جنگ قفقاز جنوبی بنام اذریها بکام تورکها

بحران افرینی اردوغان پایانی ندارد زیرا اردوغان برای مقاصدش نیاز بە جنگ و خونریزی دارد. رژیم اردوغان کە در شرق مدیترانە با تهدید جدی فرانسە روبرو شد و سیاستهای توسعە طلبانەاش بە بن بست رسید برای جبران شکست و یا امتیازگیری بە متحد استراتژیک فرانسە یعنی ارمنستان حملەور شد. 

از فاصلە جنگ دو ماە پیش ( جنگ ماە ژوئیە ) میان اذربایجان و ارمنستان تا جنگ فعلی، رژیم ترکیە زیر لوای مانور نظامی با اذربایجان اقدام بە ارسال تجهیزات نظامی و اعزام نیروهای مزدور عرب سوری بە ان کشور نمود. 

با نیم نگاهی بە توان رزمی فعلی نیروهای اذربایجان نسبت بە گذشثە و شدت خشونت و بی رحمی کە بکار میبرند کاملا مشخص است کە این جنگ توسط نظامیان ترکیە مدیریت میشود زیرا اذریها ملتی نجیب، عاطفی و در اصل خشونت گرا نیستند، مهمتر اینکە دهها سال با فرهنگ روسها همزیست بودە کە همە اینها انان را از تورکها متمایز میکند. جهت اثبات ادعا در جنگ میان اکراین و روسیە در سال ٢٠١٤ نیز شاهد بودیم و بندە خود از کانال شخصی محتوای انرا تعقیب کردەام علیرغم اینکە جنگ همانند قرەباغ بر سر خاک بود و هست اما نیروهای روسی و اکراینی تمایل چندانی بە کشتار همدیگر نداشتند. اذریها و ارمنیها نیز دارای همچون فرهنگی هستند اما جنگ اخیر ماهیت تورکی دارد. 

چرا اردوغان بە جان و مال اذریها بازی میکند و علی اف پیروی میکند؟

دلیلی برای ماندن الهام علی اف رئیس جمهور اذربایجان از قدرت نماندە است. بعداز فوت پدرش حیدر علی اف ایشان ادارە امور اذربایجان را در اختیار دارد. در تمام این مدت علیرغم ثروت نفت و گاز فساد و بی مدیریتی بخشی از کارنامە دولت اوست. ساختار غیر دموکراتیک و قبضە نمودن قدرت تا جایی بودە کە الهام علی اف همسر ش را بەمعاون خود منصوب کردەاست. با این وجود تنها دلیل برای ادامە حکمرانی، انحراف افکار عمومی و کوبیدن بر طبل جنگ تحت لوای ازادسازی قرەباغ است چون در فضای جنگی برای ادامە حکمرانی نیاز بە پاسخگویی نیست گرنە ازادی قرەباغ دغدغە اصلی او نیست. 

اما جنگ قفقاز برای اردوغان از چند جهت اهمیت دارد. ارمنستان کشوری است کە از لحاظ دیپلماتیک بە فرانسە، از جهت نظامی بە روسیە و از بعد فرهنگی بە ایران وابستە است. همچنانکە ابتدا اشارە شد فرانسە در حمایت از یونان فشارهای شدیدی بە اردوغان وارد کردە است. سیاستهای ترکیە در لیبی و لبنان هم با ابتکار عمل فرانسە بە بن بست رسیدە است. در درازمدت در سوریە نیز باید تسلیم ارادە جامعە جهانی بویژە روسیە گردد. اردوغان مقابل فشار جهانی دست خالی و قادر بە پاسخگویی بە افکار عمومی داخل ترکیە هم نیست. غلغلک دادن تورکگرایی داخل ترکیە نیز جوابگو نیست و اینک اذربایجان را وارد جنگ کردە است. 
رژیم ایران نیز کە کارنامە سیاەتری از ترکیە در منطقە دارد مقابل جنگ افروزیهای ترکیە اگر نگوئیم همکاری میکند اما ساکت است کە دلایل خود را دارد. 
ترکیە تنها کشور دوست ایران در رفع تحریمهای امریکا از طریق پولشویی و دور زدن تحریمها محسوب و در بعد امنیتی نیز پروژە نابودی کوردها هدیە ایران بە ترکیە در سال ٢٠١٧ بود و ترکیە اصرار فراوانی از ایرانیان دارد کە در صورت لزوم علیە انان بکار میبرد. از این جهت ترکیە ایران را میخکوب کردەاست. از جهت دیگر رژیم ایران کە برای رفع تحریمها کریدور زمینی با اذربایجان و روسیە احداث کردە حاضر بە بە مخاطرە انداختن ان بخاطر ارمنیها نیست. 

بطور خلاصە جنگ اخیر میان اذربایجان و ارمنستان جنگی با ماهیت تورکی و ضررمند اصلی ان اذریها خواهند بود اما ممکن است اردوغان امتیازاتی در ازای توقف ان بگیرد و همانگونە کە تهدید کردە ممکن است بە کوردستان مجددا حملە کند اما اینبار بخت یار او نخواهد بود.