آلمان: اکنون وقت تصمیم‌گیری ایران است؛ امیرعبداللهیان: به برخی مطالبات توجه نشده
در آستانه برگزاری دور دیگری از مذاکرات اتمی وین برای احیای برجام، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، گفت رسیدن به یک توافق در این مذاکرات به ایران بستگی دارد. همزمان وزیر خارجه ایران گفت که به برخی مطالبات این کشور در این مذاکرات «توجه نشده» است.
شولتز در گفت‌وگو با روزنامه آمریکایی واشینگتن پست که روز دوشنبه ۱۸ بهمن منتشر شد، در این باره گفت: «ما به آنها [ایران] پیام روشنی دادیم که اکنون زمان تصمیم‌گیری و پیشترفت است، نه طولانی کردن روند مذاکرات.»
او با تاکید بر این که طرف‌های مذاکره با ایران توانایی این کشور در «داشتن بمب اتمی قابل استفاده» را نمی‌پذیرند، ادامه داد: «زمان زیادی برای ما باقی نمانده است، زیرا از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران اطلاع داریم.»
صدراعظم آلمان همچنین در پاسخ به این که در صورت شکست دیپلماسی در وین، چه استراتژی علیه جمهوری اسلامی اتخاذ خواهد شد، گفت: «اکنون در شرایطی هستیم که منتظر پاسخ هستیم. باید صبر کنیم.»
او درباره درخواست‌های برخی کشورها برای گسترش این مذاکرات به دیگر موضوعات غیرهسته‌ای نیز گفت: «همه ما می‌دانیم که وقتی به ایران نگاه می‌کنیم باید به مسائل بسیاری بپردازیم. ما اکنون در حال بحث در مورد چگونگی برخورد با این توافق [برجام] هستیم و این که آیا آینده‌ای وجود دارد که تاثیر خوبی بر صلح و وضعیت منطقه داشته باشد.»
شولتز تاکید کرد: «بنابراین کاملا حیاتی است که اکنون بشنویم آیا ایران مایل به حل مشکل است یا نه.»
همزمان با انتشار این اظهارات، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی دوشنبه در یک نشست خبری مشترک با پکا هاویستو همتای فنلاندی خود در تهران درباره مذاکرات هسته‌ای گفت: «در مرور آخرین متون به دست آمده از مذاکرات وین، هنوز در حوزه رفع تحریم‌ها بخش‌هایی از مطالباتمان مورد توجه قرار نگرفته است.»
امیرعبداللهیان افزود که علی باقری و دیگر مذاکره‌کنندگان جمهوری اسلامی در روزهای آینده در وین «بر سندی که قرار است مورد توافق قرار گرفته شود تمرکز خواهند کرد و در آن سند طرف‌های مختلف بازگشت و پایبندی خود را به تعهدات در برجام نشان می‌دهند.»
در حالی که کشورهای غربی از ایران خواسته‌اند به روند مذاکرات سرعت دهد، وزیر خارجه جمهوری اسلامی رسیدن به توافق را وابسته «به ابتکار نیت و رفتار سه کشور اروپایی و آمریکا» دانست.
مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی برای احیای برجام در وین، طی روزهای اخیر برای آنچه اتخاذ «تصمیم‌های سیاسی» خوانده شده بود، متوقف بود و قرار است مذاکرات از روز سه‌شنبه پی گرفته شود.
از طرف های غربی مذاکرات نقل شده که ماه جاری میلادی آخرین فرصت برای احیای توافق برجام است
مقام های ایران و اتحادیه اروپا تایید کرده اند که مذاکرات احیای توافق هسته ای برجام که مدتی است که برای مشورت هیات های مذاکره کننده متوقف شده بود، از روز سه شنبه ۱۹ بهمن (برابر با هشتم فوریه) از سرگرفته می شود.
انریکه مورا مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا اعلام کرده است که دور هشتم گفتگوها که از هشتم آذر شروع شده بود، از سه شنبه ادامه پیدا می کند و در توییتی اعلام کرده که "ما به روحیه سازش نیاز داریم تا ما را به اجرای کامل توافق هسته ای بازگرداند. با توجه به روندهای نامطلوب مختلف که برجام را تضعیف می کند، نیاز به پایان سریع این مذاکرات وجود دارد".
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه ایران هم گفته است که هیات مذاکراتی ایران فردا عازم وین خواهند بود. آقای خطیب زاده گفته "وضوعات قابل توجهی در دستور کار است که جز با تصمیمات سیاسی واشنگتن احتمالا گشایشی در آن متصور نیست".
همزمان میخائیل اولیانف سفیر روسیه در وین و مذاکره کننده ارشد اتمی این کشور هم از شروع مجدد مذاکرات خبر داده و در توییتر خود نوشته "مذاکرات به مرحله پایانی رسیده است".
چین، روسیه، فرانسه، بریتانیا و آلمان به همراه ایران و با حضور غیرمستقیم آمریکا در مذاکرات وین حاضرند.
ارزیابی متفاوت از روند مذاکرات
مذاکرات وین در حالی از سرگرفته می شود که هیات های حاضر در آن ارزیابی متفاوتی از پیشرفت مذاکرات دارند. مقام های ایرانی حتی در مواردی در میان خود هم اظهارات متفاوتی درباره این مذاکرات داشته است.
در حالی که حسین امیرعبدللهیان به طور اجمالی از پیشرفت گفت و گوها ابراز رضایت کرده، دریابان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در توییتر نوشت "توافقی که طی آن تحریم‌های شکل‌دهنده فشار حداکثری رفع نشود، موجب شرطی شدن اقتصاد کشور شده و نمی‌تواند مبنای توافق خوب باشد".
پیش از این فرانسه از احتمال رسیدن به توافق گفته بود اما بریتانیا گفته بود که مذاکرات در "مسیر رسیدن به بن بستی خطرناک است". رابرت مالی مذاکره کننده ارشد اتمی آمریکا هم گفته "هنوز فرصت برای توافق وجود دارد".
علی باقری کنی معاون سیاسی وزارت خارجه ایران این مذاکرات را آمریکا به طور غیرمستقیم در آن حضور دارند، انجام می دهد.
برخی از رسانه های عربی در روزهای اخیر گفته اند که همزمان با مذاکرات وین، گفت و گوهایی در سطح علی شمخانی و ویلیام برنز رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا به میزبانی آلمان انجام شده است.
اجازه آیت الله خامنه ای 'به مذاکره مستقیم با آمریکا'
مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده خواسته آیت الله خامنه ای است اما وی در روزهای اخیر گفته "مذاکره با دشمن به معنی تسلیم" نیست
رسانه های ایرانی این گزارش ها را به نقل از منابع عربی منتشر کرده اند و حتی امیر موسوی یک دیپلمات ایرانی در گفتگوی ویدئویی با یک رسانه اینترنتی جزئیاتی گفته است اما این گزارش ها از سوی منابع رسمی تایید و حتی رد نشده است.
در روزهای اخیر وزیر خارجه ایران احتمال مذاکره مستقیم با آمریکا را مطرح کرده بود و آقای شمخانی هم در توییتی به این احتمال تقویت بخشیده بود اما حسین شریعتمداری مدیر منصوب آیت الله علی خامنه ای در روزنامه کیهان به این طرح تاخت و سپس آقای شمخانی موضع خود را تغییر داد.
آمریکا از احتمال مذاکره مستقیم با ایران ابراز خرسندی کرده و رابرت مالی مذاکره کننده این کشور در وین گفته است که مذاکره غیرمستقیم با ایران باعث اتلاف وقت و کندی گفت و گوها می شود.
مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده خواسته آیت الله خامنه ای است اما وی در روزهای اخیر گفته "مذاکره با دشمن به معنی تسلیم" نیست که در معنی آن برداشته شدن منع قبلی برای دولت ایران در مذاکره مستقیم با آمریکا تعبیر شده است.
آقای خامنه ای در زمان ریاست جمهوری حسن روحانی و در زمانی که مذاکرات برای احیای برجام آغاز شده بود، اعضای دولت را از تماس مستقیم با نمایندگان دولت آمریکا منع کرده بود.
