سیل در ایران؛ یک دهه تخریب، یک دهه وعده برای بازسازی

ین سیلاب‌ها به دلیل عدم رعایت مباحث کارشناسی در ساخت و ساز سدها، تغییر کاربری پایین دست سدها، عدم لایروبی مسیل ها، ساخت و ساز در نزدیکی رودخانه ها و مسیل ها، تلفات جانی و تخریب بیشتری برجای گذاشته است. نمونه آن سیل فروردین ماه سالجاری است که در دروازه قرآن شیراز که موجب کشته شدن دهها نفر و تخریب بالای منازل، زمین های کشاورزی در گلستان، لرستان و خوزستان شده است.

اما مساله دیگری که در این سیل مورد توجه قرار گرفته مخالفت روستاییان و ساکنان شهرها با تخلیه منازلشان یا زمین های کشاورزی بوده است.

به گفته این افراد یکی از دلایل این موضوع عدم اجرایی شدن وعده های پیشین و احساس عدم امنیت است.

یک دهه سیل در ایران، با یک دهه وعده برای بازسازی همراه بوده است، اما مشخص نیست کدام یک از این وعده‌ها به سرانجام رسیده است.

حق نشر عکسFARSImage captionسیل قمرود در سال ۸۸

سیل ۱۳۸۸

در پی بارش بی‌سابقه باران و افزایش حجم آب رودخانه قمرود، شهر قم در ۵ فروردین ۱۳۸۸ دچار سیلاب شد. این سیلاب خسارات فراوانی را به استان قم وارد کرد

شهرداری قم میزان خسارت وارد شده به تأسیسات شهری را ۷۰ میلیارد تومان اعلام کرد و سازمان کشاورزی اعلام کرد سیل ۶۰ میلیارد تومان به کشاورزان خسارت وارد کرده است و چهار هزار رأس دام در مناطق مختلف استان تلف و یکصد رشته قنات تخریب شده است.

علی متقیان، معاون عمرانی استاندار یک ماه پس از این سیل اعلام کرد به منازلی که صد درصد تخریب شده‌اند ۳.۵ میلیون تومان کمک بلاعوض و ۱۴ میلیون تومان تسهیلات ارزان قیمت بانکی داده می‌شود. او همچنین از دادن کمک به واحدهای روستایی خسارت دیده به میزان ۱.۵ میلیون تومان بلاعوض و ۷ میلیون تومان تسهیلات ارزان قیمت بانکی خبر داده بود.

اما این تسهیلات تاکنون شامل همه سیل‌زدگان نشده است. به گفته یک منبع آگاه بودجه‌ای خاص برای این امر در نظر گرفته نشد و تنها تعداد محدودی از سیل‌زدگان خسارت‍های خود را دریافت کردند.

حق نشر عکسISNAImage captionسیل کلاردشت سال ۹۰

سیل ۱۳۹۰

سردآبرود، دومین رودخانه حفاظت شده ایران است اما در تیرماه سال ۹۰ بارندگی و سیلاب ناشی از آن خسارات بسیاری به کلاردشت در استان مازندران وارد کرد.

برداشت های غیرمجاز شن و ماسه از بستر رودخانه و ساخت و سازهای بی‌رویه و بدون مجوز درحاشیه آن از جمله دلایل افزایش تخریب بوده است.

اصغر نور اشرف الدین، شورای شهر کلاردشت اخیرا اعلام کرده که با گذشت ۷ سال از این سیل کمتر از ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار تاکنون تخصیص داده شد درحالی که بیش از ۲۵ میلیارد تومان خسارت وارد شده است.

ایوب صالحی، فرماندار کلاردشت نیز دو سال پیش با اشاره به اینکه طغیان سال ۹۰ آسیب جدی به این منطقه وارد کرده است گفت که همچنان آثار تخریب این سیل دیده می شود در حالیکه قرار بود خسارات سیل پرداخت شود.

حق نشر عکسILNAImage captionسیل مازندران

سیل ۱۳۹۳

در پی بارندگی‌های شدید در خرداد ماه سال ۱۳۹۳سیل در استان مازندران، گلستان و سمنان جاری شد و خساراتی را به این سه استان وارد کرد. براساس اعلام استانداری‌ها سیل مازندران ۹۱ میلیارد تومان و سیل گلستان ۱۷۵ میلیارد تومان خسارت مادی به بار آورد.

