فقدان نشانه های پیشرفت در وین؛ صحبت از تمدید مذاکرات

تاکنون نشانه های روشن زیادی از پیشرفت در این دور مذاکرات دیده نشده اما منابع آگاه در دولت ایران به کسری ناجی خبرنگار بی بی سی فارسی گفته اند که پیش از سرآمدن مهلت ۲۴ نوامبر در روز دوشنبه دو طرف ممکن است به یک "توافق سیاسی" برسند.

به گفته خبرنگار ما دیپلمات ها موفق نشده اند به یک توافق جامع و گسترده نزدیک شوند و در عوض درحال کار روی سندی هستند که در بهترین حالت ممکن است پارامترهای یک توافق در آینده را تعریف کند.

پیشتر یک خبرگزاری ایرانی به نقل از اعضای تیم مذاکره کننده ایران که از او نام نبرد گزارش داد که یک توافق کامل تا روز دوشنبه "غیرممکن" است.

اختلافات قابل توجهی بر سر ابعاد برنامه غنی سازی اورانیوم توسط ایران و زمان برداشته شدن تحریم بین دو طرف وجود دارد.

فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا هم به بی بی سی گفت: "نمی خواهم امیدی کاذب ایجاد کنم. مواضع ما هنوز خیلی از هم فاصله دارد."

اما او بعدا در پاسخ به خبرنگاران در مورد تمدید مذاکرات گفت که دو طرف تا پیش از مهلت نیمه شب دوشنبه یک بار دیگر "آخرین فشار" را برای رسیدن به توافق خواهند آورد: "در حال حاضر ما بر آخرین فشار تمرکز داریم، صبح فردا فشار زیادی برای عبور از خط پایان خواهیم آورد."

او اضافه کرد که اگر توافق عملی نشود آن وقت در مورد قدم بعدی تصمیم خواهند گرفت.

یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا هم یکشنبه عصر گفت: "تمرکز ما همچنان بر گام هایی به سوی توافق است، اما طبیعی است که کمی بیش از ۲۴ ساعت مانده به پایان مهلت، گزینه های مختلف را بررسی می کنیم."

همزمان بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل به طرف های مذاکره با ایران هشدار داد از یک "اشتباه تاریخی" پرهیز کنند.

او به شبکه ای بی سی آمریکا گفت: "مهم است توافق بد حاصل نشود. یک توافق بد به ایران امکان می دهد هزاران سانتریفوژ را نگه دارد و با آن غنی سازی انجام دهد و این همان چیزی است که برای بمب اتمی لازم است."

در این مذاکرات آمریکا، بریتانیا، چین، فرانسه، روسیه و آلمان می خواهند ایران برنامه اتمی اش را در ازای برداشته شدن تحریم ها مهار کند. ایران می گوید این برنامه صلح آمیز را برای تامین انرژی می خواهد.

شام کاری

جان کری وزیر خارجه آمریکا و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در چند روز گذشته در وین شش نشست برای شکستن بن بست داشته اند.

سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه یکشنبه بعد از ظهر وارد وین شد و با آقای ظرف و همچنین جان کری دیدار کرد. وزرای خارجه بریتانیا و فرانسه هم یکشنبه دوباره به وین سر زدند.

انتظار می رود که گفتگوها تا آخرین ساعات یکشنبه شب و اوایل دوشنبه ادامه یابد.

آقای کری پس از دیداری با وزیر خارجه عربستان سعودی قرار است برای شام کاری به همتایان اروپایی اش ملحق شود. عربستان سعودی که بخشی از مذاکرات نیست نسبت به نفوذ ایران در منطقه ابراز نگرانی کرده است.

منابع مطلع ایرانی به بی بی سی گفته اند که وانگ یی وزیر خارجه چین هم قرار است یکشنبه وارد وین شود.

اختلاف ها

• غنی سازی اورانیوم: کشورهای غربی می خواهند ایران ظرفیت غنی سازی را کاهش دهد تا به مصالح ساخت بمب اتمی دست پیدا نکند اما ایران می گوید قصد دارد در سال های آینده ظرفیت غنی سازی را ۲۰ برابر کند.
• کاهش تحریم ها: ایران می خواهد تحریم ها فورا برداشته شود اما کشورهای غربی می خواهند آن را تدریجی انجام دهند تا از پایبندی ایران به تعهداتش اطمینان حاصل کنند.
• فناوری بمب: ایران از ارائه توضیح درباره آزمایش های مواد منفجره ای که می تواند به برنامه سلاح اتمی مربوط باشد خودداری کرده و مانع دسترسی بازرسان بین المللی سازمان انرژی اتمی به مرکز نظامی پارچین شده که ادعا می شود بخشی از این آزمایش ها آنجا انجام شده.

اعتراض در تهران

نیویورک تایمز گزارش داده است که با شروع آخرین دور مذاکرات یکی از نگرانی های اصلی آمریکا این بود که ایران در یکی از مراکز مخفی هسته ای دور از چشم جهانیان بمب بسازد.

همزمان مقام ها در تهران اجازه تظاهراتی از سوی تندروهای منتقد تیم مذاکره کننده ایران را داده اند.

تظاهرکنندگان دولت حسن روحانی رئیس جمهور ایران را متهم به تسلیم در برابر فشارهای غرب کردند.

گروه پنج به علاوه یک و ایران سال گذشته توافقنامه ای شش ماهه تحت عنوان طرح عمل مشترک را امضا کردند که از ۲۰ ژانویه به اجرا گذشته شد و براساس آن ایران بخشی از فعالیت های غنی سازی را در ازای تخفیف در تحریم ها معلق می کرد. آن توافق بعدا برای چهار ماه تا روز ۲۴ نوامبر تمدید شد.

ایران برای حدود یک دهه در برابر فشارها برای محدود کردن برنامه اتمی اش مقاومت کرده و در مقابل با تحریم های سنگین روبرو شده است.