انرژی به عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصاد، بیشترین تاثیر را از شیوع ویروس کرونا پذیرفته است. افزایش عرضه نفت خام و کاهش قیمت‌ها در بازار جهانی انرژی، بر بازار گاز طبیعی و ال ان جی نیز تاثیرگذار بوده است. در هفته‌های اخیر قیمت نفت به شدت کاهش یافت. افزایش رقابت بین روسیه و عربستان برای حفظ و افزایش سهم در بازار نفت و تلاش این دو کشور برای تاثیرگذاری بر صنعت شیل آمریکا، باعث شد تا دولت ترامپ دیپلماسی فعال انرژی را برای راضی ساختن سایر کشورهای عمده تولید کننده نفت به کاهش تولید، به‌کار گیرد. کاخ سفید در کنار وزارت امورخارجه، وزارت انرژی، و مشاور امنیت ملی کاخ سفید، این روزها مرتب با تولیدکنندگان انرژی در تماس هستند. هماهنگی بین این نهادها نشان‌دهنده اهمیت بسیار زیاد موضوع قیمت نفت و ثبات بازار انرژی برای دولت آمریکا است.
شیوع ویروس کرونا و بازار گاز طبیعی
در حال حاضر کشورهای بزرگ تولیدکننده گاز طبیعی و ال ان جی از کاهش قیمت این ماده متضرر شده‌اند. می‌توان ادعا کرد که اولین شوک به بازار گاز طبیعی، وقتی وارد شد که شرکت ملی نفت فلات قاره چین در ماه فوریه گذشته و پس از شیوع سریع ویروس کرونا، از تعلیق قراردادهای خود با دست‌کم سه عرضه کننده عمده ال ان جی خبر داد. با توجه به این که چین یکی از بزرگترین وارد کنندگان ال ان جی جهان است، چنین تصمیمی از سوی این کشور باعث کاهش قیمت ال ان جی شد. با اعلام وضعیت اضطراری توسط شرکت ملی نفت فلات قاره چین (که حدود نیمی از پایانه‌های واردات ال ان جی را در چین هدایت می‌کند)، شرکت‌ها اجازه دارند در رویدادهای غیر‌منتظره مثل اعتصاب‌ها و بلایای طبیعی، قراردادهای خود را معلق کنند.
تقاضای انرژی کشورهای کره جنوبی و ژاپن هم به عنوان مصرف‌کنندگان عمده ال ان جی، در پی شیوع ویروس کرونا کاهش یافت و این امر نیز روند کاهش قیمت گاز طبیعی و ال ان جی را تسریع بخشید. تعطیلی خط تولید کارخانه‌ها و تعطیلی مدارس و اماکن عمومی در طول دوران شیوع ویروس کرونا، نیز باعث شد که میزان تقاضای انرژی باز هم کاهش یابد. همچنین، گرم‌تر شدن هوا در زمستان سال گذشته در اغلب کشورهای عمده مصرف‌کننده همزمان با آغاز شیوع ویروس کرونا، نیز باعث کاهش تقاضا برای ال ان جی شد. در این بین، کشورهای خریدار اقدام به ذخیره کرن ال ان جی مازاد بر نیاز کردند و این رویکرد، بر میزان خریدهای آتی آنها هم تاثیر می‌گذارد.
تاثیر شیوع ویروس کرونا بر کشورهای تولید کننده
در گزارشی که از سوی مرکز مطالعات بین‌المللی و استراتژیک در مورد تاثیر ویروس کرونا بر بازار گاز طبیعی منتشر شده است، به تاثیر میزان تولید ناخالص ملی و رشد اقتصادی کشورها بر میزان مصرف و تقاضای انرژی کشورهای عمده مصرف کننده انرژی اشاره شده است. در حال حاضر، کشورهای قطر، روسیه، آمریکا، و استرالیا بزرگترین تولید کنندگان گاز طبیعی و ال ان جی در جهان هستند. هر چند، با توجه به میزان تقاضای گاز طبیعی در استرالیا، این کشور در کوتاه مدت مجبور به واردات گاز طبیعی خواهد شد.
