آیا تسلیحات به‌جامانده از آمریکا در افغانستان در دسترس حماس قرار گرفته است؟

مارجری تیلور گرین، نماینده جمهوریخواه کنگره آمریکا، یکشنبه، ۸ اکتبر (۱۶ مهر)، در صفحه کاربری خود در شبکه ایکس (توییتر سابق) در مورد حمله حماس به اسرائیل و تسلیحاتی که این گروه در این حمله استفاده کرده‌اند، نوشت که حماس این مقدار اسلحه را از کجا دریافت کرده است؟ او در ادامه مدعی می‌شود که این اسلحه‌ها احتمالا از افغانستان آمده است یا از اوکراین، یا از هر دو منطقه. گرین درخواست کرده است که شماره ثبت اسلحه‌هایی که از حماس در اسرائیل باقی مانده است، بررسی شود. تیلور گرین به صورت تلویحی خواسته است بگوید که تسلیحاتی که ارتش  آمریکا پس از خروج از افغانستان در آن کشور رها کرد، حالا در دسترس تروریست‌ها قرار گرفته است و علیه منافع آمریکا استفاده می‌شود. 

ماجرای انتقال بخشی از تسلیحات به‌جامانده از آمریکا در افغانستان به کشورهای دیگر، به‌ویژه مناطقی که گروه‌های جهادی در آن‌ها در حال جنگ‌اند، پیش از این نیز مطرح شده بود. ۱۵ ژوئن امسال نشریه نیوزویک از قول یک مقام ارشد ارتش اسرائیل نوشت که اسلحه‌های سبک و کوچکی که آمریکا در افغانستان به‌جا گذاشته است، به دست شبه‌نظامیان در نوار غزه رسیده است. این مقام همچنین گفته بود که موشک‌های ضدتانک ساخت آمریکا که به اوکراین داده شده بود، به چنگ روس‌ها افتاده از آن طریق به جمهوری اسلامی ایران داده شده و آن‌ها این موشک‌ها را در اختیار گروه‌های شبه‌نظامی در فلسطین و لبنان گذاشته‌اند. 

احتمال رسیدن تسلیحات آمریکایی به‌جامانده در افغانستان به مناطقی چون سرزمین‌های فلسطینی، دور از ذهن نیست. آمریکا پس از خروج عجولانه از افغانستان، به ارزش حدود هفت میلیارد دلار تسلیحات پیشرفته، از اسلحه‌های مدرن سبک گرفته تا تانک‌های جنگی، در افغانستان به‌جا گذاشت. حتی چندین هلیکوپتر بلک‌هاوک که آمریکا به ارتش افغانستان سپرده بود، به دست طالبان رسید. یکدست نبودن گروه طالبان و خودمختاری فرماندهان این گروه باعث شد که تسلیحاتی که در پادگان‌های نظامی به چنگ فرماندهان طالب افتاد، سر از بازار‌های فروش اسلحه در پاکستان و حتی داخل خاک افغانستان برآورد. دو ماه پس از سلطه طالبان بر افغانستان، نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت که «ده‌ها شهروند افغانستان در جنوب این کشور مغازه‌های فروش اسلحه بازکرده‌اند و سلاح‌های دستی کوچک، تفنگ، نارنجک، دوربین دوچشمی و  دوربین‌های دید در شب ساخت آمریکا را می‌فروشند».

بخشی از این اسلحه‌ها نیز به بازارهای مشهور فروش اسلحه در پاکستان رسید و در آنجا به گروه‌های تروریستی جهادگرا در مناطق مختلف فروخته شد. رسانه‌های هندی در ۲۰۲۲ نوشتند که بخشی از اسلحه‌های به‌جامانده آمریکایی در افغانستان که به چنگ طالبان افتاد، اینک سر از کشمیر برآورده و در اختیار گروه‌های ضددولت هند قرار گرفته است. 

از سوی دیگر، بخشی از نیروهای ارتش پیشین افغانستان در روزهای سقوط، از غرب افغانستان وارد خاک ایران شدند و با تمام تجهیزات و سلاح‌هایی که داشتند، خود را به نیروهای مرزبانی ایران تسلیم کردند. سرنوشت آن تسلیحات نیز هرگز روشن نشد و تهران هم اشاره‌ای به آن‌ها نکرد. ممکن است این تسلیحات نیز از طریق جمهوری اسلامی ایران به حماس و حزب‌الله لبنان رسیده باشد. این احتمال نیز مطرح است که جمهوری اسلامی در داخل خاک افغانستان یا از فرماندهان طالب، اسلحه‌های ساخت آمریکا را خریده و در اختیار حماس گذاشته باشد، زیرا همین کار را با تسلیحات آمریکایی که به اوکراین داده شد، هم کرده است و روس‌ها تسلیحاتی را که در جنگ اوکراین به چنگ آورده‌اند، به ایران فروخته‌اند. 

فقط طالبان نیستند که بخشی از اسلحه‌های به‌جا‌مانده از آمریکا را فروخته‌اند. در زمان جمهوریت نیز سربازان و گاه افسران ارتش ملی، تسلیحات خود را به فروش می‌رساندند. طالبان بخشی از نیازهای خود را به اسلحه و فشنگ، از پادگان‌های نظامی ارتش افغانستان تامین می‌کردند. گزارش‌های متعددی نیز در این به نشر رسید، اما حکومت پیشین افغانستان توجه چندانی به این امر نداشت. نشریه نیوزویک در ۲۰۱۵ به نقل از فرماندهان آمریکایی در افغانستان نوشت که حدود ۴۳ درصد از تسلیحاتی که آمریکا به ارتش افغانستان داده، مفقود شده است. در همان زمان نیز فرماندهان آمریکایی احتمال فروخته شدن این تسلیحات را رد نکردند و حتی مشخص شد که بیشتر خریداران این اسلحه‌ها هم مخالفان حکومت وقت افغانستان‌اند. 

احتمال رسیدن اسلحه‌های به‌جا‌مانده از نیروهای آمریکا در افغانستان به گروه حماس در غزه، بار دیگر ابزاری برای جمهوریخواهان شده است تا با آن جوبایدن را به سهل‌انگاری‌ در روند خروج از افغانستان متهم کنند.