ایا سلطان علی خامنه ای دستور رد صلاحیت رحیم مشایی را خواهد داد؟

بنابر نوشته دویچه وله :سرانجام اکبر هاشمی رفسنجانی به گمانه‌زنی‌ها پایان داد و برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد. خبرگزاری مهر ظهر شنبه، ۲۱ اردیبهشت به نقل از علی مطهری نوشت که رفسنجانی به او گفته است: «اگر من مطمئن شوم که مقام معظم رهبری با کاندیداتوری بنده مخالفتی ندارند، حتما برای کاندیداتوری ثبت نام می‌کنم.»

در آخرین دقایق مهلت ثبت‌نام، علاوه بر اکبر هاشمی رفسنجانی، اسفندیار رحیم‌مشایی، علی‌اکبر ولایتی، سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، جواد اطاعت، ابراهیم اصغرزاده، پرویز کاظمی، حجت‌الاسلام محمدحسن ابوترابی‌فرد، علی‌اکبر جوانفکر، رامین مهمان‌پرست و مسعود پزشکیان در وزارت کشور حاضر شده و به عنوان داوطلب ثبت‌نام کردند.

عقب نشینی احتمالی خامنه‌ای

هاشمی رفسنجانی مشروط بودن آمدن خود به نظر مساعد و یا دست‌کم عدم مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای را در روزهای گذشته چند بار تکرار کرده بود. محمد خاتمی رئیس جمهور پیشین نیز ۱۷ اردیبهشت گفت: «خوشحال شدم وقتی دیروز جناب آقای هاشمی گفتند که حاضرند بیایند، البته در صورتی که رهبری مخالف نباشند. درست است اگر رهبری نخواهند، هر کس که بخواهد بیاید مشکل ایجاد می‌شود و من می‌گویم چرا رهبر معظم مخالف باشند؟!»

هنوز از توافق‌های احتمالی میان رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام خبرهای موثقی منتشر نشده است. برخی از ناظران معتقدند با توجه به محدودیت‌هایی که از سال ۸۸ با موافقت یا به دستور خامنه‌ای برای رفسنجانی ایجاد شده پذیرش نامزدی او در انتخابات می‌تواند به عقب‌نشینی رهبر جمهوری اسلامی در برابر منتقدان تعبیر شود.

نشانه‌های حضور هاشمی رفسنجانی

در پنجمین و واپسین روز از مهلت ثبت نام داوطلبان حضور در انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم، شواهدی حکایت از قطعی شدن تصمیم هاشمی رفسنجانی برای شرکت در رقابت‌های انتخابات می‌کرد.

مطابق گزارش‌های دریافتی از تهران، پیش از ظهر شنبه (۲۱ اردیبهشت) پیامکی از وب‌سایت شخصی رفسنجانی برای برخی از مشترکان تلفن همراه فرستاده شد که در آن خواسته شده بود برای آگاهی از اخبار مربوط به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام عضو این سایت اینترنتی شوند.

در روز پنجم قرار بود علی اکبر ولایتی، مشاور ارشد امور بین‌الملل خامنه‌ای و یکی از اعضای ائتلاف سه نفره اصولگرایان نیز برای ثبت نام در ستاد انتخابات کشور حاضر شود. دفتر ولایتی صبح شنبه با انتشار بیانیه‌ای خبر از به تعویق افتادن زمان ثبت نام او کرد.

اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی

"بررسی اوضاع وزارت کشور"

"خبرگزاری آریا" در مطلبی زیر عنوان "قطعی شدن کاندیداتوری هاشمی؛ پشت پرده تعویق ثبت نام ولایتی؟" احتمال داد "علت این تصمیم علی اکبر ولایتی افزایش احتمال کاندیداتوری اکبر هاشمی رفسنجانی" باشد. ولایتی در انتخابات سال ۸۴ به نفع رفسنجانی کناره‌گیری کرده بود.

روز گذشته، ۲۰ اردیبهشت، برخی از منابع خبری گزارش دادند که نمایندگانی از تیم محافظان رفسنجانی برای بررسی وضعیت امنیتی ستاد انتخابات به وزارت کشور رفته‌اند.

به گزارش خبرگزاری فارس محسن هاشمی رفسنجانی در واکنش به این موضوع گفته است: «چنین خبری از اساس کذب است و هیچ تیمی از سوی گروه حفاظت آیت‌الله هاشمی به وزارت کشور نرفته است.»

بنابر این گزارش محسن هاشمی در عین حال شرکت احتمالی پدرش در انتخابات را همچنان مبهم نگه داشته است: «درباره این موضوع حرفی نمی‌زنم.»

خبرگزاری فارس در عین حال نوشت که فرزند هاشمی رفسنجانی پس از راهپیمایی بعد از نماز جمعه "به صورت پیاده از خیابان وصال تا وزارت کشور آمده بود و صدها نفر به عنوان هوادارانش او را همراهی می کردند". در این گزارش به انگیزه حضور محسن هاشمی در وزارت کشور اشاره‌ای نشده است.

اصولگرایان و "دشواری مهار رفسنجانی"

با ثبت نام هاشمی رفسنجانی آرایش انتخاباتی جناح‌های مختلف سیاسی در جمهوری اسلامی دستخوش تغییری اساسی خواهد شد. با توجه به اظهارات اخیر خاتمی که رفسنجانی را "بهترین گزینه در شرایط فعلی" معرفی کرد، انتظار می‌رود که بخش اصلی اصلاح‌طلبان پشت سر او جمع شوند و دیگر نامزدان این جناح از دور رقابت‌ها خارج شوند.
از سوی دیگر اصولگرایان نیز دیگر نمی‌توانند با کاندیداهای متفاوت و متنوع وارد عرصه رقابت‌ها شوند و موقعیت یکدیگر را در برابر رقیب با نفوذی چون رفسنجانی تضعیف کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر علی شکوری‌راد، نماینده اصلاح‌طلب مجلس ششم ۱۷ اردیبهشت ماه گفته است: «با ورود هاشمی رفسنجانی اصلاح‌طلبان در پشت سر ایشان قرار می‌گیرند.»

صادق زیباکلام، تحلیلگر سیاسی و استاد دانشگاه نیز هفته گذشته ضمن تاکید بر حمایت اصلاح‌طلبان از هاشمی رفسنجانی پیش‌بینی کرد "به محض اینکه هاشمی اعلام کند قصد حضور در رقابت‌های انتخاباتی را دارد تمام زرادخانه اصول‌گرایان علیه او شروع به فعالیت می‌کند".

زیباکلام می‌گوید: «‌اصول گرایان می‌دانند به راحتی می‌شود امکان هرگونه تحرکی را از خاتمی و یا سایر کاندیداهای اصلاح‌طلب گرفت ولی مهار هاشمی بسیار مشکل است و به همین جهت تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا مانع پیروزی او در انتخابات شوند.»

رفسنجانی و خطر شکست در انتخابات

با این همه برخی از تحلیل‌گران نیز معتقدند باز گذاشتن راه ورود هاشمی رفسنجانی به انتخابات می‌تواند با زمینه‌چینی شکست او در رقابت‌ها و کنار گذاشتنش برای همیشه همراه باشد. این خطری است که دست‌کم محمد خاتمی احساس کرد و ظاهرا به همین دلیل از حضور در انتخابات خودداری کرد.

خاتمی روز پنج‌شنبه، ۱۹ اردیبهشت در جمع دانشجویانی که خواستار حضور او در انتخابات شده بودند گفت: «من مطمئن هستم که نمی‌خواهند ما بیاییم. تازه اگر از این مرحله هم بگذریم حق نداریم بیش از آن چه می‌خواهند رأی بیاوریم!»