ابراز نگرانی دانشمندان از افزایش سریع دمای اقیانوس‌ها

• مت مک‌گرات و مارک پوینتینگ
• شغل,تیم خبری اقلیم و علوم بی‌بی‌سی

میانگین دمای سطح دریاهای جهان در ماه جاری یک رکورد تازه ثبت کرد. این دما تاکنون به این سرعت و به این اندازه بالا نرفته بود.

دانشمندان کاملا متوجه دلیل این پدیده نمی‌شوند.

اما آنها نگرانند که این روند در کنار سایر رویدادهای آب و هوایی باعث شود دمای زمین تا پایان سال آینده به سطح نگران کننده‌ای برسد.

کارشناسان بر این باورند که یک رویداد «ال نینیو» - که باعث گرمتر شدن اقیانوس‌ها می‌شود - در ماه‌های آینده ظاهر خواهد شد.

تصویر

گرم شدن آب اقیانوس‌ها می‌تواند به مرگ آبزیان، رویدادهای شدید آب و هوایی بیشتر و بالا آمدن سطح دریاها منجر شود. آب گرمتر همچنین ظرفیت کمتری برای جذب گازهای گلخانه‌ای خواهد داشت.

اما یک مطالعه مهم تازه که هفته پیش بدون سروصدا منتشر شد روی یک تحول نگران کننده انگشت می‌گذارد.

براساس این مطالعه در ۱۵ سال گذشته، حرارت انباشته زمین ۵۰ درصد بالا رفته و بیشتر این گرمای اضافه جذب اقیانوس‌ها شده است.

این تحول عواقب واقعی داشته - یعنی نه فقط دمای کلی اقیانوس‌ها در ماه آوریل به رکورد تازه‌ای رسیده، بلکه در برخی مناطق اختلاف این دما با میانگین درازمدت فوق‌العاده زیاد بوده.

در ماه مارس دمای سطح دریا در اطراف ساحل شرقی آمریکای شمالی ۱۳.۸ درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین ۱۹۸۱-۲۰۱۱ بود.

کارینا فون شوکمن، اقیانوس‌شناس در گروه تحقیقاتی «مرکاتور اوشن اینترنشنال» و نویسنده اصلی این مطالعه گفت: «هنوز به خوبی روشن نیست که چرا تغییری به این سرعت و در این ابعاد بزرگ درحال وقوع است.»

«ما در ۱۵ سال گذشته میزان حرارت در سیستم اقلیمی زمین را دو برابر کرده‌ایم. نمی‌خواهم بگویم که این تغییر اقلیم است یا نوسان‌های طبیعی یا ترکیبی از این دو، چون هنوز نمی‌دانیم. اما شاهد این تغییر هستیم.»

جالب اینکه یک عامل نفوذ که ممکن است باعث ورود دمای بیشتر به اقیانوس‌ها شده باشد، کاهش آلودگی صنعت کشتیرانی است.

در سال ۲۰۲۰، سازمان بین‌المللی دریانوردی مقرراتی را برای کاهش محتوی سولفورِ سوختی که کشتی‌ها می‌سوزانند تعیین کرد.

این تاثیر سریعی داشته و میزان ذرات ریز معلق (اروسول) در اتمسفر را کاهش داده است.

اما این ذرات آلاینده همچنین می‌توانند باعث انعکاس و برگرداندن نور خورشید به فضا شوند، بنابراین حذف آنها ممکن است باعث ورود نور و گرمای بیشتر به اقیانوس‌ها شده باشد.

یک عامل مهم دیگر که باعث نگرانی دانشمندان شده پدیده آب و هوایی موسوم به «نوسان جنوبی ال نینیو» است.

در سه سال اخیر این رویداد طبیعی در یک مرحله خنک‌تر به نام «لا نینیا» قرار داشت و دمای سیاره را مهار کرد.

اما محققان اکنون معتقدند که یک ال نینیوی قوی - گرم کننده - درحال شکل‌گیری است که عواقب قابل توجهی برای جهان خواهد داشت.

هیو مکدوگال از اداره هواشناسی استرالیا گفت: «مدل سازمان هواشناسی استرالیا احتمال وقوع ال نینیو را بالا پیشبینی می‌کند. و جهت تغییرات هم به این سو بوده است و همه مدل‌های اقلیمی هم در همین جهت بوده‌اند.»

آقای مکدوگال خواستار احتیاط شد چون پیشبینی‌ها در این وقت سال کمتر قابل اعتماد است. سایر محققان با جرات بیشتری این احتمال را پیشبینی می‌کنند.

همین حال یک ال نینیو ساحلی در سواحل پرو و اکوادور شکل گرفته و کارشناسان معتقدند این به یک ال نینیوی قوی با پیامدهایی برای دمای جهانی بدل خواهد شد.

دکتر جوزف لودشر، از موسسه تحقیقات آب و هوای پوتسدام، گفت: «اگر یک ال نینیو تازه ورای شرایط جاری شکل بگیرد، احتمالا گرمایشی به میزان ۰.۲ تا ۰.۲۵ درجه سانتیگراد در جهان خواهیم داشت.»

«تاثیر ال نینیو بر دما چند ماه بعد از اوج این پدیده ظاهر خواهد شد، بنابراین سال ۲۰۲۴ احتمالا گرم‌ترین سال تاریخ خواهد بود... و ممکن است به هوایی که ۱.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از دوران ماقبل صنعتی است نزدیک شویم و شاید هم موقتا از آن عبور کنیم."

دما اکنون ۱.۱ درجه سانتیگراد بالاتر از شروع دوران صنعتی است.

ال نینیو احتمالا الگوهای آب و هوایی را در سراسر جهان مختل خواهد کرد، مانسون (بارش های موسمی) را تضعیف می‌کند و با خطر آتش‌سوزی‌های جنگلی بیشتری در استرالیا همراه است.

اما نگرانی‌های اساسی‌تری وجود دارد که با گرمتر شدن اقیانوس، توانایی آن برای جذب انرژی اضافی کمتر خواهد شد.

در نتیجه ممکن است که اقیانوس شروع به دفع این گرمای انباشه شده در خود کند.

شماری از متخصصانی که برای این گزارش با آنها تماس گرفتیم، مایل نبودند به طور علنی درباره پیامدهای این وضع بگویند.

یکی از آنها گفت که «شدیدا نگران و کاملا مضطرب" است.

برخی تحقیقات نشان داده‌ که گرمایش روندی جهشی پیدا کرده است، به طوری که در طول یک دوره چند ساله تغییر کمی اتفاق می‌افتد و بعد - در ارتباطی تنگاتنگ با ال نینیو - جهش‌های ناگهانی و پله پله را تجربه می‌کند.

به گفته کارینا فون شوکمن در این سناریو روزنه نویدبخشی وجود دارد. ممکن است پس از فروکش کردن ال نینیو، دما دوباره کاهش یابد.

او به بی‌بی‌سی نیوز گفت: «ما هنوز پنجره‌ فرصتی برای عمل کردن داریم و باید از آن برای کاهش این عواقب استفاده کنیم.»