*******
امروزه در ایران محدودیت سنی برای ازدواج وجود ندارد و ازدواج در هر سنی ممکن است. ازدواج کودکان هم در سنت و هم در قانون ایران وجود دارد. منتها ازدواج دختر کمتر از ۱۳ ساله و پسر کمتر از ۱۵ سال «منوط است به اذن ولی به شرط مصلحت با تشخیص دادگاه صالح». ازدواج قبل از بلوغ (۹ سال قمری در دختران و ۱۵ سال قمری در پسران) توسط ولی کودک (پدر و جد پدری) انجام میشود. تشخیص دادگاه نیز کاملا از عرف منطقه تاثیر میگیرد.
لزوم اخذ مجوز دادگاه برای ازدواج کودکان از سال ۱۳۸۱ وارد قوانین ایران شد، تا پیش از آن تشخیص مصلحت فقط به عهده ولی کودک بود. هماکنون نیز مجازاتی برای عدم کسب مجوز دادگاه تعیین نشده است. سالها پیش، حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۵ سال و برای پسران ۱۸ سال بود و در شرایط خاص و با ارائه گواهی دادگاه، دختران از ۱۳ سالگی و پسران از ۱۵ سالگی میتوانستند ازدواج کنند. بنابراین ازدواج زیر ۱۳ سال کاملا ممنوع بود. آمارهای سال ۱۳۸۹ نشان میدهد در این سال ۴۳٬۴۵۷ مورد ازدواج کودکان زیر ۱۵ سال به طور رسمی به ثبت رسیده است. ۹۰ درصد این آمار مربوط به دختران است. اما تحقیقات نشان میدهد تعداد ازدواج کودکان محدود به آمار ثبت شده نیست زیرا در روستاها کودکان متعه (صیغه) میشوند و سالها بدون ثبت رسمیِ ازدواج زندگی میکنند.
بیش از پنج درصد زنانی که در ۹ماهه نخست سال ۹۲ خورشیدی ازدواج کردهاند، کمتر از ۱۵ سال سن داشتهاند. بر اساس تازهترین آمار ارائه شده از سوی سازمان ثبت احوال ایران، در این مدت ۳۱ هزار دختربچه زیر ۱۵ سال ازدواج کردهاند. این گزارش همچنین میگوید بيشترين ترکيب ازدواج ثبتشده مربوط به ترکيب سنی مردان ۲۴-۲۰ساله با زنان ۱۹-۱۵ساله بوده که تعداد آن برابر با ۹۸هزار و ۹۸۳ مورد است.
ازدواج زودهنگام و قبل از سن قانونی به ویژه در میان دختربچهها، یکی از معضلات قدیمی در کشور است؛ پدیدهای که همواره فعالان حقوق زنان و کودکان نسبت به رواج آن هشدار دادهاند.
شمار دقیق دخترانی که در ۹ماهه نخست سال ۹۲ در سنین زیر ۱۵ سال ازدواج کردهاند ۳۰ هزار و ۹۵۶نفر است. این در حالی است که تعداد دختربچههایی که در ۱۲ماه سال ۹۱ ازدواج کردهاند ۲۹ هزار و ۸۲۷ نفر بوده است. سازمان عدالت برای ایران در گزارشی آورده است: "آمار ازدواج دختربچههای زیر ۱۵ سال در ایران طی سالهای ۱۳۸۵-۱۳۹۲ رشد صعودی داشته است. بر اساس جدیدترین آمار منتشر شده طی این هفت سال همواره بیش از یک سوم زنانی که ازدواج آنها ثبت شده زیر ۱۹ سال بوده است. بر اساس قوانین بینالمللی که ایران متعهد به اجرای آن است، افراد زیر ۱۸ سال کودک محسوب می شوند. با وجود اینکه تقسیمبندی سنی آماردهی رسمی ایران مشخص نمیکند که چه تعداد ازاین دختربچهها زیر ۱۸ سال داشته و چه تعدادی بین ۱۸ تا ۱۹ بودهاند «بالا بودن رقم دخترانی که زیر سن ۱۹ سال ازدواج میکنند» هشداری برای دقیق شدن در این زمینه است."
همچنین بر اساس آخرین آمارهای اعلامی، تنها در سال ۱۳۹۱ بیش از ۱۱۰ هزار زایمان در سنین زیر ۱۹ سالگی زنان صورت گرفته است. یک هزار و ۶۳۵ مورد از این زایمانها در بین دختربچههای ۱۰ تا ۱۴ ساله بوده است. در این سال چهار تولد برای مادر ۱۰ ساله، ۱۷ تولد برای مادر ۱۱ ساله، ۵۰ تولد برای مادر ۱۲ ساله، ۲۷۵ تولد برای مادر ۱۳ ساله و ۱۲۸۹ تولد برای مادر ۱۴ ساله ثبت شده است. همچنین براساس آمار سازمان ثبت احوال کشوردر این سال، چهار هزار و ۳۷۷ تولد برای مادران ۱۵ ساله، ده هزار و ۶۳۷ تولد برای مادران ۱۶ ساله، ۱۹ هزار و ۸۸۱ تولد برای مادران ۱۷ ساله، ۳۱ هزار و ۴۹۴ تولد برای مادران ۱۸ ساله و ۴۳ هزار و ۹۲۵ تولد برای مادران ۱۹ ساله به ثبت رسیده است.
ازدواج زیر سن قانونی بر خلاف پیماننامه بینالمللی حقوق کودک است. این پیمان نامه، سن زیر ۱۸ سال را سن کودک تعریف کرده که در آن بستن هرگونه قرارداد با کودک ممنوع است. در قوانین ایران سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال و برای پسران ۱۵ سال است اما پدر یا "ولی قهری" میتواند فرزند زیر ۱۳ سالش را با اجازه دادگاه به عقد کسی دربیاورد. یک حقوقدان پیشتر در همین خصوص به روز گفته بود: "اینکه گفته میشود دادگاه مصلحت فرزند را تشخیص میدهد، استدلال صحیحی نیست، چه مصلحتی در ازدواج یک کودک وجود دارد؟ چه چیز داشتن رابطه جنسی در سنین زیر ۱۸ سالگی برای را برای یک کودک صلاح میداند؟ من به جرات میتوانم بگویم بالای ۹۰ درصد حقوقدانان کشور موافق این هستند که سن ازدواج در قانون تا ۱۸ سال بالا بیاید. چرا که آسیبهای ازدواج زودهنگام بر هیچ کس پوشیده نیست. من پروندههای زیادی در شهرستان در خصوص طلاق چنین ازدواجهایی داشتهام، حتی شنیدن خاطرات دختربچههایی که در سنین کودکی ازدواج کردهاند زجر آور است."
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
توجه داشته باشید کامنتهایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید