کرد که اگر او و همفکرانش سرکار بیایند پیاده‌رو خیابان‌ها را زنانه و مردانه می‌کنند و خطاب به حاضران در همدان گفت «شما آنها را نمی شناسید من آنها را می شناسم. آنها روزی در جلسه‌ای تصمیم گرفتند که در تهران و در پیاده رو دیوار بکشند».
ابراهیم رئیسی در آن زمان این ادعا ر ا رد کرد و در پاسخ گفت «چرا عقل مردم را دست کم مى‌گیرید؟ ما دیوارى بین چپاول‌گران و حقوق مردم خواهیم کشید».
روزنامه اعتماد روز پنجشنبه ۱۵ تیرماه در مطلبی با اشاره به دستور ابراهیم رئیسی برای اجرای طرح حجاب و عفاف، نوشت «رییسی، روی احمدی‌نژاد را هم سفید کرد!».
این روزنامه نوشت با وجود اینکه طرح عفاف و حجاب روز ۱۳ دی‌ماه ۱۳۸۴ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست محمود احمدی‌نژاد تائید شد اما ابلاغ نشد و حسن روحانی نیز در دوره هشت ساله‌اش این مصوبه را ابلاغ نکرد.
گمانه‌ها از اهداف پشت پرده طرح عفاف و حجاب
درباره اهداف پشت پرده طرح عفاف و حجاب گمانه‌زنی‌های متفاوتی وجود دارد.
کسانی براین باورند که یکدست شدن حکومت و نزدیکی مجلس، دولت و قوه قضاییه، به حامیان برخورد با زنان «بدحجاب» یا طرفداران حجاب اجباری قدرت بیشتری داده تا طرح‌های مورد نظرشان را دنبال کنند و ملاحظه شرایط اقتصادی یا سیاسی جامعه را نداشته باشند.
آنها براین باورند که ریزش چشمگیر میزان مشارکت در دو انتخابات اخیر ریاست جمهوری و مجلس نشان داده که موضوع کاهش حضور مردم پای صندوق‌های رای که منتقدان طرح حجاب و عفاف روی آن مانور می‌دهند، اهمیت زیادی برای حکومت ندارد.
از سوی دیگر گفته می‌شود جنجال رسانه‌ای بر سر طرح عفاف و حجاب برای دور کردن ذهن مردم از مسایل و مشکلات اقتصادی کشور است یا به دنبال اجرایی کردن «طرح صیانت» و«فیلترینگ هوشمند» هستند.
سایت «انتخاب» دیروز با انتشار نامه‌ای با سربرگ وزارت کشور (قرارگاه حجاب و عفاف) گفته به بهانه اجرای این طرح، می‌خواهند «طرح صیانت» را چراغ خاموش اجرا کنند.
در این نامه که ماه گذشته به وزارت ارتباطات ارسال شده به صراحت درباره محدودیت‌های اینترنتی و فیلترینگ بعضی از شبکه‌ها صحبت شده است.
ناصر دانشفر، فعال رسانه در یاداشتی براین باور است که آقای رئیسی و «مردان دولت در سایه» تبعات این نوع تصمیمات را می‌دانند و «چماق در دستان» فکر بزرگتری در ذهن دارند و برای لاپوشانی مشکلات جامعه دست به اجرای چنین طرحی زده‌اند و نوشته «شمایان پس از قریب یک سال شعارهای توخالی دادن و شکست مفتضحانه در تمامی اهداف آرمانی و بی پشتوانهٔ علمی چاره ای جز فریب افکار عمومی ندارید».
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید