برنامه هسته‌ای ایران در دستور کار نشست فصلی شورای حکام در وین

 

مقر آژآنس بین المللی انرژی اتمی در وین

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، امروز چهارشنبه ۱۴ سپتامبر، در نشست فصلی شورای حکام در وین، موضوع گسترش برنامه هسته‌ای ایران و عدم همکاری‌های این کشور با آژانس و تعهدات ایران را در چارچوب پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (‌ان‌پی‌تی) در دستور کار خود قرار داد.

عدم همکاری تهران در زمینه ارایه پاسخ‌های روشن درباره کشف آثار اورانیوم در سه مکان از پیش اعلام‌نشده از موضوع‌های این جلسه بود.

قرار بود بعضی از کشورها در این نشست در «بیانیه‌ای» که پیش‌نویس آن را آمریکا و سه کشور اروپایی تهیه کرده بودند، خواهان همکاری ایران با آژانس شوند.

پیشتر حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران، همزمان با نشست شورای حکام و پیشاپیش صدور بیانیه این آژانس گفته بود که «صدور بیانیه غیرسازنده در وین هیچ ثمری ندارد».

میخائیل الیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، هم در توییتی نوشت که مباحث مربوط به برنامه هسته‌ای ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایان رسید و نه تنها قطعنامه‌ای صادر نشد، بلکه تصمیم خاصی هم گرفته نشد. به گفته آقای اولیانوف، این جلسه تنها به تبادل نظر حاضرین گذشته است.

براساس گزارش‌ها، اعضای شورای حکام بعد از ظهر چهارشنبه (چهاردهم سپتامبر) در خصوص تعهدات ایران در چارچوب پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (‌ان‌پی‌تی) در حال تبادل نظر هستند.

در همین رابطه آقای اولیانوف در توییتی دیگر نوشته است که «انتظار قطعنامه‌ای نمی‌رود و فقط به بیانیه‌ای کلی» بسنده خواهد شد.

شنبه گذشته، ۱۰ سپتامبر، سه کشور بریتانیا و فرانسه و آلمان در بیانیه مشترکی از ایران بابت احیا نشدن برجام انتقاد کردند و گفتند که مواضع تهران «تردیدهایی جدی را در مورد نیات و تعهد ایران به نتیجه موفقیت‌آمیز برجام ایجاد می‌کند».

به دنبال این بیانیه آقای اولیانوف در واکنش به آن در حساب توییترش نوشت که این بیانیه «واقعا بسیار نابهنگام و بی‌موقع بود. دقیقا در لحظه حساس گفتگوهای وین و در آستانه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی».

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران هم این بیانیه را «گامی در مسیر شکست مذاکرات» توصیف کرد و گفت که اگر مذاکرات احیای برجام به نتیجه نرسد، کشورهای صادرکننده این بیانیه باید مسئولیت آن را برعهده بگیرند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین تاکید کرد که ایران همچنان به دنبال نهایی کردن توافق است و «اگر فشارهای خارجی نباشد، امکان رسیدن به توافق وجود دارد».

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دوشنبه ۱۲ سپتامبر، در کنفرانس خبری در وین همزمان با روز اول نشست سالانه شورای حکام آژانس بین‌المللی گفت که با خاموش شدن دوربین‌های نظارتی آژانس توسط ایران، خلاء نظارتی بر برنامه هسته‌ای ایران «بزرگ‌تر و بزرگ‌تر می‌شود»؛ اما او همزمان ابراز خوشبینی کرد که نشانه‌ای از اینکه ایران بخواهد از پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (‌ان‌پی‌تی) خارج شود ندیده است.

شورای حکام در نشست قبلی خود سه ماه پیش، ماه ژوئن، با صدور قطعنامه‌ای در ارتباط با میزان همکاری آژانس و ایران ابراز نگرانی کرده بود.

ایران هم در واکنش به صدور قطعنامه شورای حکام در ماه ژوئن بخشی از دوربین‌های نظارتی این نهاد را که براساس توافق برجام نصب کرده بود، خاموش کرد.

به گفته مدیرکل آژانس، نظارت بر برنامه اتمی ایران در حال سخت‌تر شدن است. او از این کشور خواست شفاف عمل کند تا آژانس به تصویر دقیقی از برنامه اتمی‌اش برسد.

در سه ماه گذشته، روند مذاکرات احیای برجام همچنان بی‌نتیجه پی‌گرفته شد.

در پی ادامه بی‌نتیجه ماندن مذاکرات هسته‌ای و با توجه به ابراز نگرانی‌های اخیر مدیر کل آژانس، گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال صدور قطعنامه‌ای دیگر در نشست ماه سپتامبر شورای حکام علیه ایران منتشر شده بود.

حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران، هم در واکنش به این خبرها در مکالمه‌ای با همتای عمانی‌اش گفته بود که تهران همچنان به ادامه مذاکرات علاقه دارد و راه رسیدن به توافق «واقع‌بینی آمریکا و نشان دادن اراده لازم» است.

 

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

اما به نوشته رویترز، تلاش‌های کشورهای غربی برای صدور چنین قطعنامه بی‌نتیجه ماند، و آنها اکنون به دنبال انتشار یک بیانیه هستند.

به گزارش رویترز، چهار کشور آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان بیانیه‌ای تهیه کرده‌اند که در آن تاکید شده است که این پرونده، ارتباطی به مذاکرات احیای برجام ندارد. این چهار کشور امیدوارند کشورهای بیشتری، در این نشست شورای حکام آژانس، آن را امضا کنند.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید که مساله کشف آثار اورانیوم غنی‌شده در سه مکانی که به عنوان محل تاسیسات هسته‌ای ثبت نشده بودند، کماکان لاینحل باقی مانده است.

بسته شدن پرونده ایران در آژانس یکی از شروطی است که از سوی تهران در مذاکرات احیای برجام تعیین شده است.