غروب تلویزیون «من و تو» با «امید» طلوعی دیگ+ویدئو

شبکه تلویزیونی من‌وتو، که یکی از پرطرفدارترین شبکه‌های تلویزیونی فارسی زبان در خارج از ایران بود‌، چهارشنبه، ۳۱ ژانویه، پس از ۱۳ سال فعالیت، به کار خود پایان داد. مدیران این شبکه، مشکل تداوم جذب سرمایه را دلیل تعطیل آن اعلام کردند. 

طی شب‌های گذشته بسیاری از بینندگان من‌وتو با آن تماس گرفتند و اعلام آمادگی کردند تا به گردش مالی شبکه کمک کنند. اما میزان بودجه مورد نیاز شبکه‌ای به گستردگی من‌وتو ظاهرا بسیار بیش از آن است که بتواند با کمک‌های داوطلبانه بینندگانش تامین شود. 

کیوان عباسی، کارآفرین شناخته‌شده در زمینه رسانه، که من‌وتو را به همراه همسرش، مرجان، و تیمی که خود آنها را آموزش داده بود، اداره می‌کرد، در سه برنامه ضبطشده و یک برنامه زنده در آخرین شب‌های فعالیت شبکه اظهار امیدواری کرد که فعالیت این شبکه به نحو دیگری ادامه پیدا کند. 

اشاره آقای عباسی به رسانه‌های اجتماعی و پایان عصر تلویزیون، احتمالا به این معنا است که من‌وتو در دوره آتی فعالیت خود، بیشتر به رسانه‌های اجتماعی متکی خواهد بود. آقای عباسی در عین جوانی پیشینه‌ای طولانی در اداره کردن رسانه‌ها در آمریکا، بریتانیا و استرالیا دارد و همین سابقه، همکارانش را امیدوار می‌کند که در زمانی نه چندان دور، بار دیگر با او همکاری خواهند کرد.

بسیاری از تهیه‌کنندگان و مجریان من‌وتو در روزهای گذشته روش مدیریت «دوستانه» و در عین حال «موثر» آقای عباسی را تحسین کرده‌اند و آن را در رشد حرفه‌ای خود موثر دانسته‌اند.

 

من و تو طی ۱۳ سال گذشته به سهم و نوبه خود استانداردهای تولید و پخش تلویزیونی را در میان رسانه‌های فارسی زبان ارتقا داد و بخصوص تاثیری عمیق بر تلویزیون‌های داخل ایران و سبک زندگی ایرانیان به جا گذاشت. طی این دوران نه من‌وتو خود را رقیب رسانه‌های دیگر می‌دانست و نه رسانه‌های موجود با آن رقابت داشتند. کانال‌های مستقر در لندن، که آشکارا از نظر کیفی با کانالهای مستقر در ایالات متحده و خاورمیانه تفاوت دارند، هر یک از سبک و سیاق خاصی پیروی می‌کنند. با این حال، عموم دست‌اندرکاران رسانه به کیفیت ممتاز تصاویر من‌وتو، در رده‌ای که در آن فعالیت داشت، اذعان دارند. 

من‌وتو تلویزیونی برای خانواده‌ها بود که عمده فعالیتش در زمینه تولید برنامه‌های سرگرم‌کننده و آموزنده در زمینه‌هایی مانند برابری حقوق زنان و مردان بود. اما در سال آخر فعالیت خود توجه بیشتری به امر خبر نشان داد و سعی کرد تا با پویایی جنبش اجتماعی، که در این سال ایران را تحت تاثیر قرار داده بود، همراه شود. اما طبیعتا در حالیکه برنامه‌های سرگرم‌کننده پیشین با استقبال عموم بینندگان مواجه می‌شد، برنامه‌های خبری و سیاسی گاه ماهیتی مناقشه‌برانگیز پیدا می‌کرد. این تفاوت که در همه شبکه‌ها وجود دارد، در سالی که تنش‌ها و دسته‌بندی‌های سیاسی در میان ایرانیان به اوج رسید، وجهه این شبکه را نیز تا حدی تحت تاثیر قرارداد. 

بیشتر بینندگان من‌وتو آن را با مستندهایی که درباره تحولات آغاز قرن بیستم تا سال ۱۳۵۷ ایران تهیه و پخش کرد به یاد خواهند آورد. با این مستندها حتی نسلی که سال‌ها پس از پایان آن دوران به عرصه رسیده بود، با ویژگی‌های آن دوران آشنا شد. نسلی هم که آن دوره را زیسته بود و درک کرده بود، با نوعی حسرت به شکوه آن دوران و کوشش یک ملت برای همگام شدن با تحولات قرن بیستم می‌نگریست. این مستندها اینک به بخش مهمی از خاطره تصویری ایرانیان از تاریخ معاصر کشورشان بدل شده است. 

از به‌یادماندنی‌ترین برنامه‌هایی که من‌وتو پخش کرد، برنامه‌های نوروزی و برنامه‌های سرگرم‌کننده و در عین حال آموزنده‌ای بود که به مناسبت‌هایی همچون شب یلدا پخش می‌کرد. مجموعه این ویژگی‌ها من‌وتو را از نظر حکومت ایران به عاملی در جهت تحریک جوانان و زنان به سرپیچی از خواسته‌های حکومت تبدیل می‌کرد. 

 

بیشترین تاثیر شبکه من‌وتو در ایران بر تلویزیون دولتی ایران بود که مدیرانش، هراسان از اینکه بینندگان جوان ایرانی مجذوب برنامه‌های یک شبکه خارج از کشور شوند، به‌سرعت و با ناشیگری، به تقلید از مسابقه‌ها و برنامه‌های سرگرمی من‌و‌تو پرداختند و حتی به مجریان زن و مرد اجازه دادند به نوعی از رفتار حاکی از شادی روی بیاورند که معمولا در ایران و بخصوص در رسانه‌های آن سابقه نداشت. 

بسیاری از بینندگان من‌و‌تو از آن با عنوان شبکه «جایگزین» تلویزیون ملی ایران یاد کرده‌اند. با توجه به اقبال عمومی از بیشتر برنامه‌های من‌و‌تو این لقب برای این شبکه چندان دور از ذهن نیست. 

برخی از کارشناسان رسانه نیز کارکرد من‌و‌تو را از نوع رسانه‌های جایگزین (surrogate media) دانسته‌اند که به رسانه‌هایی گفته می‌شود که عملکردشان بنا به تعریف بر این اصل مبتنی است که اگر در کشور مخاطب رسانه آزادی وجود داشت، علی‌القاعده باید از این نوع می‌بود. 

هرچند من‌و‌تو نمی‌تواند مدتی طولانی در محاق بماند، با این حال، توقف کار و غروب هر رسانه‌ای غم‌انگیز است. در یکی دوماه اخیر که صحبت از تعطیلی من‌و‌تو پیش آمد، روزنامه‌نگاران و کارکنان رسانه‌های فارسی‌زبان، حتی در داخل ایران، با نگرانی برای همکاران‌شان ماجرا را دنبال می‌کردند و همچنان امیدوارند چراغ هیچ رسانه‌ای برای همیشه خاموش نشود. 

داشتن سلیقه‌های گوناگون در میان روزنامه‌نگاران و کارکنان رسانه‌ها به غنا و گستردگی آنها می‌افزاید اما با وجود تنوع سلیقه‌ها و تخصص‌ها، پیوندهای حرفه‌ای‌شان همواره مستحکم می‌ماند.