مذاکرات احیای برجام بیش از ده ماه است که ادامه دارد. هدف از این مذاکرات رفع تحریم های آمریکا در برابر محدود شدن دوباره برنامه اتمی ایران است.
از طرف های غربی مذاکرات نقل شده که ماه جاری میلادی آخرین فرصت برای احیای توافق برجام است اگر چه "پنجره دیپلماسی" به گفته آنها همچنان باز خواهد ماند.
اسرائیل گفته است که خود را مقید به توافق احتمالی نمی داند و "هر اقدامی که لازم باشد" برای امنیت کشورش در برابر ایران بکار خواهد بست.
این نشانه‌ای از باور ما است که توافق هسته‌ای یک جسد نیست
رابرت مالی، نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران روز یکشنبه گفت: «به‌زودی به وین بازمی‌گردیم تا دور بعدی مذاکرات احیای برجام را دنبال کنیم.» او تاکید کرد که همچنان امکان احیای توافق هسته‌ای وجود دارد.
مالی به ام‌اس‌ان‌بی‌سی گفت: «بایدن همچنان از ما می‌خواهد در وین مذاکره کنیم. ما هفته آینده بازمی‌گردیم. این سمبل یا نشانه‌ای از باور ما است که توافق هسته‌ای یک جسد نیست و باید حیات را به آن بازگردانیم چون به نفع ما است.»
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به تاریخ دقیق ازسرگیری مذاکرات احیای برجام اشاره نکرد اما به نظر می‌رسد منظور او اوایل هفته آینده باشد. مقامات وزارت امور خارجه آمریکا یا جمهوری اسلامی ایران هنوز این خبر را تایید نکرده‌اند.
در همین حال یک مقام اروپایی به شرط فاش نشدن نامش به رویترز گفت که نمایندگان اصلی طرف‌های مذاکره برای احیای برجام احتمالا سه‌شنبه در پایتخت اتریش ملاقات می‌کنند.
رابرت مالی در حالی از بازگشت به مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین سخن می‌گوید که دولت بایدن اخیرا معافیت از برخی تحریم‌ها علیه ایران را تمدید کرده است.
مالی که اخیرا برای ارایه توضیح درمورد مذاکرات وین به سنای آمریکا فراخوانده شد، با برخی چهره‌های تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تحت مدیریت خود نیز دچار مشکل شده است.
منتقدان بر این باورند که رابرت مالی و به طور کلی دولت جو بایدن در مقابل جمهوری اسلامی ایران ضعف نشان می‌دهد و نتیجه آن گام‌های بلند‌تر تهران در عبور از تعهدات هسته‌ای بوده است. آنها همچنین دولت بایدن را متهم می‌کنند که با دنبال کردن موضعی نرم در قبال تهران موجب افزایش تحرک‌های گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی در منطقه شده است.
مذاکرات احیای برجام در وین حدود یک سال است که ادامه دارد و دور هشتم آن اخیرا با تاکید بر نیاز طرفین به تصمیم‌گیری سیاسی در پایتخت‌ها به پایان رسید. در دور قبلی مذاکرات مقامات تهران و واشینگتن از آمادگی برای مذاکره مستقیم سخن گفتند.
برخی ناظران بر این باورند که تمدید معافیت از تحریم‌ها از سوی دولت بایدن نشانه‌ای از نزدیک شدن تهران و واشینگتن به توافق است.
بسیاری از کارشناسان می‌گویند باتوجه به پیشرفت ایران در توسعه برنامه‌های هسته‌ای و غنی‌سازی، بازگشت به توافق سال ۲۰۱۵ عملا بی‌معنی شده است.
اما چهره‌هایی مانند رابرت مالی همچنان اصرار دارند که نخست باید برجام را احیا کرد و سپس روی موضوعات دیگر مذاکره و توافق کرد.
بحث برنامه‌های موشکی و تحرک‌های منطقه‌ای، دو موضوعی است که در مذاکرات هسته‌ای دولت باراک اوباما با تهران نیز مطرح شد، اما از آنجایی که اوباما بر توافق فوری اصرار داشت و تهران حاضر به کوتاه آمدن نبود، این دو موضوع از میز مذاکره کنار رفت.
در نهایت دو سال پس از اجرای برجام، نگرانی از توسعه موشکی و ماجراجویی و نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی شکست برجام را به دنبال داشت.
اکنون رابرت مالی و همفکرانش همان الگو را دنبال می‌کنند. آنها امیدوارند ایران که یک بار نشان داد پس از لغو تحریم‌ها حاضر به مذاکره نیست، پس از احیای برجام و لغو دوباره تحریم‌ها برای رفع نگرانی‌های کشورهای منطقه پای میز مذاکره بازگردد.
مالی: برای ادامه مذاکرات به وین بازمی‌گردیم، هنوز امکان احیای برجام وجود دارد
رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، گفت که خواسته جو بایدن ادامه مذاکرات وین است و تیم مذاکره‌کننده آمریکا هفته آینده به وین باز می‌گردد و هنوز امکان احیای توافق هسته‌ای با ایران وجود دارد.
مالی خاطرنشان کرد که ادامه مذاکرات وین خواست رییس جمهوری ایالات متحده است و افزود که جو بایدن از ما خواسته همچنان به مذاکرات هسته‌ای با ایران در وین ادامه دهیم.
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران گفت که به‌زودی، در هفته پیش رو، به وین باز می‌گردیم و گفت هنوز امکان احیای توافق هسته‌ای با ایران وجود دارد.
در همین حال رویترز از قول یک مقام اروپایی که خواسته نامش فاش نشود، نوشت که نمایندگان ارشد کشورهای حاضر در مذاکرات وین احتمالا روز سه‌شنبه در پایتخت اتریش دیدار خواهند کرد.
مذاکرات ایران و آمریکا به دلیل امتناع جمهوری اسلامی از مذاکره مستقیم با آمریکا در وین به شکل غیر مستقیم انجام می‌شود.
به گفته دیپلمات‌ها و تحلیلگران، هرچه ایران بیشتر از توافق خارج شود، پیشرفت برنامه هسته‌ای آن بیشتر خواهد بود که این وضعیت زمان لازم برای ساخت بمب هسته‌ای را کاهش می‌دهد و در نتیجه هدف اصلی توافق برجام را که عدم دستیابی جمهوری اسلامی ایران به سلاح هسته‌ای است را بی‌اثر می‌کند.
آمریکا چند روز قبل اعلام کرد که با هدف کمک به روند مذاکرات وین، معافیت‌های تحریم هسته‌ای ایران را تمدید کرده است و پس از آن یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که تعلیق برخی از تحریم‌های ایران نشانه دستیابی به توافق برای احیای برجام نیست.
این درحالی است که هفته گذشته باب منندز، سناتور دموکرات و رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، ضمن اعلام مخالفت خود با ادامه مذاکرات وین، از دولت جو بایدن خواست برای مقابله با برنامه هسته‌ای و موشکی ایران و حمایت جمهوری اسلامی از گروه‌های نیابتی‌‌اش، سیاست جدیدی در پیش گیرد.
دو روز پیش نیز گروهی از جمهوری‌خواهان در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا از دولت جو بایدن خواستند که رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، برای پاسخ به سوال‌های نمایندگان کنگره درباره تلاش‌هایش برای احیای برجام در یک جلسه حاضر شود.
در همین حال روز شنبه بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مشترک درباره معافیت‌های تحریم هسته‌ای ایران، گفتند که از ایران می‌خواهیم که به سرعت از این فرصت استفاده کند، زیرا زمان‌بندی معافیت بر دیدگاه مشترک ما با آمریکا تاکید می‌کند که زمان بسیار کمی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام باقی‌مانده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران اما گفت که از نظر ما حسن نیت در عمل این است که روی زمین اتفاق ملموسی رخ دهد.
وزیر خارجه ایران افزود که لغو بخشی از تحریم‌ها به معنای عینی و واقعی خودش می‌تواند ترجمان حسن نیتی باشد که آمریکایی‌ها از آن صحبت می‌کنند. آنچه روی کاغذ رخ می‌دهد خوب است، اما کافی نیست
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید