مصاحبه با دو تن از خانواده های اعتصاب کنندگان اوین: بحران در زندان های ایران

گسترده شدن ابعاد به خطر افتادن سلامت جسمی و روحی زندانیان سیاسی و بازداشت شدگان پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم این روز ها نگرانی جوامع بین المللی مدافعان حقوق بشر و خانواده آنها را به همراه داشته است . تا جایی که زندانیان در اعتراضی گسترده دست به اعتصاب غذا زده و وضعیت نامطلوب و نقض شدید حقوق زندانیان را به گوش مسئولان داخلی و سازمانهای مدافع حقوق بشری در جهان می رسانند و در دیدار های کوتاه خود از هتک حرمت شدنشان در زندان پرده بر می دارند . این در حالی است که نخستین ماه های امسال تعدای از مجلس نشینان بر آن شدند تا در این خصوص تحقیق و تفحص کنند که چرا برخی بیماری‌های مشترک در زندانیان سیاسی همچون حملات و بیماری‌های قلبی و ابتلا یا تشدید بیماری‌های عصبی- عضلانی در بازداشتگاه ها و زندان های کشور رو به افزایش است. گر چه در نهایت نتیجه این طرح نیز همچون پاسخ کمیته پیگیری فجایع بازداشتگاه کهریزک عقیم ماند و تنها سکوت می ماند وسکوت .

به هر حال تیر ماه امسال هم با بیش از ۸۸ بازداشتی گذشت و این تعداد نیز به خیل دیگر بازداشت شدگان پیوستند زندانیانی که نه تنها مجبور به تحمل حبس و بازداشت غیر قانونی خود هستند بلکه باید در بازداشت گاههایی با شرایط خطرناک با جمعیت هایی بیش از حد در اتاق های کوچک ،با کمبود غذا و شرایط ناسالم آب،نبود دارو، بهداشت مناسب، گرمای هوا و نبودن امکانات مناسب تهویه و خنک کننده نیز بجنگند . این روزها از زندان اوین به ویژه بند ۳۵۰ خبرهای ناخوشایندی به گوش می‌رسد .بسیاری از زندانیان دچار بیماری و یا ضعف مفرط جسمی شده‌اند. چرا که کیفیت غذای زندان بسیار بد و میوه و سبزی در اختیارشان قرار نمی‌گیرد.زندان های ایران این روزها تبدیل به بیمارستان بزرگ بدون پرستار و پزشک شده است و این یکی از دغدغه هایی است که خواهر یک روزنامه نگار زندانی که این روزها در اعتصاب غذای گروهی در اوین قرار دارد برای ما عنوان می کند . وی در حالی که بیماری های روحی و فشار های روانی برادرش را یکی از دغدغه ای اصلی خانواده اش عنوان کرد گفت: متاسفانه به غیر از موارد روحی و روانی بیماری های گوارشی یکی از شایع ترین بیماری‌هایی است که بیشتر زندانیان و برادر من به آن مبتلا شده اند .یبوست و اسهال مداوم زندانیان یکی از بیمار های خطرناک و شایعی شده که در پی تغذیه بد و غیر بهداشتی زندان برای زندانیان بوجود آمده است .

خواهر این زندانی سیاسی ادامه داد :و این در حالی است که متاسفانه آنها از داشتن هر گونه دارو ودرمان در زندان محرومند و قادر به درمان بیماری ها نیستند که این در بلند مدت برای آنها عارضه های بیشتری را به همراه دارد. وی با اشاره به آخرین دیدار برادرش در یک ماه گذشته گفت:متاسفانه برادرم در شرایط بد جسمی به سر می برد و اعتصاب غذای این روزها نیز نگرانی ما را برای سلامتی وی بیشتر کرده است . به گفته خواهر این روزنامه نگار اعتصاب کننده زندانی : مشکلات غذایی، دارویی و بدرفتاری مقامات زندان بخشی از نگرانی های خانواده زندانیان سیاسی بود که در این چند روز و با خبر های تلخ و تکان دهنده اعتصاب آنها بر آن افزوده شده است . وی با اشاره گفته های برادرش در آخرین دیدار خود گفت :برادرم به پایین بودن کیفیت غذاها در بندهای مختلف معترض بود و حتی می گفت مواد فاسد شده در غذاها باعث مسمومیت زندانیان شده است.

وی با تاکید بر این که حبوبات و سیب زمینی اصلی ترین غذای دربندان سیاسی است گفت:افزون شدن شکنجه های مختلف روحی و جسمی و نیز کیفیت پایین و کمبود غذا در بند های زندانیان سیاسی سبب لاغری بیش از حد زندانیان شده که همواره برای خانواده زندانیان در ملاقات ها جز دلشوره و نگرانی به جای نمی گذارد. وی با اشاره به اعتصاب غذای زندانیان سیاسی در اوین گفت: بسیاری از زندانیان با به خطر انداختن بیش از پیش سلامت خود، در پی دستیابی به حقوق از دست‌رفته‌ خویش هستند. از یک سال پیش اطلاعات جمع آوری شده از خانواده‌ها و اغلب موارد انتشار یافته در رسانه‌های رسمی موید این امر است که تعداد بسیاری از زندانیان عقیدتی در زندان‌های سراسر کشور از جمله دو زندان اوین و رجایی شهر قربانی عارضه های مختلف و یا حتی حمله قلبی شده‌اند. وضعیت سلامت بسیاری از این زندانیان رو به وخامت گذاشته است. علیرغم فوریت درمانی که تنها در خارج از زندان امکان پذیر است، اما مسئولان اجرایی بر خلاف نظر پزشکان زندان، ونیز با نقض صریح قانون با انتقال آنها به بیمارستان مخالفت می‌کنند.

خواهر دیگر زندانی سیاسی که پیش از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری ایران به جرم اقدام علیه امنیت ملی دستگیر ولی با گذشت نزدیک به دوسال هنوز در بازداشت موقت به سر می برد نیز بیماری برادرش و نبود امکانات پزشکی در زندان را یکی از موارد نقص حقوق بشر خواند وگفت :بنا بر میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران یکی از امضا کنندگان آن است، محروم کردن از درمان پزشکی می‌تواند نقض ممنوعیت شکنجه و رفتار ظالمانه ، ضد انسانی و یا تحقير آميز محسوب شود. وی افزود:زندان مكلف است دست‌كم ماهي يكبار نسبت به تست پزشكي همه محكومان اقدام کند.ولی زندانیان سیاسی حتی در استفاده از درمانگاه زندان نیز محدودیت دارند.

خواهر این زندانی سیاسی ادامه داد :بعد از چند ماه بی خبری و ندیدن برادرم زمانی که با وی ملاقات داشتیم علت فشارهای جسمی و روحی شدید وارده در دوران بازجویی،تمرکز و قدرت تکلم خوبی نداشت .چه کسی می خواهد جوانی و سلامتی برادرم را دوباره به او باز گرداند؟ وی با اشاره به این که مسئولان زندان در زندان برده داری می کنند گفت:زندانیان سیاسی موظف به نظافت راهروها و دستشویی ها ی زندان هستند . خواهر این زندانی سیاسی نیز با ابراز تاسف از خبر اعتصاب غذای بیش از ۱۵ زندانی سیاسی در اوین گفت: من خواهر همه زندانیان سیاسی هستم ،نگران وضعیت جسمی و روحی خواهران و برادران دربند هستم و خواهان رسیدن صدای همه آنها به جوامع حقوق بشری و جهان. می خواهم دنیا بداند که خواهران و برادران زندانیم از حقوق اولیه انسانی نیز محرومند . وی گفت: آنها این روزها برای رسیدن به پیش پا افتاده ترین حقوق خود اعتصاب غذا کرده اند در اعتراض به رفتار زندانبانان برای محدوديت در ملاقات با عزیزانشان و این کمترین خواسته هاییک زندانی است که به آن دسترسی ندارند . شرایط نا بسامان این روزهای زندان ها دو سازمان عفو بین‌المللی و گزارش‌گران بدون مرز را بر آن داشته تا با نامه ای در این باره اعلام کنند " مقامات رسمی ایران مسئول سلامت و امنیت همه کسانی هستند که در زندان نگاه‌داری می‌شوند. آنها باید دسترسی به درمان پزشکی مناسب و در صورت نیاز در خارج از زندان‌ها را برای زندانیان فراهم آورند. مقامات ایران نمی‌توانند سلامت زندانیان را به بازی گرفته و سپس اعلام کنند نسبت به وخامت وضعیت سلامت آنها مسئولیتی ندارند.

با وجود این نگرانی های روزافزون ،و نامه نگاری ها و اعتراضات داخلی و خارجی درباره سلامت زندانیان سیاسی پس از انتخابات، مسوولان قضایی و امنیتی تاکنون نه تنها تلاشی برای تغییر رویه حاکم انجام نداده اند بلکه با تمدید نکردن مرخصی برخی از زندانیان بیمار، بر نگرانی های خانواده زندانیان سیاسی در خصوص سلامت آنها افزوده اند. در چنین شرایطی است که هرگونه امید بستن به تاثیرگذاری و عملی شدن طرح هایی مانند تحقیق و تفحص از بازداشتگاه های کشور ،و یا موضع گیری های نمادین و تبلیغاتی مجلس نشینان را بی معنا ساخته و بر این گمان مهر تایید میزند که دستگاه های قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی به طور کاملا عامدانه و سیستماتیک دست به نقض مستمر حقوق بشر در زندان های غیر استاندارد خود می زنند.

رویا ملکی