افزایش سهم حوزه‌های علمیه در اداره مدارس ایران

همزمان با واگذاری مدیریت تعدادی از مدارس به حوزه های علمیه در ایران، وزارت آموزش و پرورش در نخستین واکنش رسمی گفته است که هیچ امتیاز خاصی برای این بخش ها پیش بینی نشده است. وزارت آموزش و پرورش در اطلاعیه ای در باره گفته های علی ذوعلم، دبیر ستاد همکاری های حوزه و آموزش و پرورش، مطالب منتشره به نقل از آقای ذوعلم را غیر دقیق دانسته است.

این در حالی است که اطلاعات موجود در سایت رسمی وزارت آموزش و پرورش تایید می کند که واگذاری مدیریت تعدادی از مدارس در سطح کشور انجام شده که مجوز آن زیر نظر حوزه علمیه قم صادر می شود.

آیین نامه تاسیس مدارس وابسته

دبیر ستاد همکاری های حوزه های علمیه و آموزش و پرورش گفته است که در حال حاضر مدیریت بعضی از مدارس در استان های کشور به حوزه های علمیه واگذار شده است. اما بنا بر توضیحات آقای ذو علم، آیین نامه تاسیس مدارس وابسته که واگذاری مدیریت مدارس بر اساس این آیین نامه انجام گرفته، هنوز به امضای رییس جمهور نرسیده است.

پیش از این اعلام شده بود که مدیریت 4200 مدرسه در سه مقطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه به حوزه علمیه واگذار شده اما آقای ذوعلم از اظهار نظر در باره تعداد مدارس واگذار شده خودداری کرده است.

افزایش نظارت دولتی

علی ذوعلم که کمتر از دو ماه پیش حکم دبیری ستاد همکاری حوزه و آموزش و پرورش را از آیت الله مرتضی مقتدایی مدیر حوزه های علمیه کشور گرفته است، دو سال است که برنامه ای را دنبال می کند که یکی از مهمترین تغییرات در ساختار آموزش و پرورش ایران در سال های اخیر محسوب می شود.

اقای ذوعلم پیش از این مدیر کل کتاب های درسی وزارت آموزش و پرورش بود و طرح های جنجال برانگیزی در باره جدا سازی کتاب های دختران و پسران و حذف بخش هایی از تاریخ ایران از کتاب های درسی را مطرح کرده بود که با اعتراضاتی از سوی کارشناسان رو به رو شد.

به دلیل همین پیشینه گروهی از ناظران نظیر سعید پیوندی، پژوهشگر مسایل آموزش و پرورش در پاریس، طرح واگذاری مدیریت تعدادی از مدارس را بخشی از یک طرح وسیع تر می دانند.

آقای پیوندی به بی بی سی فارسی گفته است که اقدام به واگذاری مدیریت باید در کنار اقداماتی مانند اعزام مبلغ به مدارس و آموزش نظامی در مدارس و جداسازی جنسیتی دیده شود که در جهت افزایش کنترل دولتی بر مفاد و شیوه های آموزشی است.

همچنین آقای پیوندی طرح های تازه را نشانه شکست نظام آموزشی ایران در همراه کردن بخش هایی از جامعه ایران با آموزش های دولتی در باره اسلام می داند.

آموزش و پرورش ایران در حال حاضر با کسری بودجه ای برابر با 6 میلیارد دلار رو به روست و هزینه فعالیت های مربوط به اسلامی کردن مدارس هم رقم تازه ای است که به آن افزوده می شود.

آموزش و پرورش همچنین باید هزینه فرستادن 33 هزار مبلغی را بپردازد که بنا بر اعلام سازمان تبلیغات اسلامی، قرار است به مدارس بروند.

طرح هایی پرهزینه که باعث شده است گروهی از کارشناسان آموزش و پرورش مانند شیرزاد عبدالهی به این باور برسند که طرح واگذاری مدیریت مدارس به حوزه های علمیه نه قانونی است و نه به نفع آموزش و پرورش.

تاثیر پذیری از مدارس تحت نظارت کلیساها

مقامات حوزه های علمیه در ماه های اخیر در دفاع از طرح سپردن مدیریت مدارس به حوزه های علمیه به مواردی نظیر وجود مدارس زیر نظر کلیساها در کشور هایی مانند بریتانیا اشاره کرده اند.

صادق پیشنمازی، کارشناس معاونت تبلیغ حوزه های علمیه در همین زمینه گفته است که بخشی از مدارس در انگلستان، زیر اشراف کلیساهاست اما در ایران هنوز نقش خاصی برای حوزه در مدارس ترسیم نشده است.

اما ناظرانی مانند حلیمه شریفات که کارشناس آموزشی در بریتانیاست، می گویند که مدارس تحت حمایت کلیسای کاتولیک در انگلستان، در آغاز مستقل از دولت شکل گرفته است.

به گفته خانم شریفات مدارس تحت نظارت کلیسای کاتولیک، ابتدا به منظور کمک به خانواده های کم درآمد تشکیل شده و به تدریج به دلیل کارآمدی در آموزش علوم و صرف نظر از جنبه مذهبی آن ها، مورد استقبال گروه هایی از مردم قرار گرفته است.

با وجود تشکیلات گسترده ای که برای همکاری حوزه های علمیه و آموزش و پرورش در سطح کشور به وجود آمده، به نظر می رسد واکنش های منفی در بدنه آموزش و پرورش باعث شده است که مقامات بالای این وزارتخانه و وزیر جدید همچنان در برابر این ماجرا سکوت کنند.