ثبت جهانی هگمتانه، پایتخت ۳ هزار ساله ایران

هگمتانه به‌عنوان بیست و هشتمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.

چهل و ششمین اجلاس میراث جهانی یونسکو که در دهلی‌نو درحال برگزاری است روز شنبه شش مرداد با انجام اصلاحاتی به ثبت پرونده «هگمتانه» در فهرست میراث جهانی یونسکو رای مثبت داد.

شورای جهانی بافت‌ها و بنا‌های تاریخی (ایکوموس) به‌عنوان مشاور اصلی یونسکو، طی ماه‌های گذشته با ذکر ایراداتی، پیشنهاد اصلاحاتی را در پرونده «منظر تاریخی هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» داده بود.

در جریان این اصلاح‌ها، بخش مرکز تاریخی همدان از پرونده حذف شد.

هگمتانه که با نام اکباتان هم از آن یاد می‌شود یکی از قدیمی‌ترین شهرهای شناخته‌شده ایران با قدمتی حدود سه هزار سال است.

این شهر حدود دو هزار و ۷۰۰ سال پیش پایتخت امپراتوری مادها شد و در دوره‌های تاریخی بعد، به‌عنوان مرکز مهم سیاسی و فرهنگی عمل کرد.

در دوره‌های هخامنشیان و اشکانیان هگمتانه یکی از پایتخت‌های شاهان آنان بود.

پس از ورود اسلام به ایران هگمتانه از سوی سپاه اعراب فتح شد، اما همچنان اهمیت و جایگاه خود را حفظ کرد.

همدان امروزی در کنار و روی بخش‌هایی از این شهر باستانی ساخته شده است.
بقایای به جا مانده از این شهر که به صورت موزه درآمده، یکی از مهم‌ترین سایت‌های باستان‌شناسی ایران است که همچنان کاوش و پژوهش در آن ادامه دارد.

پیش از هگمتانه، ۲۷ اثر تاریخی و طبیعی دیگر ایران مانند چغازنبیل، تخت جمشید، میدان نقش جهان اصفهان، تخت سلیمان، چشم‌انداز فرهنگی ارگ بم، پاسارگاد، گنبد سلطانیه و سنگ‌نبشته بیستون در یونسکو ثبت جهانی شده بود.

مجموعه آثار رهبانی ارامنه، سازه‌های آبی شوشتر، بازار تاریخی تبریز، آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، مسجد جامع اصفهان، برج گنبد قابوس، کاخ گلستان، شهر سوخته، چشم‌انداز فرهنگی میمند، شوش، شهر تاریخی یزد، چشم‌انداز باستان‌شناسی ساسانی منطقه فارس، کاروانسراهای ایران و راه‌آهن سراسری ایران و چشم‌انداز فرهنگی اورامانات از دیگر آثار ثبت شده در این فهرست هستند.

باغ ایرانی، قنات ایرانی، دشت لوت و جنگل‌های هیرکانی نیز طی سال‌های گذشته به فهرست جهانی آثار تاریخی و طبیعی یونسکو پیوسته‌اند.