ملک سلمان، پادشاه جدید عربستان کیست؟

روز جمعه (۲۳ ژانویه/ ۳ بهمن) سلمان بن عبدالعزیز آل سعود پادشاه جدید عربستان شد. کاخ سلطنتی عربستان در "کمال اندوه و تأسف" اعلام کرد که ملک عبدالله در ساعت یک بامداد درگذشت و "همه خانواده و ملت را سوگوار کرد."

در اواخر دسامبر ۲۰۱۴ ملک عبدالله بن عبدالعزیز به دلیل عفونت ریه در بیمارستان بستری شد. او هنگام مرگ ۹۰ سال داشت. مراسم خاکسپاری پادشاه عربستان بعد از ظهر روز جمعه (۲۳ ژانویه) پس از برگزاری آیین نماز جمعه در ریاض انجام خواهد شد.

چهره‌ای دیگر بر تخت پادشاهی

بلافاصله بعد از مرگ پادشاه اعلام شد که ملک سلمان، ولیعهد کشور و برادر ناتنی ملک عبدالله پادشاه جدید کشور شده است. پادشاه جدید ۷۹ سال دارد. او از چند ماه پیش به نمایندگی از سوی ملک عبدالله نشست‌های کابینه را اداره می‌کرد. ملک سلمان پیش از این وزیر دفاع عربستان بود و در خارج از کشور نیز چهره‌ای نام‌آشنا به حساب می‌آید.

علاوه بر این سلمان حدود ۵۰ سال در سه دوره، امیری یا فرماندهی منطقه مهم ریاض را بر عهده داشت. ریاض در زمان امیری او از شهری کوچک با ۲۰۰ هزار جمعیت به کلان‌شهری با بیش از ۷ میلیون جمعیت تبدیل شد و سلمان معمار این تغییر و تحول بزرگ شناخته شد.

او سرمایه‌گذاران خارجی را به کشور جلب و روابطی نزدیک با غرب برقرار کرد. سلمان با فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و جوانان فن‌سالار (تکنوکرات) شایسته حشر و نشر دارد و به پاکیزگی و دوری از فساد شهرت یافته است.

در دودمان بزرگ آل سعود نیز که شاهزادگان بیشماری دارد، سلمان تنها شاهزاده‌ای بود که به حل اختلافات شهرت یافت. به بیان دیگر سلمان تنها شاهزاده‌ای در خانواده سعود بود که از توانایی‌های کافی دیپلماتیک برای زدودن تنش بهره‌مند بود.

حمایت سلمان از اصلاحات "محتاطانه"

پادشاه جدید در حقیقت چهره‌ای بیگانه برای عربستان نیست. با وجود این برای دانستن این که او اینک کدام مسیر را پیش می‌گیرد، باید کمی صبر کرد. اما از آنجا که خاندان سلطنتی حاکم از هیچ چیزی به اندازه بی‌ثباتی و عدم‌اطمینان گریزان نیست، ناظران بر این عقیده‌اند که سلمان نیز همان راه پیشینیان را دنبال خواهد کرد. آنها معتقدند که پادشاه جدید اصلاحات محتاطانه ملک عبدالله، برادر ناتنی خود را پی خواهد گرفت؛ شاید هم با سرعتی آهسته‌تر از پادشاه پیشین.

گزارشی در میان اسناد افشا‌شده‌ی "ویکی‌لیکس" این رویکرد پادشاه تازه را نمایان‌تر می‌سازد. بر پایه گزارش یادشده، دیپلمات‌های آمریکایی حدود ۸ سال پیش آنچه از سلمان در مورد اصلاحات شنیده بودند را بازگو کردند. بر این اساس، سلمان گفت که اصلاحات باید همواره "با راه و روشی محتاطانه" و "در زمان مناسب" انجام شود. او همچنین افزود، دموکراسی نباید به عربستان سعودی تحمیل شود.

طبق گزارش خبرگزاری ایسنا، ملک سلمان روز جمعه با صدور پیامی تأکید کرد، "روشی که از زمان تأسیس عربستان سعودی به وسیله عبدالعزیز در پیش گرفته شده بود" را ادامه خواهد داد.

ملک عبدالله در سن ۹۰ سالگی درگذشت

این احتمال که پادشاه جدید همت خود را بیش از همه بر توسعه اقتصادی کشور قرار دهد نیز قوی است. در عربستان سعودی از هر دو نفر یکی زیر ۲۵ سال دارد و هیچ چیز مانند ایجاد فرصت‌های شغلی در این کشور در حال حاضر ضروری نیست.

ولیعهد جدید عربستان

ملک سلمان از سلامت چندانی برخوردار نیست و به همین سبب ملک عبدالله در زمان حیات خود امیر مقرن بن عبدالعزیز، برادر ناتنی خود را به عنوان ولیعهد جایگزین احتمالی معرفی کرده بود. اینک با مرگ پادشاه و به سلطنت رسیدن سلمان امیر مقرن ولیعهد کشور شده است.

ملک عبدالله، ملک سلمان و امیر مقرن هر سه پسران ملک عبدالعزیز، ‌بنیان‌گذار کشور عربستان سعودی‌اند و امیر مقرن جوان‌ترین پسر اوست.

بیشتر بخوانید: قیمت نفت بعد از درگذشت پادشاه عربستان بالا رفت

بنا به گزارشی از وب‌سایت تسنیم، سلمان سه بار ازدواج کرده و حاصل این سه ازدواج ۱۳ فرزند است. وی تحصیلات مقدماتی خود را در مدرسه امرا و شاهزادگان در ریاض سپری کرد و از مارس ۱۹۵۴ هنگامی که به امیری ریاض رسید وارد دنیای سیاست شد. سلمان بن عبدالعزیز مالک ۱۰ درصد سهام مجموعه سعودی بازاریابی و تحقیقات است که روزنامه فرامرزی "الشرق الاوسط" جزو تملک این مجموعه به‌شمار می‌رود. تسنیم نوشت، سلمان با این که سهام اندکی از این روزنامه را در اختیار دارد اما از طریق پسر خود فیصل، بر گرایش‌های فکری و سیاسی این روزنامه نفوذ دارد.

معرفی وزیر دفاع جدید

ملک سلمان روز جمعه شاهزاده محمد بن سلمان، یکی از پسران خود را به عنوان وزیر دفاع جدید کشور معرفی کرد. طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، شاهزاده محمد بن سلمان همچنین از سوی پدر خود به عنوان رئیس دادگاه سلطنتی کشور و مشاور ویژه پادشاه معرفی شده است.

به نظر می‌رسد که مرگ ملک عبدالله تکانی جدی در عربستان به‌وجود نخواهد آورد و روال سابق همچنان تداوم یافته، ثبات کشور را خطری تهدید نخواهد کرد.