تحریم‌های آشکار، تلاش‌های پنهان

دولت آمریکا چندین ماه است به تلاش هایش برای وضع تحریم های جدید علیه ایران شدت بخشیده است. از یک سو دستگاه دیپلماسی این کشور تلاش می کند با چین و روسیه بر سر پیش نویس قطعنامه ای جدید علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل به توافق برسد و از سوی دیگر کنگره آمریکا مراحل پایانی تصویب طرح تحریم های سخت یکجانبه علیه ایران را پشت سر می گذارد.

بخش بزرگی از این تحریم های جدید، شرکت های بزرگ بین المللی را از فعالیت های اقتصادی در ایران به ویژه سرمایه گذاری و همکاری در بخش نفت و گاز منع می کند. منع فروش بنزین به ایران و قطع همکاری های مالی بانک های بزرگ هم بخش دیگری از این تحریم ها را شامل می شود.

واقعیت این است که هیچ یک از این فعالیت های علنی برای تصویب نهایی این تحریم ها هنوز به تصویب نهایی نرسیده اند. اما دستگاه دیپلماسی آمریکا مدتی است که به راه حل های پشت صحنه برای تحت فشار قرار دادن ایران متوسل شده است.

براساس گزارش خبرگزاری رویتر، دولت اوباما منتظر تصویب تحریم ها نمانده و چندین ماه است تبلیغات و تلاشهای گسترده و گفتگوی بدون واسطه با شرکت های بین المللی برای راضی کردن آنها به قطع همکاری ها و معاملات خود با ایران را آغاز کرده است.

استوارت لوی، معاون تروریسم وزارت دارایی آمریکا، مقام کلیدی این تلاشهای پشت صحنه است.

او می گوید که با پرونده ای پر از اطلاعات از فعالیت های سپاه پاسداران و شرکت های واسطه وابسته به این نیرو به دیدار مدیران عامل کمپانی های بزرگ بین الملی می رود تا آنها را از ریسک همکاری های اقتصادی با ایران آگاه کند.

این فعالیت های کمتر گزارش شده دستگاه دیپلماسی آمریکا، بی نتیجه نبوده است. تا به امروز شرکت های نفتی بزرگی چون انی ایتالیا، شل ، شرکت حفاری معدن کاترپیلار هندی و اتومبیل سازی دایملر آلمان روابط اقتصادی خود با ایران را قطع کرده اند.

معاون وزارت دارایی آمریکا فعالیت خود را متوجه موسسات مالی و حسابداری بزرگ دنیا نیز کرده است؛ تا به امروز چندین بانک بزرگ بین المللی ارتباط خود با بانک های ایران قطع کرده اند و شرکت های بزرگ حسابداری از جمله "کی پی ام جی" و "پرایس واتر ها وس کوپرز" هم به آنها پیوسته اند.

مایک هامر سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا ضمن تایید این فعالیت ها به بی بی سی فارسی گفت: در نتیجه تلاش های ما تعداد روز افزونی از کمپانی های بین المللی به این نتیجه می رسند که ریسک رابطه اقتصادی با ایران بسیار زیاد است و تصمیم گرفته اند از ایران خارج شوند.

دقیقا مشخص نیست این تحولات تا چه حد بر اقتصاد ایران تاثیر گذاشته است. اما آنچه قطعی است دولت آمریکا موفق شده است حتی پیش از تصویب تحریم های بین المللی و یکجانبه کنگره این کشور، فشارهای اقتصادی را بر ایران افزایش دهد.