اما هیچ گزارشی تاکنون درباره بودجه درنظر گرفته شده برای سیل زدگان منتشر نشده است.

حق نشر عکسILNAImage captionسیل ایلام

سیل ۱۳۹۴

فروردین ماه سال ۱۳۹۴ سیل مناطق گسترده‌ای از ایران را از شمال تا غرب فرا گرفت.

راه و شهرسازی مازندران در فروردین ماه خسارات ناشی از سیل را بیشتر متوجه راههای این استان دانست و اعلام کرد که بیش از دو میلیارد تومان به محورهای روستایی آسیب وارد شده است.

استانداری مازندران دو سال پس از این حادثه درخواست کرده بود بودجه کامل در نظر گرفته شده برای سیل پرداخت شود تا مشکلات موجود در نقاط حادثه‌خیز استان مازندران برطرف ‌شود.

اما استانداری مازندران رقم بودجه در نظر گرفته شده را اعلام نکرد.

ایلام دیگر استانی بود که سیل در آن موجب تخریب شد. کمال الدین میر جعفریان، مدیرکل راه و شهرسازی استان ایلام پس از سیل گفته بود: "سیل اخیر به ۷۷۰ کیلومتر از راه‌های اصلی و فرعی، ۸۲۰ کیلومتر از راه‌های روستایی و ۳۰۴۰ دستگاه پل خسارت وارد کرده است."

عبدالرضا بازدار، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام گفت: "در جریان سیل در سطح استان بالغ بر ۸۵ میلیارد تومان خسارت به بخش کشاورزی استان وارد شده است."

در خبرها اعلام شد که در این سیل هیات دولت بودجه ای را برای ایلام و لرستان مصوب کرد، اما رقم مورد نظر اعلام نشد.

محمدرضا مروارید، استاندار ایلام یک سال پس از این سیل در گفتگو با خبرگزاری صدا و سیما گفته بود که با سفر معاون اول رییس جمهوری به این استان قرار بود درباره اعتبارات سیل سال گذشته بحث و تبادل نظر شد. اما پس از آن اطلاعات بیشتری درباره اعتبارات اختصاص یافته منتشر نشده است.

حق نشر عکسISNAImage captionسیل لرستان

لرستان نیز در این سیل آسیب دید.

هوشنگ بازوند، استاندار لرستان نیز خسارت ۲۰۰ میلیارد تومانی سیل به کوهدشت خبر داد.

همچنین افشین انتظاری، معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن استان کرمانشاه از آسیب جزیی تا سنگین به ۱۴۶۰ واحد مسکونی روستایی و این خسارت‌ها را حدود ۹ میلیارد تومان برآورد کرد . عبدالله راه و شهرسازی استان کرمانشاه از وارد شدن ۲۰ میلیارد تومان خسارت به راه‌های استان در پی بارش‌های اخیر باران و جاری شدن سیلاب خبر داد.

سیل فروردین ۹۴ استان خراسان شمالی نیز آسیب دید. استانداری خراسان‌شمالی از خسارت بیش از ۱۱۶میلیارد تومان سیل به بخش‌های از استان خبر داد.

این خسارت‌ها شامل راه و ابنیه، پل‌ها، تاسیسات، معابر روستایی، مزارع کشاورزی، زراعی، باغی، تخریب منازل مسکونی و جاده‌های بین مزارع و تلفات احشام هستند.

گزارشی از بودجه در نظر گرفته شده برای سیل زدگان در این سال نیز منتشر نشد.

حق نشر عکسSALAMTNEWSImage captionسیل خوزستان

سیل ۱۳۹۵

بالا آمدن آب رودخانه دز و باز شدن دریچه‌های آب از سد دز در هفته‌های پایانی فروردین‌ماه سال ۹۵ سبب شد تا روستاهای حاشیه‌ دز بخش شاوور شهرستان شوش و شهرهای دیگر خوزستان در محاصره آب قرار بگیرند و خسارات زیادی به سیل زدگان وارد شود.

براساس گزارش‌های منتشر شده در خبرگزاری‌های ایران این سیل حدود ۶۵۰ میلیارد ریال به بخش کشاورزی خوزستان خسارت وارد کرد و حدود ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار مزارع به میزان ۱۰۰ درصد نابود شدند و بیش از ۱۱ هکتار مزارع نیز ۱۰ تا ۵۰ درصد خسارت وارد شده است. در این سیل بیش از هزار راس دام‌ از اهالی روستاهای مختلف که شغل آنها دامداری است، ناپدید و نابود شدند. همچنین بیش از ۵۰۰ کیلومتر از راه‌هایی روستایی و مسیرهای خوزستان در سیل فروردین‌ماه ۹۵ خسارت وارد شده است.

دولت آن زمان اعلام کرد بودجه‌ای برای سیل زدگان در نظر گرفته شده است. اما این خسارت‎‌ها تا سال ۱۳۹۸ پرداخت نشده است و پس از سیل امسال(فروردین ۹۸) بود که دولت به سیل زدگان خوزستان اعلام کرد خسارت‌های سیل سه سال پیش را به آنان پرداخت خواهد کرد.

مقامات استانی اعلام کردند که حدود ۳.۵ میلیارد تومان از پول خسارت گندم کاران شعیبیه که در اثر سیلاب سال ۹۵ دچار خسارت شده بودند پرداخت نشده بود.این مبلغ در حال حاضر تأمین و به حساب بانک رفته است.

سیستان و بلوچستان نیز در سیل سال ۹۵ خسارات جدی دید.

برآوردهای نخستین حاکی از خسارت ۱۵۰ میلیارد تومانی به زیرساخت‌های کشاورزی، جاده‌ای و ساختمانی در این استان بوده است. دولت اعلام کرد که ۲۰۰ میلیارد تومان خسارت به این استان اختصاص خواهد داد.

حق نشر عکسIRNA

سیل ۱۳۹۶

۲۵ فروردین ۱۳۹۶ در چهار استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان و زنجان سیلاب جاری شد که موجب مرگ بیش از ۴۰ نفر و تخریب گسترده زمین‌های کشاورزی و باغات و ابنیه شد.

اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور در اردیبهشت سال ۹۶ از تخصیص ۳۰میلیارد تومان برای جبران خسارت سیل فروردین ماه استان خوزستان خبر داد.

هیات دولت در مهر ماه سال ۱۳۹۷ یک سال پس از این سیل اعلام کرد که هیات دولت ۹ میلیارد تومان اعتبار را برای جبران خسارات ناشی از وقوع سیل در چهار استان کشور اختصاص داد.

علی محمد شاعری رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس با بیان اینکه برآورد خسارت سیل اخیر استان های کشور حدود ۹۱۶ میلیارد تومان است؛ گفت: اما متاسفانه دولت تنها ۲۰ میلیارد تومان از این خسارت را مصوب کرده است.

حق نشر عکسTASNIM

سیل ۱۳۹۷

سیل در سال ۱۳۹۷ خوزستان را در بر گرفت.

افزایش آب رودخانه به دنبال بارندگی در بهمن سال ۹۷ باعث جاری شدن سیل در اهواز شد. زمین‌های کشاورزی دشت آزادگان زیر آب رفت.

جهاد کشاورزی خوزستان اعلام کرد:" مبلغ ۴۰ میلیارد تومان به حساب صندوق بیمه کشاورزی خوزستان واریز شده است تا خسارت وارد شده به کشاورزان در سیلاب بهمن ماه سال گذشته کشاورزان به آن‌ها پرداخت شود."

حق نشر عکسMIZANImage captionسیل خوزستان

سیل ۱۳۹۸

سیل ۹۸ در بیش از ۲۰ استان باعث آبگرفتگی و سیلاب و آسیب‌های جزیی و سنگین شده است. دستگاههای مختلف نسبت به در نظر گرفتن اعتباراتی برای جبران خسارات سیل زدگان اطلاع رسانی کرده اند. در عین حال جهاد کشاورزی اعلام کرده که بسیاری از سیل زدگان بیمه نیستند که این موضوع باعث نگرانی برخی از سیل زدگان شده است. اما بنیاد مسکن اعلام کرد که تسهیلاتی را برای سیل زدگان در نظر گرفته است. مشخص نیست خسارات سیل امسال چگونه و در چه بازه زمانی قرار است به خسارت دیدگان پرداخت شود.