از نایابی دارو تا ورشکستگی بیمارستان‌ها؛ حاکمان سلامت مردم را به بازی گرفته‌اند

به بیماران بگوییم برو بمیر؛ چون دولت عامدانه جان مردم را به بازی گرفته است! این جان کلام منتقدان به دولتی است که از ۲.۵ میلیارد دلار نیاز ارزی برای واردات دارو، تاکنون فقط ۶۰۰ میلیون دلار ارز مرجع را تامین کرده که همین هم تا از مسیر بانکهای عامل بگذرد و به دست افراد برسد بیش از دو ماه طول می‌کشد.

به گزارش کلمه، سیاست های دولت عملا حوزه بهداشت و درمان کشور را به سمتی کشانده که اخبار نگران کننده ای همچون پایان ذخیره دارویی کشور، ورشکستگی بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و رادیولوژی ها، رشد ۲۵۰ درصدی تجهیزات پزشکی، افزایش هزینه‌های سلامت از ۵۴ درصد به بالای ۷۰ درصد، نایاب شدن واکسن و حتی نخ جراحی و دیگر اقلام و داروها در بیمارستان ها و داروخانه ها به گوش می رسد.

حسینعلی شهریاری نماینده مجلس به صراحت خطاب به دولت اعلام کرده که دولت سلامت مردم را به بازی گرفته و بازی با جان مردم شوخی خطرناکی است که اعتبارات مصوب را تخصیص نمی‌دهد. او گفته تصور نمی‌کنم جاهایی مثل بانک مرکزی و برخی مراکز تصمیم گیری در دولت ناآگاهانه این کارها را انجام می‌دهند. سخنی که چند هفته قبل خود مردم در گفت و گو با کلمه به آن اذعان کرده بودند که ظاهرا جان مردم برای حکومت شوخی است و دولت مردم را سرگردان و گرفتار کرده است.

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان با اعلام اینکه هزینه یک دوره درمان سرطان از ۵۰ تا ۶۰ میلیون قبل با هرسپتین ۲۰۰ میلیون تومان شده، این سوال را مطرح کرده چند درصد مردم توان پرداخت چنین هزینه‌ای را دارند، اصلاً چند درصد مردم توان پرداخت ۵۰ میلیون تومان یا حتی ۲۰ میلیون تومان را برای دارو دارند.

ذخایر دارویی رو به پایان است

از سوی دیگر این افزایش هزینه های درمان و رشد چند برابری نرخ دارو در کشور در حالی است که  رسول خضری دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس وضعیت کنونی انبارهای دارو را نامطلوب خوانده و به مهر گفته است: بر اساس استانداردهای وزارت بهداشت، انبارهای دارویی باید برای ۶ ماهه آینده کشور ذخیره داشته باشد، اما گزارشهای سازمان غذا و دارو نشان‌دهنده ناکافی بودن ذخایر دارویی بوده، به‌گونه‌ای که هم‌اکنون تنها برای دو ماه ذخیره باقی مانده است.

خضری گفته است: هم‌اکنون تنها یک پنجم از ارز واردات دارو از سوی بانک مرکزی اختصاص داده شده که همین اعتبار ناچیز از سوی بانک مرکزی، هم‌اکنون وزارت بهداشت برای انتقال اعتبارات به شرکتهای خارجی با مشکل روبه‌رو است و تنها دو بانک در دنیا برای انتقال مبادلات ارزی در حوزه دارو با ایران فعالیت می‌کنند.

 او خواستار آن شده که وزارت بهداشت و درمان برای جلوگیری از بروز بحران اقدام به افزایش اختصاص ارز و واردات محصولات دارویی کند.

بااین حال پاسخ مرضیه وحید دستجردی به عنوان مقام دولتی در این حوزه این است که  ما تلاش زیادی برای اختصاص ارز مرجع به شرکتهای واردکننده دارو و مواد اولیه دارویی طی ۶ ماه گذشته انجام داده‌ایم ولی موفق نشدیم و نمی‌دانیم این ارز در کجا مصرف شده است!

ابهامی که همین نمایندگان مجلس آن را رفع کرده و گفته اند اعتبارها  به سمت واردات چوب بستی و لوازم آرایشی و .. روانه شده است. چنانچه شهریاری سوال می کند: یک زمان است که مسئولان دولت می‌گویند نداریم اما این چه نداری است که ۶۰۰ میلیون دلار ارز مرجع برای واردات خودروهای لوکس اختصاص می‌دهند. آن وقت برای واردات دارو حتی با دلار ۳ هزار تومانی و ۴ هزار تومانی هم در بانکها و گمرگ کارشکنی می‌کنند.

و خضری نیز خبر می دهد که با وجود کاهش چشمگیر اختصاص ارز از سوی بانک مرکزی،  اعتبار حدود ۴۰ درصد به واردات لوازم آرایشی اختصاص داده شده است.

به بیماران بگوییم برو بمیر

بحران موجود در حوزه بهداشت و درمان که مدتهاست نسبت به آن هشدار داده شده و گوش شنوایی برای آن نیست، وقتی ملموس تر می شود که به این آمار رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس دقت کنیم که بنا به گفته او یک بیمار برای درمان دریچه میترال قلب باید ۳۷ هزار دلار پرداخت کند که با قیمت دلار پارسال ۶۰ میلیون تومان تمام می‌شد و حالا باید ۱۲۰ میلیون تومان بابت آن پرداخت کند. او اضافه می کند: یعنی عملاً به بخش عمده این بیماران باید بگوییم برو بمیر.

او با اعلام اینکه بیماران سرطانی مشکلات جدی دارند، نقل می کند: به خدا قسم با ما تماس می‌گیرند و نفرین می‌کنند، می‌گویند شما مگر نمایندگان ما نیستند، چرا به مشکلات ما رسیدگی نمی‌کنید، چرا داروهای مورد نیاز ما را فراهم نمی‌کنید؟

به گفته او،‌ کل ارز مورد نیاز برای داروی کشور ۱٫۵ میلیارد دلار است و برای تجهیزات پزشکی هم به یک میلیارد دلار ارز مرجع نیاز است در حالی که بعد از گذشت ۸ ماه تازه ۵۰۰ میلیون یورو اختصاص داده‌اند که همین هم تا از مسیر بانکهای عامل بگذرد و به دست افراد برسد بیش از دو ماه طول می‌کشد در حالی که مسئولان باید هر چه سریع تر  با تخصیص ۲٫۵ میلیارد دلار جلوی کمبودهای دارو و تجهیزات پزشکی را نیمه اول سال ۹۲ را هم بگیرند.

احمدی نژاد وبا و سرخک را به کشور بازگرداند

هر چند با توضیحات مرضیه دستجردی امید بهبود از این اوضاع به گوش نمی رسد که اشاره دارد همکاران ما در سازمان غذا و دارو، بخش تجهیزات پزشکی، هیئت امنای ارزی و شرکت مادر تخصصی تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت و همه شرکتهایی که در این زمینه سر و کار دارند، یک پایشان در بانک مرکزی و یک پایشان در بانک عامل در حال تلاش و پیگیری هستند و خود من نیز مرتب در حال پیگیری و حل مشکل هستم.

اقدامی که تاکنون به نتیجه نرسیده و  با سوء مدیریت دولت مشخص نیست به چه سمت و سویی کشیده شود در وضعیتی که شهریاری تشریح می کند به دلیل عدم تخصیص اعتبارات مشکلات سلامت مردم هر روز بیشتر می شود تا جایی که در این وضعیت بیماری وبا در کشور پیدا شده است، حتی بیماری سرخک که سالها ریشه کن شده بود الان در زیر سن واکسیناسیون پیدا شده است .

در این اوضاع و احوال که به گفته او حتی برخی واکسن‌های مورد نیاز مردم پیدا نمی‌شود و وجود ندارد و از سویی برنامه‌های طب پیشگیری در کشور با چالش جدی مواجه شده و  دولت الان فقط به اندازه حقوق پرسنل وزارت بهداشت برای بخش سلامت بودجه اختصاص می‌دهد و بسیاری از امکانات و برنامه‌های سلامت اجرا نمی‌شوند، حتی کارهای اولیه و پیش پا افتاده بهداشتی هم با مشکل مواجه شده است.

یعنی حتی اگر ارز مرجع را هم به دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص دهند با توجه به اینکه ارز مرجع پارسال هزار و ۵۰ تومان بود و امسال ۱۲۲۶ تومان است همین تفاوت قیمت، حداقل ۱۷ درصد افزایش قیمت را برای دارو و تجهیزات پزشکی به همراه دارد. و در زمانی که بیماران و بیمارستانها مجبورند دارو و تجهیزات مورد نیاز خود را با ارز ۳ هزار تومانی و ۴ هزار تومانی بخرند معلوم است که ورشکسته می‌شوند و توان ادامه کار را ندارند و شاهدیم که حتی نخ جراحی هم در بیمارستانها به سختی پیدا می‌شود.

سهم بخش بهداشت و درمان از یارانه ها کجا رفت؟

اعلام هشدارها به دولت در شرایطی است که رد تخلفات آن در این حوزه هم به جا مانده که رییس کمیسیون بهداشت مجلس تخطی دولت از قانون را مورد یادآوری قرار می دهد که در قانون بودجه تمام اعتبارات لازم را برای سلامت مردم پیش بینی کرده است، ۱۰ درصد از درآمد هدفمندی یارانه باید به بخش بهداشت اختصاص پیدا می‌کرد، ارز مرجع کافی باید برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص می‌دادند اما هیچ کدام از این کارها را دولت انجام نداد و به جای آن برای واردات لوازم آرایشی و چوب بستی ارز مرجع اختصاص دادند.

از سویی حتی اعتبار اجرای هدفمندی یارانه‌ها را نیز نتوانستند، تأمین کنند و مجبور شدند از بانک مرکزی استقراض کنند و این در حالی است که هزینه گازوئیل برای بخش سلامت ۱۶برابر، هزینه گاز ۱۱ برابر،‌هزینه آب ۶٫۵ برابر و هزینه برق ۷٫۲ برابر شده است در حالی که هیچ منبعی برای جبران آن که سالانه حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیارد تومان می‌شود دیده نشده است.

چندی پیش خبرگزاری مهر با انتشار نتایج یک نظرسنجی پژوهشی از روسا و مدیران عامل بیمارستانهای خصوصی گزارش داد:  ۹۸ درصد پاسخگویان معتقدند که دولت پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها از بیمارستانهای خصوصی حمایت کافی نداشته و خواستار حمایت بیشتر نهادهای حاکمیتی از بیمارستانها و مراکز درمانی خصوصی به منظور ارایه خدمات بهتر به مردم و بیمارن و کاهش فشارهای وارده به آنها شده اند.

وزیر بهداشت نیز در این زمینه به باشگاه خبرنگاران گفته بود: اجرای طرح هدفمندی یارانه ها باعث شده که حامل های انرژی هزینه ای ۹۵۶ میلیارد تومانی را به دانشگاهی علوم پزشکی و مراکز بهداشتی و درمانی تحمیل کند که به گفته او سال آینده این رقم به بالای هزار میلیارد تومان خواهد رسید.

بیمارستان‌های خصوصی، آزمایشگاه‌ها و رادیولوژی در حال ورشکستگی

عدم تخصیص ارز با قیمت مناسب برای خرید تجهیزات پزشکی و درمانی، عدم تغییر کد تعرفه‌ها، افزایش شدید مالیات‌ها و تاخیر در پرداخت بدهی بیمه‌ها به بیمارستان‌ها، رشد شدید هزینه‌های جاری و پرسنلی از دیگر مشکلات بخش درمانی هستند که به دلیل عدم حمایت دولت به مرز تعطیلی و ورشکستگی رسیده اند.

منوچهری از اعضای کمیسیون بهداشت با بیان اینکه هم‌اکنون درآمد بیمارستان‌ها با هزینه‌های این مراکز تطابق ندارد، به سایت خانه ملت گفته است: مراکزی همچون بیمارستان‌ها به‌ویژه بیمارستان‌های خصوصی، آزمایشگاه‌ها و رادیولوژی در حال ورشکستگی هستند. در این میان برخی از آنها برای تامین هزینه ها به افزایش خودسرانه تعرفه ها اقدام کرده اند. شیوه ای که منوچهری با وضع بحرانی بهداشت و درمان کشورآن را قانع کننده دانسته و از آن حمایت می کند.

پیش از این نیز روسا و مدیران بیمارستان های خصوصی تهران خطاب به دولت هشدار داده بودند که با توجه به وضعیت اقتصادی موجود و افزایش وحشتناک هزینه تجهیزات پزشکی و دارو توانایی ادامه فعالیت را نخواهند داشت و خواستار حل این مشکلات و هم چنین افزایش تعرفه ها شده بودند.

در شرایط موجود، بسیاری از شرکتهای تجهیزات پزشکی اکنون وسایل پزشکی درخواستی پزشکان را یا می‌گویند، نداریم یا بین ۲ تا ۳ برابر گران کرده‌اند. به گفته دکتر معظمی، رئیس بیمارستان پارس قیمت گاز هلیوم مورد استفاده در بخش ام آر آی نسبت به سال قبل ۱۰ برابر شده است. بنابراین اگر یک خدمت تصویربرداری پایه با دستگاه ام آر آی در ۶ ماهه نخست ۱۷۷ هزار تومان تمام می‌شد، اکنون و در شش ماهه دوم سال با در نظر گرفتن دلار ۳۴۰۰ تومانی، این رقم به حدود ۴۰۰هزار تومان می‌رسد.

چنانچه رییس کمیسیون بهداشت مجلس با آمار جدیدتری از رشد قیمتها به فارس گفته است: با افزایش نرخ ارز هزینه لوازم مصرفی پزشکی  ۲۴۵ درصد افزایش پیدا کرده است، فیلم رادیولوژی ۲۴۰ درصد گرانتر شده، اکسیژناتور ۲۴۷ درصد، ونتیلاتور ۳۰۰ درصد،گاز هلیوم برای ام آر آی ۶۶۷ درصد،صافی و دستگاه دیالیز ۳۲۵ درصد و کیسه خون ۳۵۰ درصد گرانتر شده است.

چندی قبل خبرگزاری فارس نیز به نقل از رئیس جامعه متخصصان داخلی ایران گزارش داد: با گران شدن نرخ ارز بسیاری از تجهیزات پزشکی کشور که وارداتی و حتی قاچاق هستند بین ۲ تا ۳ برابر گران شده‌اند.

از سویی امیر عزمی عضو انجمن دندانپزشکی ایران نیز از افزایش ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصدی مواد و تجهیزات دندانپزشکی خبر داده است.

در این میان، مشکلات اقتصادی و بالا رفتن هزینه ها بیمه های تکمیلی را هم از تمدید قرارداهای خود با بیمارستانها منصرف کرده است موضوعی که نتیجه ای جز سرگردانی بیماران به همراه نداشته و به گفته شهاب الدین صدر تاکنون جلسات با این دسته از شرکتها به نتیجه مثبتی نرسیده است.

و در نهایت توجه به اعلام شاخص عدالت در حوزه بهداشت و درمان آن هم در دولتی که نام “عدالت محور” را با خود یدک می کند، اشاره به این سخنان رییس کمیسیون بهداشت و درمان خالی از لطف نیست که گفته است از نظر شاخص پرداخت از جیب برای سلامت که یکی از مهمترین شاخص‌های عدالت در سلامت است، ما هم اکنون و در این دوره در منطقه بعد از افغانستان، بدترین کشور منطقه هستیم و همه اینها ناشی از سوء مدیریت دولتمردان است.