دولت ایران: ارمنستان باید 'مناطق اشغالی' جمهوری آذربایجان را تخلیه کند

او گفته ایران از جمله معدود کشورهایی است که روابط خوبی با هر دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان دارد و تلاش می کند این جنگ هرچه زودتر تمام شود.

پیش از این علی اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل آیت‌الله علی خامنه ای، رهبر ایران، گفته بود که ارمنستان باید مناطق اشغال شده جمهوری آذربایجان در قره باغ را تخلیه کند و سرتیپ امیر حاتمی، وزیر دفاع، نیز به طرف های درگیری هشدار داده که از اصابت بیشتر خمپاره و گلوله‌های این درگیری به خاک ایران جلوگیری کنند.

اختلاف و درگیری بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان نزدیک به ۳۰ سال است که ادامه دارد. ایران تاکنون تلاش کرده بود که در این نبرد سیاست بی‌طرفی داشته باشد و بین دو همسایه خود میانجیگری کند. با اظهارات کم‌سابقه اخیر دولت، نمایندگان آقای خامنه‌ای و اکنون مشاور وی درباره لزوم تخلیه قره‌باغ از سوی ارمنستان به نظر می‌رسد که موضع ایران به حمایت صریح از جمهوری آذربایجان تغییر کرده است.

آقای ولایتی درباره درگیری بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر منطقه قره‌باغ به روزنامه کیهان، چاپ تهران، گفته بود: "در این مورد خاک کشوری به دست کشور دیگری اشغال شده است. بخش‌هایی در جنوب جمهوری آذربایجان، حدود ۷ شهر، توسط ارمنستان اشغال شده است. در این مورد چهار قطعنامه در سازمان ملل تصویب شده است که همه این‌ها ملزم می‌کند ارامنه‌ای که این بخش‌ها از خاک آذربایجان را اشغال کرده‌اند آنجا را ترک کنند و به مرزهای بین‌المللی برگردند".

مشاور رهبر ایران گفته: "همه ما که عضو سازمان ملل هستیم باید به این اصول گردن بنهیم. پس ما می‌خواهیم که ارمنستان این بخش‌های اشغال شده را به جمهوری آذربایجان بازگرداند".

اظهارات آقای ولایتی کمتر از یک هفته پس از بیانیه کم سابقه چهار نماینده آقای خامنه‌ای در استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، آذربایجان غربی و زنجان است که طی آن مناطق اشغال شده قره باغ را متعلق به "کشور اهل بیت" یعنی جمهوری آذربایجان خوانده و تلاش برای بازپس گیری آن را "کاملا قانونی و شرعی" توصیف کرده بودند.

آقای ولایتی گفته راه حل اختلاف بر سر منطقه قره‌باغ "به هیچ وجه نظامی نیست" و از اسرائیل، فرانسه و ترکیه به دلیل حمایت‌شان از درگیری‌ها انتقاد کرده است.

بر اثر درگیری میان دو کشور روزانه خمپاره‌هایی به شهرها و مناطق مرزی ایران هم اصابت می‌کند. مشاور رهبر ایران گفته: "تحمل جمهوری اسلامی ایران هم حدی دارد. اینکه گاهی یک ترکشی یک گلوله‌ای به داخل خاک ایران شلیک می‌شود این نمی‌تواند ادامه پیدا کند. ما محکم جلوی این ناامنی‌های ایجاد شده توسط عوامل بدخواه منطقه خواهیم ایستاد".

سرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع ایران، هم در این باره گفته "جان شهروندان و امنیت خاک مقدس ایران اسلامی یک موضوع مهم و حیاتی است و به هیچ وجه قابل قبول نیست که به علت کم دقتی و بی‌توجهی گلوله به خاک کشورمان اصابت کند".

آقای حاتمی گفته "چنانچه این موارد و این بی دقتی ها توسط کشورهای طرف مناقشه ادامه پیدا کند قطعا تمهیدات بیشتری اتخاذ خواهد شد".

از زمان شروع درگیری های بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان، ایران در برخی محافل متهم بوده است که از ارمنستان حمایت می‌کرده است. وزارت خارجه ایران جانبداری از یکی طرفداری درگیری و انتقال تجهیزات نظامی روسی به ارمنستان را تکذیب کرده است.

ایران روابط حسنه ای با ارمنستان دارد و در ده ها طرح مشترک از جمله تامین برق با این کشور همکاری می کند. در ارتباط با جمهوری آذربایجان، روابط دو طرف در مقاطعی شکننده بوده است.

همکاری وسیع جمهوری آذربایجان با اسرائیل و اختلافاتی بر سر تعیین حدود آب های ایران و جمهوری آذربایجان در دریای خزر، از جمله مهمترین عوامل اختلافات دو کشور بوده است. در برهه هایی ایران و جمهوری آذربایجان یکدیگر را به حمایت از جدایی طلبان و افراطی های مذهبی هم متهم کرده اند.

در سال های اخیر روابط ایران و جمهوری آذربایجان عمدتا آرام و به دور از تنش بوده است و روابط با ارمنستان هم به شکل سنتی گرم و نزدیک دنبال شده است.

شهروندان کشور ارمنستان عمدتا ارمنی و مردم جمهوری آذربایجان اکثرا مسلمان شیعه هستند.