مهسا امینی؛ یک هفته بر ایران چه گذشت؟
از لحظه‌ای که تایید شد جوانی به نام مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد و در کما «کشته شده»، تا زمانی که بیش از ۵۵ میلیون بار نام او در توییتر تکرار شد، چند روز بیشتر طول نکشید. موجی از خشم و عزاداری ایران را فرا گرفت طوری که در چند سال گذشته سابقه نداشت.
خلاصه آنچه گذشت:
جمعه ۲۵ شهریور: با اعلام خبر جان باختن مهسا امینی اولین تجمع‌ها اطراف بیمارستان کسری شکل می‌گرفت؛ بیمارستانی که مهسا را در حالت کما پذیرفته و آخرین نفس‌هایش را ثبت کرده بود. از شعارهای خشمگین مقابل بیمارستان و برخورد نیروهای امنیتی می‌شد حدس زد که روزهای ملتهبی در پیش است. مردم در مقابل بیمارستان گزارش دادند که شماری بازداشت شده‌اند.
در روز اول بالای قبر مهسا نوشته بود «ژینا جان، تو نمی‌میری، نامت نماد خواهد شد». این جمله ده‌ها هزار بار توییت شد
شنبه ۲۶ شهریور: مهسا امینی بامداد در گورستان آیچی سقز دفن شد. شهری که در آن به دنیا آمده بود. در گزارش‌ها آمده بود که پدرش اجازه نداده شبانه دفن شود. شمار زیادی در گورستان شعار می‌دادند و زنان روسری‌هایشان را برداشته بودند.
با دفن مهسا امینی، زادگاهش آرام نگرفت. عده زیادی از زنان به خیابان آمدند و در فیلم‌ها دیده می‌شد که مردم خشمگین به تصویر آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، سنگ پرتاب می‌کنند. شعار «زن، زندگی، آزادی» به سرعت در حال گسترش بود.
زنانی که مقابل دوربین به نشانه عزا و خشم موهایشان را زدند
یکشنبه ۲۷ شهریور: اعتراض به سنندج و شهرهای دیگر کردستان کشیده شد. نیروهای امنیتی در مرکز کردستان آرایش نظامی گرفته بودند. صبح هم در تهران، مشهد و چند شهر دیگر دانشجویان تجمع کرده و علیه حکومت جمهوری اسلامی شعار داده بودند. همه چشمشان به دوشنبه بود که احزاب کرد و گروه‌های اپوزیسیون خارج ایران به طور هماهنگ روز اعتصاب، اعتراض و عزای ملی اعلام کرده بودند.
ابراهیم رئیسی با خانواده مهسا امینی تماس گرفت و تسلیت گفت. اما این تماس چیزی از ناآرامی‌ها نکاست. روایت غالب حکومت تاکید بر انجام تحقیق بود و اینکه ضربه‌ای به مهسا امینی وارد نشده و او در خودروی نیروی انتظامی «شوخی» می‌کرده است.
فیلمی «منقطع» از حضور مهسا امینی در بازداشتگاه منتشر شد که ابهام‌ها را بیشتر کرد.
زنان شروع کردند به بریدن گیس‌ها و آتش‌زدن روسری‌هایشان.
-
ببینید: تصاویر اعتراضات که نماد شدند
آرایش معترضان در تهران مقابل گارد ویژه
دوشنبه ۲۸ شهریور: روز با اعتصاب مغازه‌داران سنندج و سقز و شهرهای دیگر کردستان آغاز شد. همزمان در چند دانشگاه تهران اعتراض‌هایی شکل گرفت.
چشم‌ها به پایتخت ایران بود که اعلام شده بود عصر دوشنبه در خیابان کشاورز آن تجمع برگزار خواهد شد. این اتفاق افتاد و گروهی از زنان و مردان معترض شعار «عدالت، آزادی، حجاب اختیاری» سر دادند. در این تظاهرات گاز اشک‌آور شلیک و با ماشین آب‌پاش به معترضان حمله شد. بسیاری از زنان روسری به سر نداشتند و زنان روسری‌هایشان را آتش می‌زدند.
تظاهرات همچنان بر شهرهای کردستان متمرکز و خشن‌ترین برخوردها از جمله مرگ سه معترض از این استان گزارش شد. اما تظاهرات به سرعت به شهرهای دیگر گسترش پیدا می‌کرد. شعارها فقط حول حجاب نبود و شخص اول مملکت را نشانه می‌گرفت.
شماری از بازیگران سینما از جمله کتایون ریاحی تصویر بی‌حجاب خود را منتشر کردند.
در ساری دختران دور آتش می‌رقصند و روسری‌شان را در آتش می‌اندازند
سه‌شنبه ۲۹ شهریور: تظاهرات همچنان ادامه داشت و در رشت صحنه‌هایی ثبت شد که به گفته مردم محلی سابقه نداشت از جمله فراری دادن نیروهای امنیتی که مردم را کتک می‌زدند. معترضان مرکز بسیج در مسجد سبزه میدان را آتش زدند. در تهران گروهی دیگر از معترضان در بلوار کشاورز شعار «ننگ ما ننگ ما رهبر الدنگ ما» سر دادند.
اتفاق کلیدی روز سه‌شنبه تظاهرات گسترده در تبریز در حمایت از کردستان بود که در شبکه‌های اجتماعی از آن به عنوان «اتحاد ترک‌ها و کردها» یاد شد. در تبریز شعار می‌دادند «از کردستان تا تبریز،صبر ما شده لبریز».
در همدان تصاویری از شلیک مستقیم نیروهای انتظامی به مردم به ثبت رسید.
آمار کشته‌ها به تدریج افزایش می‌یافت. در روز سه‌شنبه مرگ دست‌کم ۳ نفر در کردستان تایید شد. گروه هکری انانیموس یا ناشناس که از مهم‌ترین هکتیویست‌های دنیا هستند اعلام کرد در حمایت از مردم ایران برای هک مراکز دولتی به میدان می‌آید.
سخنرانی‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد شروع شده بود و رییس‌جمهور شیلی نخستین رهبر جهان بود که نام مهسا امینی را به زبان آورد.
تظاهرات مقابل سازمان ملل همزمان با سخنرانی ابراهیم رئیسی
چهارشنبه ۳۰ شهریور: اعتراض‌ها به ۸۰ شهر ایران کشیده شده بود. فیلم‌های بیشتری از فراری دادن نیروهای امنیتی به دست مردم منتشر می‌شد. همزمان سرعت اینترنت به‌شدت کاهش یافته و در بسیاری از نقاط قطع شده بود. دسترسی شهروندان ایران به اینستاگرام هم محدود شد.
صبح چهارشنبه آقای خامنه‌ای سخنرانی کرد اما هیچ اشاره‌ای به اعتراض‌ها و مرگ مهسا امینی نکرد. ساعاتی بعد ابراهیم رئیسی، در سازمان ملل متحد سخنرانی کرد اما او هم از مهسا امینی نام نبرد فقط به یک اتفاق در ایران اشاره کرد که آن را بزرگنمایی می‌کنند.
هنگام سخنرانی او در بیرون ساختمان گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی ایران از جمله سازمان مجاهدین خلق و شمار زیادی از معترضان مستقل از جمله هنرمندانی مانند داریوش و ابی تجمع کرده و علیه جمهوری اسلامی شعار می‌دادند.
مرگ ۹ نفر تا چهارشنبه تایید شده بود هرچند برآورد می‌شد تعداد کشته‌ها بیشتر باشد.
بعضی اهالی سینما از جمله مسعود کیمیایی اعلام کردند که در این مناقشه کنار مردم ایستاده‌اند.
پزشک قانونی در گزارش اولیه خود گفت هیچگونه آثاری از ضرب و جرح در ناحیه سر و صورت و جمجمه مهسا امینی مشاهده نشده است. ادعایی که امجد امینی، پدر مهسا امینی در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی آن را رد کرد.
هر روز بر تعداد تصاویری که در آن زنان بی‌حجاب مقابل نیروهای امنیتی ایستاده‌اند، افزوده می‌شد
پنج‌شنبه ۳۱ شهریور: شمار کشته‌های با نام و نشان به ۳۲ نفر رسید. ایران شاهد خاموشی گسترده اینترنتی بود و با این وجود تصاویر اعتراض‌ها همچنان در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شد.
شبکه حقوق بشر کردستان از بازداشت بیش از ۵۰۰ نفر در کردستان خبر داد. در تهران و شهرهای دیگر هم بازداشت‌‌ها ادامه داشت که بیشتر آن شامل دانشجویان و فعالان سیاسی بود.
نخست‌وزیر کانادا، رییس مجلس نمایندگان و نماینده وزارت خارجه آمریکا گفتند از اعتراض‌های مردم ایران حمایت می‌کنند.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیانیه‌ای منتشر کرد و با اعلام همدردی با خانواده مهسا امینی، گفت با حمایت کامل از نیروی انتظامی و همکاری با سایر نیروهای امنیتی و اطلاعاتی در مقابله با تظاهرات «موفق» خواهد شد.
علی کریمی، بازیکن فوتبال از ارتش خواست برای حمایت از مردم وارد عمل شود.
صحنه‌ای از فیلمی که با موبایل در تهران گرفته شده و یک نظامی با کلاشنیکوف با دقت نشانه می‌گیرد و شلیک می‌کند
جمعه ۱ مهر ماه: در ادامه خط و نشان نیروهای نظامی ایران برای معترضان، ارتش ایران هم در بیانیه‌ای اعلام کرد از پلیس «حمایت کامل» می‌کند.
تظاهرات ادامه داشت و معترضان در ستارخان تهران یکی از شعارهای جنبش اعتراضی سال ۱۳۸۸ را تکرار می‌کردند: «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه».
دانشگاه‌ها در شهرهای شلوغ کلاس‌های حضوری را تعطیل کردند و به دانش‌آموزان که باید مدرسه را شروع می‌کردند گفته شد هفته بعد سر کلاس بروند.
با گسترش ناآرامی‌ها، شورای‌عالی امنیت ملی ایران به تمام نیروهای بسیج در ادارات دولتی و اصناف اعلام آماده‌باش داد.
در یکی از ویدئوها که گفته می‌شود در تهران گرفته شده، فردی با لباس نظامی با دقت با سلاح خود که به نظر می‌آید کلاشنیکوف آکا-۷۴ است، معترضان را نشانه می‌گیرد.
ایلان ماسک در پاسخ به درخواست‌های کاربران ایرانی درباره اینترنت ماهواره‌ای و بعد از لغو تحریم‌های آمریکا اعلام کرد به ایران اینترنت ماهواره‌ای استارلینک می‌دهد
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید