انتقاد از محسن مخملباف و مخالفت او با حمله نظامی اسرائیل به ایران

معبد طلایی بهائیان در حیفا

 همزمان با اعطای جايزه اول جشنواره فيلم اورشليم، بیت المقدس، به محسن مخملباف، شماری از هموطنان اين کارگردان ايرانی با انتشار نامه‌ای از او به انتقاد شديد پرداخته و ابراز «اطمينان» کرده‌اند که حضور وی در اسرائيل از سوی «نظام آپارتايد و اشغالگر» برای «مشروعيت بخشيدن به اشغال سرزمين‌های فلسطينی و پاکسازی‌های قومی – نژادی» مورد بهره‌برداری تبليغاتی قرار می‌گيرد.

 بنابر نوشته سایت رادیو فردا :بیش از يکصد تن از ايرانيان درکشورهای مختلف در نامه سرگشاده خود، از آقای مخملباف پرسيده‌اند که چرا از جنبش تحريم اسرائيل حمايت نکرده و حاضر به سفر به اسرائيل شده است؟

محسن مخملباف اين روزها برای حضور در جشنواره جهانی فيلم اورشليم به عنوان «يک هنرمند عاليقدر» به جشنواره جهانی فيلم اورشليم دعوت شده بود.

جشنواره يادشده به مدت ده روز درجريان بود و آقای مخملباف روز آدينه، بيست و يکم تير، جايزه ويژه جشنواره را به خاطر آثار برتر هنری او که از سوی سينماگران و منقدان سينمايی و هيات ژوری اين جشنواره تقدير شد، دريافت کرد.

ايرانيانی که نامه انتقادی به محسن مخملباف را در وبسايت‌های فارسی زبان خارج کشور منتشر کرده‌اند، نوشته‌اند: «اجرای برنامه‌های هنری در اسرائيل، يک عمل سياسی است».

امضا کنندگان این نامه سرگشاده افزوده‌اند که «دولت اسرائيل آشکارا اعلام کرده است که از رويدادهای فرهنگی برای دستگاه تبليغاتی خود استفاده می‌کند».

در طول جشنواره‌های جهانی فيلم اورشليم هنرمندان بسياری در سطح بين‌الملل در اين فستيوال حضور يافته و مورد قدردانی قرار گرفته و هرگز اين جشنواره ارتباطی با دولت اسرائيل نداشته است.

در اسرائيل هنر و به ويژه سينما مستقل از دولت عمل می‌کند؛ سينمای اسرائيل يکی از سرسخت‌ترين منتقدان دولت اسرائيل است و بسياری از فيلم‌های اسرائيلی و يا ساخت‌های مشترک اسرائيلی- فلسطينی به خاطر انتقادهای بسيار شديد از دولت‌های اسرائيل، برنده جوايز مهم جهانی شده‌اند.

با اين وجود، ايرانيان امضاکننده نامه انتقادی از آقای مخملباف نوشته‌اند «شکی نيست که اين دولت (اسرائيل) از نام و آوازه‌ آقای مخملباف نيز سوء استفاده خواهد کرد تا سرپوشی بر نقض نظام‌مند حقوق مردم فلسطين گذاشته باشد و...از حضور او به عنوان شاهدی برای اثبات "رواداری" خود استفاده خواهد کرد و اين درحالی است که اين دولت، به اِعمال غير روادارترين قوانين استعماری عليه مردم فلسطين اقدام می‌کند، و مدافع بی‌سابقه‌ترين تحريم‌های کمرشکن عليه مردم ايران است».

امضاکنندگان نامه به کارگردان هموطن خود گوشزد کرده‌اند که «در سال ۲۰۰۴ جامعه مدنی فلسطين از هنرمندان بين‌المللی درخواست کرد تا زمانی که دولت اسرائيل به پايمال کردن قوانين سازمان ملل متحد و محروم کردن مردم فلسطين از حقوق پايه ای خود پايان نبخشيده است، از شرکت در برنامه های فرهنگی دولت اسرائيل خودداری کنند».

امضاکنندگان نامه از جنبش بی دی اس حمايت کرده‌اند؛ اين جنبش که در لندن از سوی فلسطينی‌ها و حاميان آنها پايه‌گذاری شد، «بايکوت، عدم سرمايه‌گذاری و تحريم دولت اسرائيل» را تبليغ می‌کند و هنرمندان و نهادهای جهانی از جمله مراکز آکادميک را به همراهی با خود فرا می‌خواند.

ايرانيان امضاکننده نامه انتقادی همچنين به آقای مخملباف ياد  اوری کرده اند که «سينماتک اورشليم»، جايگاه اصلی برگزاری جشنواره فيلم اورشليم نيز محل تلاقی سه روستای فلسطينی است که در سال ۱۹۴۸ (سال استقلال اسرائيل) مورد «پاکسازی قومی- نژادی» دولت اسرائيل بوده است.

اروند ابراهاميان استاد تاريخ و سياست ايران و خاورميانه، حميد دباشی استاد مطالعات ايران و ادبيات تطبيقی دانشگاه کلمبيا، محمد برقعی استاد دانشگاه استرير آمريکا، محمود کريمی حکاک استاد تئاتر در آمريکا و  مجتبی واحدی روزنامه‌نگار در آمريکا در کنار افرادی مانند حميد هوشنگی مديرسابق خبرگزاری ايرنا در ميان امضاکنندگان اين نامه هستند.

محمود کريمی حکاک يکی از امضاکنندگان اين نامه، خود چندی پيش دعوت دانشگاه تل آويو را پذيرفت و به مدت يکسال رشته تئاتر را در اين مرکز آکادميک اسرائيلی به دانشجويان اسرائيلی تدريس می‌کرد و در اين مدت، به همراه همسر و فرزندش در اسرائيل به سر برد.

اما مخملباف تنها چند روز مهمان يک جشنواره بين‌المللی بوده است.

در هر حال، شماری بيش از يکصد نفر ديگر از فعالان حقوق زنان، حقوق مدنی و اجتماعی، روزنامه‌نگاران، فعالان سياسی و نيز دانشجويان ايرانی مقيم کشورهای غربی در بين حاميان و امضاکنندگان تهيه اين نامه انتقادی به آقای مخملباف بوده‌اند.

از واکنش آقای محسن مخملباف به اين نامه هموطنانش هنوز خبری در دست نيست.

او در مدت حضور خود در اسرائيل در مصاحبه با رسانه‌های اسرائيل و نيز با نمايندگان خبرگزاری های جهانی، از اسرائيل قويا خواست در انديشه حمله نظامی به ايران نباشد.

آقای مخملباف در مصاحبه‌ها و نيز سخنرانی‌های خود در طول جشنواره اورشليم، اظهارات متعددی درمورد نزاع اسرائيلی و فلسطينی داشت و از جمله تاکيد کرد که «رهبران نابالغ» دو طرف درک نکرده‌اند که ريشه‌های اين نزاع، در مذهب و فرهنگ است.

محسن مخملباف که برای اکران فيلم جديد خود، «باغبان» با محوريت شکيبايی در آيين بهاييت، به جشنواره دعوت شده بود، تاکيد کرد که همين رواداری را به ساير مذاهب نيز توصيه می‌کند.

فيلم «باغبان» زندگی يک باغبان بهايی اهل پاپواگينه نو را در باغهای چشم نواز بهاييان در حيفا به تصوير می کشد. فيلم را محسن و پسرش، ميثم، با حضور يکسال و نيمه خود در اسرائيل در سال ۲۰۱۱ به پايان بردند و فيلم از آن زمان در شماری از جشنواره‌های جهانی اکران شده است.

مخملباف که رياست هيات ژوری جشنواره مسکو را داشت، بلافاصله پس از حضور در روسيه، به اسرائيل آمده بود.

محسن مخملباف، ۵۶ ساله، پس از سال‌ها کار در ايران، مدتی را در کشورهای ديگر مانند تاجيکستان، افغانستان و فرانسه زندگی کرده و اخيرا در لندن اقامت دارد.

همه فيلم‌ها و کتاب‌های نوشته او درايران ممنوع شده‌اند. او می‌گويد ماموران جمهوری اسلامی در صدد قتل او برآمدند.

محسن مخملباف به هنگام دريافت جايزه جشنواره اورشليم گفت آن را به همه مردم دو کشور و کسانی که برای صلح و دوستی ميان اسرائيل و ايران کار کرده و به آن باور دارند، هديه می‌کند.

خبرگزاری فرانسه در روزهای گذشته سخنان آقای مخملباف را بازتاب داد که گفت به خوبی واقف است که حضور او درجشنواره جهانی فيلم اورشليم موجب خواهد شد که به زودی با موجی از اتهامات، مانند «مبدل شدن به جاسوس سيا و موساد» روبرو شود.