![](/sites/default/files/styles/galery_safhe_aval/public/2024-01/3c5c9d60-bc67-11ee-92a5-1d8f75943063.jpg?itok=bjsrISNF)
برای گروه ضربت بینالمللی متشکل از ایالات متحده، استرالیا، بحرین، کانادا و هلند که در صدد انهدام هدفهای نظامی متعلق به حوثیهای یمن هستند نمیتوان در انتظار یک پیروزی آسان بود.
از اواسط نوامبر سال ۲۰۲۳ تاکنون، این گروه تحت حمایت مالی حکومت ایران به بیش از ۳۰ کشتی تجاری در دریای سرخ حمله کرده است و نشانهای از پایان این حملات هم دیده نمیشود.
مقامات دفاعی ایالات متحده موضعی قاطعانه در این زمینه اتخاذ کرده و در یک جلسه توجیهی در ۲۳ ژانویه گفتند: «ما آماده دست زدن به اقدامات بیشتر برای خنثی کردن تهدیدات یا پاسخ به حملات علیه کشتیرانی و تضمین ثبات و امنیت منطقه دریای سرخ و مسیرهای تجاری بینالمللی هستیم.»
حملات حوثیها کشتیرانی بیینالمللی را مختل کرده و بر این نگرانی افزوده است که پیامدهای جنگ اسرائیل و حماس میتواند منطقه خاورمیانه را بیثبات کند.
سئوال این است که آیا ایالات متحده میتواند در برابر گروهی که عربستان سعودی تقریبا یک دهه بدون پیروزی با آن مبارزه کرد به پیروزی دست یابد؟
پادشاهی سعودی به گونهای بارز در برابر مشکل فعلی در دریای سرخ سکوت کرده است در حالیکه مذاکرات صلح بین این کشور و حوثیها همچنان ادامه دارد؟
دلیل حملات بریتانیا و آمریکا به هدفهای حوثیها در یمن چیست؟
قبل از این حملات، یک رشته اقدامات دیپلماتیک علیه حملات حوثیها به اجرا درآمد با این هدف که تنش در منطقه دریای سرخ را کاهش دهد؛ این اقدامات ناکام ماند.
تیم لندرکینگ، نماینده ویژه ایالات متحده در امور یمن، در این مورد گفته که «مایه تاسف است که مساله سرانجام به اینجا کشیده شد.»
حوثیها که بر پرجمعیتترین بخشهای یمن تسلط دارند گفتهاند که حملاتشان در راستای همبستگی با فلسطینیهای غزه است که هدف حمله اسرائیل قرار گرفتهاند. اما در واقع، آنها به هر کشتی که در تیررس تجهیزات نظامی آنها قرار گیرد حمله میکنند و خدمه و محموله آن را به مخاطره میاندازند.
ویلیام وکسلر، از پژوهشگران اندیشکده شورای آتلانتیک، معتقد است که ایالات متحده و بریتانیا هیچ گزینه دیگری جز دست زدن اقدام تلافی جویانه با توسل به زور ندارند.
او میگوید «در تجارت بینالمللی، هشت نقطه نظارت دریایی وجود دارد که نیمی از آنها در منطقه خاورمیانه واقع است، منطقهای که دارای مهمترین موقعیت در تجارت جهانی در بخش انرژی است.»
آقای وکسلر میافزاید که «حوثیها مستقیما یکی از این مناطق، یعنی [تنگه باب المندب] را به گونهای بسیار غیرمعمول مورد تهدید قرار دادهاند و هرکس که از نقش انرژی در تضمین معیشت ما آگاه باشد و هرکس که به رشد اقتصادی در هر نقطهای از جهان اهمیت میدهد باید ارزش محافظت از این گلوگاه حیاتی جهانی را درک کند.»
میزان مقاومت حوثیها طول مدت جنگ را تعیین خواهد کرد
توان مقاومت حوثیها تا چه حدی است؟
این گروه نشان داده است که میتواند با ارتش یک کشور مستقل مانند عربستان سعودی درگیر شود و به درگیری ادامه دهد.
به لطف حمایت ایران، این گروه از یک گروه شورشی خشن به یک نیروی رزمی آموزش دیده با تجهیزات بهروز از جمله هلیکوپتر تبدیل شده است.
ویل وکسلر تاکید دارد که «تابآوری در برابر حملات دو بخش دارد: یکی اراده برای مقاومت و دوم توانایی مقاومت. هیچکس فکر نمیکند که خواهد توانست اراده آنها (حوثیها) را خرد کند اما این اعتقاد وجود دارد که ما میتوانیم توانایی آنها برای حمله به کشتیرانی را از میان ببریم.»
اگرچه در جریان جنگ با نیروهای تحت حمایت عربستان، حوثیها توانستند با حریف بزرگتر از خود مبارزه کنند اما مقابله با ایالات متحده و متحدان بینالمللی این کشور موضوعی کاملا متفاوت است.
توانمندی، مهارت استراتژیک و تجربه عملیاتی این حریف بسیار بیشتر از سعودیهاست.
اکنون این سوال در میان تحلیلگران مطرح است که ایالات متحده در مقابله با حوثیها تا کجا پیش خواهد رفت؟
استیون کوک، پژوهشگر ارشد بخش مطالعات خاورمیانه و آفریقا در شورای روابط خارجی آمریکا در یک نشست خبری گفت که «ما قدرت بسیار زیادی داریم اما باید با احتیاط خاص از آن استفاده کنیم؛ ما از حمله به کل یمن و تغییر رژیم و اقدامات دیگری که در گذشته صورت دادهایم سخن نمیگوییم.»
وی افزود: «میتوانم بگویم که اخیرا با تعدادی از مقامات کشورهای عربی صحبت کردم و آنها به من گفتند که اگر شما بخواهید به حوثیها تلنگر بزنید، به جایی نمیرسید و آنها را متوقف نمیکند. لازم است به آن نوع اقدام نظامی مبادرت کنید که دست زدن به اقدامات ایذایی و حمله به کشتیرانی در منطقه را برای آنها دشوار میکند.»
آیا ممکن است ایالات متحده و متحدانش به یک جنگ منطقهای طولانی کشیده شوند؟
دریاسالار بازنشسته جیمز فوگو، عضو موسسه تحقیقات استراتژی دریانوردی و فرمانده پیشین واحدهای نیروی دریایی ایالات متحده در اروپا و آفریقا، در این مورد میگوید: «احتمال دارد که اقدامات کنونی به یک عملیات گسترده علیه نفوذ مخرب ایران در منطقه منجر شود و این موضوعی است که دولت آمریکا واقعا تاکنون به طور علنی به آن نپرداخته است اما اطمینان دارم که در باره آن صحبت کردهاند.»
دریاسلار فوگو اخیرا در گفتگو با رسانهها، جنگ نفتکشها در سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ در خلیج فارس را یادآور شد.
پس از حمله نیروهای ایرانی به نفتکشها در جریان جنگ با عراق، آمریکا به نیروی دریایی ایران حمله کرد.
این فرمانده دریایی سابق همچنین حملات حوثیها را با حمله به ناو آمریکایی کول در آبهای یمن در اکتبر ۲۰۰۰ مقایسه کرد که در جریان آن، هفده ملوان آمریکایی جان خود را از دست دادند.
انفجار در این ناو به شبکه القاعده نسبت داده شد اما هیچ اقدام نظامی علیه این گروه صورت نگرفت.
دریاسالار فوگو با تاکید بر نظر خود در مورد لزوم واکنش نظامی به عملیات ایذایی، خاطرنشان کرد که «یک سال بعد چه اتفاقی افتاد؟ ۱۱ سپتامبر [عملیات انتحاری در ایالات متحده] روی داد.»
استیون کوک با این نظر موافق است و میگوید: «آزادی کشتیرانی از جمله اصول مورد توجه ایالات متحده است و اجازه دادن به گروهی مانند حوثیها برای داشتن قدرت اخلال در کشتیرانی آزاد در این منطقه تبعات خطرناک زیادی دارد.»
حملات آمریکا میتواند موقعیت حوثیها در میان یمنیها طرفدار حماس تقویت کند
ایران در حملات حوثیها در دریای سرخ چه نقشی دارد؟
ایران حامی مالی و تسلیحاتی گروه حوثیهاست اما مهار مستقیم حوثیها را در دست ندارد.
ری تکیه، عضو بخش مطالعات خاورمیانه در شورای روابط خارجی، میگوید: «حوثیها خود به سیاست ضد آمریکایی و ضد اسرائیلی روی آوردهاند و این رویکرد ناشی از دستور ایرانیها نیست. بنابراین، از این نظر، حوثیها را نمیتوان مخلوق ایران دانست. اینجا نوعی همفکری وجود دارد و حمله به کشتیرانی به منزله بهرهبرداری از یک فرصت مغتنم برای ضربه زدن به عربستان سعودی است.»
حوثیها به نفع ایران ایفای نقش میکنند و به این ترتیب، ایران را قادر میسازند تا از طریق ایالات متحده، فشار بر اسرائیل را افزایش دهد.
به گفته آقای تکیه، ایران امیدوار است که جامعه بینالمللی و ایالات متحده چنان از گسترش درگیری بیمناک شوند که به تحمیل نوعی حل و فصل جنگ غزه بر اسرائیل روی آورند.
به گفته او «در اینجا، فرض اصلی [ایران] این است که جامعه بینالمللی و ایالات متحده میتوانند اسرائیل را به محدودیت اقداماتش مجبور کنند در حالیکه اسرائیل یک کشور مستقل است که با وضعیت بسیار پیچیدهای دست و پنجه نرم میکند، ملتی است که زخم خورده است.»
آیا این جنگی«بدون پیروزی» است؟
به گفته کارشناسان، هدف استراتژی جدید جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در مورد یمن، تضعیف نظامی شبهنظامیان حوثی است، اما به گفته کارشناسان، او از اقدام برای شکست نهایی این گروه یا رویارویی مستقیم با ایران، یعنی حامی اصلی حوثیها، اجتناب میورزد.»
به نظر میرسد که این استراتژی، شامل ترکیبی از حملات نظامی محدود و تحریمها، مجازات حوثیها و در عین حال، تلاش برای محدود نگه داشتن خطر یک درگیری گستردهتر در خاورمیانه است.
برایان کارتر، پژوهشگر مؤسسه آمریکن انترپرایز، میگوید: «فکر نمیکنم هدف از اقدامات نظامی آمریکا لزوما نابودی حوثیها یا به قدرت بازگرداندن دولت یمن باشد.»
وی میافزاید: «به نظر من، این عملیات با این هدف طراحی شده است که تواناییهای دریایی و نظامی حوثیها را به حدی تضعیف کند که دیگر قادر به تهدید کشتیرانی جهانی در دریای سرخ نباشند.»
به گفته او، «عملیات تخریب توانمندی نظامی و جلوگیری از حملات نظامی لزوما نقشهای بدون پیروزی نیست بلکه یک نقشه نظامی کاملا قابل دستیابی است.»
تیم لندرکینگ، نماینده ویژه ایالات متحده در امور یمن نیز تاکید دارد که این یک «رویارویی وسیع و بدون پایان نیست.»
او میگوید: «این عملیات صرفا برای از میان بردن توانایی حوثیها در حمله به کشتیها به اجرا گذاشته شده است.»
به گفته پنتاگون - وزارت دفاع آمریکا - از زمان آغاز حملات ایالات متحده و متحدانش به پایگاهها و تاسیسات نظامی حوثیها در یمن در ۱۱ ژانویه، تا کنون بیش از ۲۵ مرکز پرتاب و استقرار موشک و بیش از ۲۰ موشک متعلق به این گروه منهدم یا تخریب شده است.
وزارت دفاع آمریکا همچنین گفته است که آمریکا پهپادها، رادارهای ساحلی و قابلیتهای شناسایی هوایی حوثیها و همچنین انبارهای تسلیحات آنها را هدف قرار داده است.
آیا این درگیری حوثیها را نیرومندتر خواهد کرد؟
تیم لندرکینگ میگوید که ممکن است حوثیها خود مایل باشند به این جنگ کشیده شوند.
او در توضیح این نظر خود به بیبیسی گفت که ممکن است حوثیها با استناد به این درگیری، به مردم یمن بگویند که به خاطر مردم فلسطین در برابر غرب هم ایستادهاند.
فرانک گاردنر، خبرنگار امور امنیتی بیبیسی، میگوید حوثیها اکنون در میان بسیاری از مردم در سراسر جهان عرب محبوبیت یافتهاند، مردمی که از حماس به عنوان بخشی از «محور مقاومت» مورد حمایت ایران علیه اسرائیل حمایت میکنند.
در پی عملیات پیشگیرانه قبلی به سایتهای پرتاب موشک حوثیها، اینک ایالات متحده در این عملات که به آن نام «عملیات تیرانداز پوسیدون» داده شده به هدفهای جدیدی نیز حمله کرده است.
پنتاگون میگوید که در این حملات، موشکهای حوثیها درست زمانی که برای پرتاب آماده میشدند هدف قرار گرفته و منهدم شدهاند.
منابع اطلاعاتی غربی تخمین میزنند که تا کنون حداقل ۳۰ درصد از ذخایر موشکی حوثیها منهدم یا تخریب شده است.
با این حال، حوثیها احتمالا به حملات خود به کشتیهایی که گمان میکنند با اسرائیل، ایالات متحده یا بریتانیا مرتبط هستند، ادامه خواهند داد.
فرانک گاردنر میگوید، عملیات حوثیها محبوبیت زیادی را برای آنها در میان مردم داخل یمن به دنبال داشته است، مردمی که بسیاری از آنها با بدرفتاری توسط حاکمیت وحشیانه آنها مواجه بودهاند.
هشام الامیسی، مشاور ارشد امور یمن در مؤسسه صلح اروپایی، در پستی در ایکس نوشته است که بسیاری از مردم ممکن است توجه نکنند که حوثیها به جز ابراز حمایت از غزه، اهداف خاص خود را هم دنبال میکنند.
رویاروییهای اخیر فرصتی را هم برای این گروه فراهم میکند تا ادعای مبارزه با ایالات متحده را که طی چندین دهه شعارش را دادهاند جدی جلوه دهند.
او میگوید حوثیها «نه تنها دلها و فکرها را به دست میآورند، بلکه با موفقیت یک انگیزه قوی برای جذب نیرو جهت نبرد برای فتح موعود و جهاد مقدس را هم ایجاد کردهاند.»
به گفته او، «بسیار کوتهبینانه است که به این موضع صرفا از دریچه نظامی نگاه کنیم و تأثیر پیامدهای سیاسی-اجتماعی و واکنشهای محلی ناشی از آن را در نظر نگیریم، یعنی تبعات سیاسی این حملات در کشوری که احساسات ضد آمریکایی و ضد بریتانیایی در حال حاضر سر به فلک میزند.»
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
توجه داشته باشید کامنتهایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید