آیا ترکیه در شمال سوریه دست به «عملیات زمینی» می‌زند؟

بخش مانیتورینگ بی‌بی‌سی

پس از اینکه نیروی هوایی ترکیه در ۲۰ نوامبر به مواضع یگان‌های مدافع خلق (ی‌پ‌گ) حمله کرد، خبرگزاری‌ها و صاحب نظران ترکیه گمانه‌زنی‌ها درباره عملیات زمینی بالقوه جدیدی در شمال سوریه را افزایش دادند.

این عملیات هوایی که «پنجه-شمشیر» نامیده شد، یک هفته پس از بمب‌گذاری مرگباری در استانبول انجام شد که شش کشته و ده‌ها زخمی برجای گذاشت. دولت ترکیه گروه‌های شبه‌نظامی کرد را متهم کرد ولی آن‌ها دست داشتن در این بمب‌گذاری را رد کردند.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در ۲۱ نوامبر گفت که اقدامات نظامی ترکیه «محدود به یک عملیات هوایی نخواهد ماند».

او همچنین در ۲۲ نوامبر عهد کرد که «همه [عناصر تروریستی در شمال سوریه] را با تانک‌ها و نیروهای جنگی در اسرع وقت ریشه کن کند».

اظهارات اردوغان باعث شد تا رسانه‌های طرفدار دولت صحبت در مورد عملیات زمینی مورد انتظار را افزایش دهند.

تیتر اصلی روزنامه صباح در ۲۲ نوامبر در صفحه اول خود نوشت: «عملیات زمینی در قلب ترور».

روزنامه «ترکیه» نوشت: « برای لحظه عملیات زمینی روزشماری می‌شود».

در تیتر اصلی روزنامه ینی آکیت آمده است: «از هوا می‌زنیم، در زمین جارو می‌کنیم».

روز ۲۱ نوامبر درزیرنویس یک برنامه مناظره در شبکه تلویزیونی خبری حامی دولت حابر (یک خبر) آمده بود «عملیات پنجم در سوریه دیر یا زود انجام خواهد شد!»

اسماعیل حقی پکین، رئیس سابق اطلاعات نظامی در این برنامه گفت که عملیات زمینی باید به دنبال حملات هوایی انجام شود و ی‌پ‌گ باید از مناطق تل رفعت و کوبانی در شمال سوریه خارج شود.

ترکیه در سال‌های اخیر عملیات‌های زمینی متعددی را در سوریه با هدف بیرون راندن نیروهای وابسته به ی‌پ‌گ از مرز خود انجام داده است.

هانده فیرات، ستون‌نویس روزنامه حریت گفت که کوبانی «تحت اشغال تروریستی» است، بنابراین حملات هوایی و توپخانه‌ای آن را هدف قرار خواهند داد زیرا «تدارکات برای حمله‌ای زمینی ادامه دارد».

فیرات گفت: «ترکیه مناطق امن را در امتداد مرز خود گسترش خواهد داد. تمام شکاف‌ها [اشاره به مناطق تحت کنترل ی‌پ‌گ] توسط نیروهای مسلح ترکیه پر خواهد شد.»

حسن بصری یالچین، ستون‌نویس صباح، در ۲۲ نوامبر نوشت که آخرین اظهارات اردوغان مانند گام‌های او قبل از حملات قبلی ترکیه در سوریه است.

یالچین گفت که این روش عبارت است از ذکر مکرر عملیات زمینی و «آماده سازی آهسته آهسته مردم» در داخل و خارج از کشور.

او افزود: «سؤال دقیق‌تر [درباره عملیات] «زمان» و «مکان» آن است، نه این که آیا اتفاق خواهد افتاد یا نه».

در همین حال، دولت باغچه‌لی، رهبر «حزب حرکت ملی» که متحد دولت است، در ۲۲ نوامبر به گروه پارلمانی حزبش گفت که امیدوار است حملات هوایی «با پشتیبانی نیروهای زمینی» انجام شود.

حمایت از عملیات گسترده ترکیه پس از حملات موشکی در ۲۱ نوامبر تقویت شد که منجر به کشته شدن سه نفر در استان‌های هم مرز با سوریه شد.

احتیاط، انتقاد

 

اخبار ترکیه بیشتر بازتاب صدای پرشوری بودند که خواهان عملیات زمینی تازه‌ای هستند، اما بعضی از منتقدان ابراز احتیاط کردند.

وب سایت خبری مستقل مدیاسکوپ خاطرنشان کرد که وزارت امور خارجه آمریکا و سفیر روسیه در دمشق هر دو بیانیه‌هایی صادر کرده و نسبت به عملیات گسترده ترکیه هشدار داده و این اظهارات را «چراغ خطر» نامیده‌اند.

روزنامه‌های اپوزیسیون چپ بیرگون و اورنسل از افزایش اقدامات ترکیه در سوریه با اشاره به انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری آتی انتقاد کرده‌اند.

آنها ظاهراً این گمانه‌زنی را تکرار می‌کردند که اردوغان به دنبال استفاده از پیروزی‌های نظامی در شمال سوریه برای تحکیم حمایت قبل از انتخابات از پیش برنامه‌ریزی شده برای ژوئن ۲۰۲۳ است.

حزب دموکراتیک خلق‌ها (ه د پ) که طرفدار کردهاست نیز به همین ترتیب بیانیه‌ای صادر کرد و دولت را متهم کرد که بمب‌گذاری استانبول را بهانه‌ای کرده است برای هدف قرار دادن مناطق شمال سوریه بدون «افشای حقیقت» پشت این حمله مرگبار.

این حزب افزود که اتحاد دولت و حزب حرکت ملی «سیاست جنگی را برای حفظ رژیم خودکامه خود پیش برده‌اند».