شیوع ویروس کرونا باعث تاخیر در تکمیل برخی پروژه‌های ال ان جی و پتروشیمی خواهد شد. نگرانی حاصل از شیوع ویروس، باعث خواهد شد چنین پروژه‌هایی طبق زمان‌بندی قبلی به بهره‌برداری نرسند. با توجه به کاهش تقاضا برای گاز طبیعی و ال ان جی، شرایط برای جذب منابع مالی برای پروژه‌های جدید ال ان جی دشوار خواهد بود. در برخی اقتصادهای پیشرفته این امکان فراهم خواهد شد تا با توجه به کاهش تقاضا برای گاز و ال ان جی، توجه و تمرکز بیشتری به تغییرات آب وهوایی معطوف شود.
تحلیل‌گران بازار انرژی معتقدند که ساختار بازار گاز طبیعی هم پس از شیوع ویروس کرونا دچار تغییر خواهد شد. بحران کنونی در بازار انرژی، هم باعث تغییر در مدت قراردادهای آتی گاز طبیعی و ال ان جی خواهد شد، و هم به کاهش قیمت گاز خواهد انجامید. دوران بحران، بهترین زمان برای آزمودن مشتریان چینی ال ان جی است تا میزان تمایل آنها را نسبت به شرایط قراردادهای جدید خرید ال ان جی نشان دهد. خبرگزاری رویترز طی گزارشی، به کاهش تقاضای ال ان جی در بازار اتحادیه اروپا اشاره کرده است. کاهش تقاضا برای گاز طبیعی و ال ان جی باعث شده است تا برخی کشورهای اروپایی که در برخی ایام سال با مشکل قطع مقطعی برق روبه‌رو بودند امسال با چنین مشکلی مواجه نشوند.
کاهش سرمایه گذاری در صنعت شیل آمریکا
کاهش تدریجی قیمت نفت خام باعث شد تا سرمایه‌گذاری در صنعت شیل آمریکا که این کشور را به صادر کننده انرژی تبدیل کرده است، کاهش یابد. همچنین، باعث غیراقتصادی شدن تولید نفت و گاز شیل در برخی میدان‌های نفتی شده نیز است و اگر این روند تداوم یابد، دکل‌های حفاری در صنعت شیل یک به یک مجبور به تعطیلی خواهند بود. باید خاطر نشان کرد که به دلیل کاهش قیمت نفت در نیمه دوم سال ۲۰۱۹ و پیش از شیوع ویروس کرونا، بسیاری از تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا اعلام کرده‌اند که با توجه به شرایط فوق، مجبور به کاهش سرمایه‌گذاری‌ها در این صنعت هستند. در زمستان گذشته، قیمت گاز طبیعی در آمریکا نیز شاهد روند نزولی بوده است و با وجود نقطه اوج مصرف زمستان و رکورد مصرف گاز در نیروگاه‌های برق، در محدوده ۱.۹ دلار میلیون بی‌تی یو، یعنی ۶.۷سنت دلار/مترمکعب قرار داشت.
قطر به عنوان بزرگترین تولید کننده کنونی ال ان جی جهان، با قیمت‌های فعلی ال ان جی، قادر به تداوم تولید است، اما نمی‌تواند در پروژه‌های جدید سرمایه‌گذاری کند. روسیه نیز تا حدی می‌تواند شرایط بازار کنونی انرژی را تحمل کند، اما با توجه به قیمت‌های فعلی ال ان جی، صادرات این دو کشور و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید مقرون به صرفه نخواهد بود. هر چند، هیچ کشوری مایل نیست شاهد کاهش سهم خود در بازار باشد و شاید با شرایط فعلی نیز این دو کشور برای مدتی به تولید و صادرات ال ان جی ادامه دهند.
آمریکا در صدد افزایش سهم خود از بازار ال ان جی است. با توجه به شرایط فعلی، بازار کشورهای خریدار بهره بیشتری از شرایط بازار خواهند برد و قراردادهای کوتاه‌مدت با شرایط مطلوب در انتظار خریداران خواهد بود. افزایش سهم گاز طبیعی و ال ان جی، در سبد انرژی کشورها، اگر با کاهش سهم نفت و زغال سنگ همراه باشد، کشورها می‌توانند تا حد زیادی به مصوبات توافق‌نامه زیست‌محیطی پاریس عمل کنند و این خبر خوبی برای طرفداران محیط زیست خواهد بود. با توجه به تمامی شرایط، رقابت بین روسیه، قطر و آمریکا در بازار ال ان جی، در سال‌های آینده نیز تداوم خواهد یافت.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید