گزارش نقض حقوق زرتشتیان در نشست جانبی بیست و یکمین اجلاس شورای حقوق بشر

بیست و یکمین نشست  شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در شهر ژنو  از روز دوشنبه ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۲(۲۰شهریور ۱۳۹۱)آغاز شد و تا ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۲ (۷ مهر ۱۳۹۱) ادامه خواهد يافت

در یکی از اجلاس جانبی (موازی) که  در رابطه با  نقض حقوق افراد متعلق به اقلیت های مذهبی، در ايران برگذار شد ,  گزارش زیر توسط خانم ویستا  از هند و از طریق اسکایپ قرائت شد

به یاری اهورامزدا

“خوشبختی از آن کسی است که در پی خوشبختی دیگران باشد ” (یسنا 43 بند 1)
با درود به شرکت کنندگان محترم , بسیار خرسندم که در این نشست درخدمت شما هستم و میتوانم بخشی از ستم هایی که به جامعه زرتشتی ایران روا داشته میشود , اشاره هایی داشته باشم .

به دلیل فضای سرکوب و فیلتر شدید در ایران ؛ درباره زرتشتيان ساکن ايران پژوهش هاي بسيار اندکي صورت گرفته است . بر همین پایه و به دلیل عدم وجود هیچ پژوهش علمی و سند در رابطه با وضعیت زندگی زرتشتیان در ایران , به موارد نقض حقوق بشر بر اساس تجربه و مشاهدات شخص خودم از وضعیت جامعه زرتشتی ایران , که مدت زیادی نیست از آن جدا شده ام , می پردازم .( طبعا بیشتر موارد بر پایه دیده های شخص خودم به نام گواه زنده , و بر پایه گفت گو ها و دردل های زرتشتیان شهروند ایران که با ایشان همزیستی داشته ام , میباشد .)

وضعیت جامعه زرتشتی در جمهوری اسلامی :

با برپایی نظام جمهوري اسلامي در ايران و براساس قانون اساسي جامعه زرتشتي ايران داراي يک نماينده در مجلس شوراي اسلامي است. اما دارا بودن عنوان اقليت شناخته شده مذهبي و حق فرستادن يک نماينده به مجلس , زرتشتيان در زندگي روزانه به دور از تهدید و تحقير و آزار نبوده اند.

در دیباچه اعلامیه جهانی حقوق بشر می خوانیم :

” پدید آمدن جهانی که در آن همگی ابناء آدمی از آزادی بیان وعقیده برخوردار باشند و به رهایی از ترس و نیازمندی رسند، به مثابه عالیترین آرزوی همه آدمیان ابراز شده است”

آیا چنین آرزویی برای زرتشتیان در جمهوری اسلامی ایران دست یافتنی است؟ با مروری بر موارد نقض حقوق انسانی جامعه زرتشتیان , به پاسخی منفی برای این پرسش خواهیم رسید.

1- در سالهای پس از انقلاب , انقلابيون مسلمان وارد آتشکده زرتشتيان در تهران شده و تصوير آقای خميني را به جاي تصوير پيامبر زرتشت نشاندند. اين عمل به اعتقاد برخي از زرتشتيان خود مقدمه آغاز تبعيض و نابردباري مذهبيِ قريب الوقوع بود.
که این بر خلاف ماده 18 و 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر مبنی بر حق آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون [نگرانی] از مداخله [و مزاحمت] و همچنین ماده 1 بند 1 اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها مبنی بر لزوم حمایت دولت ها در قلمرو ی خویش از موجودیت و هویت ملی یا قومی، فرهنگی، مذهبی یا زبانی اقلیت‌ها بود.

2- در همان سالهای اول انقلاب به تحریک روحانیون و صاحبان قدرت در دستگاههای اجرایی ؛مسلمانان شاغل در ادارات دولتی از همکاران زرتشتي خود دوري مي جستند و در نتيجه بسياري از آنان ناگريز به استعفا و یا اخراج شدند.
این رویه نقض آشکار ماده 1 و 22 و 23 اعلامیه جهانی حقوق بشر مبنی بر آزادی تمام ابنای بشر و برابری همه در حرمت و حقوق و حق برخورداری از امنیت اجتماعی حق انتخاب آزادانه شغل و شرایط کاری منصفانه و حق دریافت اجری منصفانه و مطلوب برای تأمین خویش و خانواده خویش موافق با حیثیت و کرامت انسانی ؛ و همچنین ماده 2 بند 2 اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها مبنی بر حق مشارکت در حیات فرهنگی، مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و دولتی ؛ و ماده 4 بند 5 اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها مبنی بر وظایف دولت برای اتخاذ تدابیر خاصی تا افراد متعلق به اقلیت‌ها بتوانند در پیشرفت و توسعۀ اقتصادی کشور خود به نحوی همه‌جانبه مشارکت کنند ؛ میباشد.

3_تفاوت حقوقي ميان زرتشتيان و مسلمانان يادآور وضع زرتشتيان در سده هاي گذشته است. به عنوان مثال، در يک خانواده زرتشتي، اگر عضوي مسلمان شود محق است همه ثروت خانواده را به ارث ببرد ( در این مورد سندی هم از فتوای آقای خامنه ای در این رابطه در سایتهای عمومی منتشر شده است ) همچنین اگر یک مسلمان باعث قتل یک زرتشتی شود در هر شرایطی به اعدام محکوم نمی شود در حالی که عکس ان صادق است. “نجس” شمردن زرتشتيان نيز به دشواري زندگي اجتماعي آنان افزوده است.
که همه اینها نقض آشکار حقوق انسانی اینان بر طبق ماده 1 و 5 و7 و 22 اعلامیه جهانی حقوق بشر مبنی بر آزادی تمام ابنای بشر و برابری همه در حرمت و حقوق و حق برخورداری از امنیت اجتماعی و تاکید به برابری همه در برابر قانون و اینکه همگان سزاوار آن اند تا بدون هیچ تبعیضی به طور مساوی در پناه قانون باشند و همچنین ماده 4 بند ۱ اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها که دولتها، در صورت لزوم، تدابیری اتخاذ می کنند که افراد متعلق به اقلیت ‌ها بتوانند به طور کامل و واقعی حقوق بشر و تمامی آزادی های اساسی را، بدون هیچ‌ گونه تبعیض و در شرایط برابری کامل در مقابل قانون، اعمال کنند ؛ می باشد.

4_در این سالهای حکومت جمهوری اسلامی ؛ مواردي از اجبار زنان زرتشتي به پذيرفتن اسلام و ازدواج با مردان مسلمان گزارش شده است که با توجه به اجبار و عدم رضایت , نوعی برده گیری جدید محسوب می شود.
که این جنایت نقض صریح ماده 1 و 3 و4 و 5 و7 و 16 و 22 اعلامیه جهانی حقوق بشر مبنی برممنوعیت بردگی یا بندگی , آزادی تمام ابنای بشر و برابری همه در حرمت و حقوق و حق برخورداری از امنیت اجتماعی و تاکید به برابری همه در برابر قانون و اینکه همگان سزاوار آن اند تا بدون هیچ تبعیضی به طور مساوی در پناه قانون باشند و تاکید بر حق به داشتن حقوقی برابر در زمان عقد زناشویی و آزادی و رضایت کامل همسران که خواهان ازدواجند و همچنین نقض صریح ماده 1 بند ۱ اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها که دولت ها را موظف به حمایت از هویت ملی یا قومی، فرهنگی، مذهبی و برقراری شرایط تعالی این هویت می کند, میباشد.

5_ مقررات و احکام مربوط به حجاب زنان و روابط بين زن و مرد و اِعمال خشونت آميز اين احکام و مقررات از سوي مأموران انتظامي نظام جمهوري اسلامي , در واقع پايمال کردن حقوق اوليه زرتشتیان و تحميل آداب اسلامي شمرده مي شود.
که این رفتار ماده 3 و 22 اعلامیه جهانی حقوق بشر مبنی بر حق زندگی، آزادی و امنیت فردی برای همه و حق برخورداری از امنیت اجتماعی و تاکید بر حقوق سلب ناپذیر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی افراد برای حفظ حیثیت و رشد آزادانه ی شخصیت خویش
و همچنین ماده 2 بند 1 اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها که افراد متعلق به اقلیت‌های ملی یا قومی، مذهبی و زبانی ( که از این پس افراد متعلق به اقلیت ها نامیده می شوند) حق دارند از فرهنگ خود بهره‌ مند شوند، به مذهب خویش عمل کنند
و ماده 5 بند 1 اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها سیاست‌ها و برنامه‌های ملی با در نظر گرفتن کامل منافع مشروع افراد متعلق به اقلیت‌ها تنظیم و به اجرا گذاشته می شوند را نقض می کند .

6_مراجع و مراکز رسمي جمهوري اسلامي از راه هاي گوناگون به تحميل معيارهاي اسلامي، چه سياسي و چه فرهنگي، بر سازمان ها و تشکيلات زرتشتيان پرداخته اند. از مصاديق بارز اين گونه تحميل ها و فشارها سازمان زنان زرتشتي است که در سال 1945 ميلادي تأسيس شد. اين سازمان که با هدف گردهم آوردن بانوان و دوشیزگان زرتشتی و بالا بردن سطح اگاهیهای دینی، فرهنگی‌، حقوقی، بهداشتی… و از این دست فعالیت ها برای تلاش در جهت بهبود وضع زندگی‌ شخصی‌ و اجتماعی حمایت از همکیشان تشکیل شده بود , در نهایت ناچار شده است که، به منظور هماهنگ ساختن اهداف خود با ارزش ها و احکام اسلامي در مورد زنان، تنها «دوزندگي، کارهاي دستي، پخت و پز» را در فهرست الويت هاي سازماني خود قرار دهد.
که این رویه نقض آشکار ماده 20 و27 اعلامیه جهانی حقوق بشر مبنی بر حق آزادی گردهمایی و تشکیل انجمنهای مسالمت آمیز و عدم اجبار در شرکت در هیچ انجمنی و حق مشارکت آزادانه در حیات فرهنگی جامعه ؛ و نقض ماده 2 بند 1 اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها که بر حق بهره مندی از فرهنگ خود و عمل به مذهب خویش تاکید دارد و ماده 2 بند 4 اعلامیه حقوق اشخاص متعلق به اقلیت ها که افراد متعلق به اقلیت‌ها حق دارند انجمن‌های خویش را ایجاد و اداره کنند ؛ میباشد.

علیرغم موارد بسیار نقض حقوق بشر و ستم به جامعه زرتشتیان ایران که در این فرصت کوتاه مواردی کلی و مختصری از آن را در بالا اشاره شد ؛ جامعه زرتشتيان ايران گرچه تحت فشارهایی تاریخی , به شدّت تحليل رفته اما همچنان به کوشش ديرينه براي تأمين بقا و هويت خويش ادامه داده است.
این در حالیست که جمهوری اسلامی ایران هم بیکار نبوده و ضمن ایجاد محدودیت و فشار به زرتشتیان ایران ؛ برای پوشش اجحاف و تبعیضاتی که برای این جامعه قائل میشود , از هیچ کوششی فروگذار نکرده و در این راه از هیچ فریب و خدعه ای کوتاهی نمی کند . به عنوان مثال می توان به ششمين کنگره جهاني زرتشتيان در ژوئن سال 1996 در تهران اشاره کرد که با موافقت رژیم این کنگره برپا شد.
هدف رژيم از موافقت با برگزاري کنگره نشان دادن تعهد جمهوري اسلامي به تأمين رفاه زرتشتيان ايران بود!
با اين حال شرکت کنندگان زرتشتي و ناظران شرکت کننده، مي بايست براي ثبت نام در کنگره يا دريافت رواديد ورود به ايران مبالغي را به ارز خارجي از قبل به دولت بپردازند. علي رغم کنترل پيشينه شرکت کنندگان از ماه ها قبل، گرفتن رواديد با دشواري هاي زياد همراه بود و گاه صدور رواديد به چند روز قبل از شروع کنگره معوّق مي شد. گزارش نهائي اين کنگره با آن که در تهران به چاپ رسيد به سختي بدست مي آمد و به هر حال آن چنان که بايد روشنگر اوضاع و احوال زندگي زرتشتيان ساکن ايران نبود و تنها نتیجه آن سمینار , نمایشی تبلیغاتی برای دموکراسی توسط رژیم بود و بس.

قتل های زنجیره ای در جامعه زرتشتی

قتل‌های زنجیره‌ای به قتل برخی از شخصیت‌های سیاسی و اجتماعی مخالف نظام جمهوری اسلامی در دهه هفتاد خورشیدی در داخل و خارج از ایران گفته می‌شود که با صدور فتوی توسط روحانیون بلندپایه از جمله قربانعلی دری نجف‌آبادی وزیر وقت اطلاعات و به دستور سعید امامی، معاون امنیتی این وزارتخانه در زمان تصدی علی فلاحیان وزیر اطلاعات دوران ریاست‌جمهوری هاشمی رفسنجانی و دری نجف آبادی اولین وزیر اطلاعات در دولت محمد خاتمی، مصطفی موسوی کاظمی معاون وقت وزارت اطلاعات و مهرداد عالیخانی صورت گرفت.

ضمنا با توجه به اینکه وزیر اطلاعات به انتخاب مستقیم رهبر جمهوری اسلامی تعیین می شود , مسوولیت این قتل ها مستقیم متوجه رهبر جمهوری اسلامی نیز می باشد .

از زرتشتیان قربانی این قتلها می توان از قتل شادروان دکتر کوروش آریامنش در فرانسه, شادروان فریدون فلفلی در مادرید , شادروان کسرا وفاداری در فرانسه , شادروان جمشید رودکی در تاجیکستان و شادروان منوچهر فرهنگی در مادرید , یاد کرد که از این موارد به توضیح مختصری از نحوه قتل دکتر کسرا وفاداری اشاره کنم .

(دکتر کسرا وفاداری)
دکتر کسری وفاداری 60 ساله رئیس انجمن زرتشتیان مقیم فرانسه دارای دین زرتشتی و مردی بسيار وفادار به ايران و فرهنگ ايرانی بود. او ضمن احترام به همه اديان و عقايد با صراحت لهجه خاص خود عليه تعصب ورزی و عقايد ارتجاعی بنيادگرايان اسلامی سخن می گفت .
وی که به جهت معالجه بیماری قلبی به پاریس آمده بود پنجشنبه شب هفده ماه می 2005 یک روز پیش از بازگشت به ایران، در خانه خود در پاریس با ضربات کارد مامور ترور مهدی شادی کومله به قتل می رسد.
مهدی شادی کومله با نام جعلی شاهین 42 ساله از اعضاء سپاه پاسداران تهران است که یک سال در جبهه های جنگ در جنوب ایران حضور داشته است. بر اساس اطلاعات بدست آمده توسط پلیس، مهدی شادی کومله یکی از چهار هزار نیروی نظامی اعزام شده جمهوری اسلامی به بوسنی هرزه گوین است

در پایان باید به این نکته اشاره کنم که به موازات تشديد گرايش جامعه ایران به آشنایی بیشتر با فرهنگ اصیل و اصلی شان ؛ و روی آوردن جوانان به زرتشتيان ؛ ميزان تحمّل رژيم جمهوري اسلامي نسبت به جامعه زرتشتی و حتی آموزش اینان در مدارس زرتشتيان چون «فيروز بهرام» يا «پندار نيک» رو به کاهش رفته است .

برپایی دوره های اموزش قران در مدرسه زرتشتی “گیو” طبق مصوبه آموزش و پرورش در اوایل اردیبهشت سال 90 را می توان از این دست آزارها و فشارها شمرد.

با اين همه، شمار زرتشتيان علاقه مند به آموزه های دینی و نيز تعداد شرکت کنندگان در جشن هايي چون “مهرگان” رو به رشد است که اینها همه منجر به امنیتی شدن مناطق اطراف جشن ها و کنترل شدید جامعه زرتشتی بوده , بطوریکه حتی برای کنترل بیشتر رفت و آمدها در ورودی آتشکده ها و انجمنهای زرتشتی دوربین نصب شده است .
این بود مختصری از کلیات نقض حقوق انسانی زرتشتیان ایران که در این فرصت اندک می توانستم تشریح کنم که در آینده بیشتر به آن خواهم پرداخت.