پخش برنامه "فیتیله" به دلیل رنجش آذربایجانی‌ها متوقف شد

برای چندمین بار در ایران یک برنامه تلویزیونی به خاطر توهین به اقوام ایرانی از ادامه فعالیت باز می​ماند. رسانه​های ایرانی گزارش داده​اند اجرای برنامه فیتیله که سال​هاست برای گروه سنی کودک و نوجوان از تلویزیون ایران پخش می​شد، به دلیل توهین به شهروندان آذربایجانی متوقف خواهد شد.

روابط عمومی صدا و سیمای جمهوری اسلامی با انتشار بیانیه​ای با تائید توقف اجرای برنامه​های این گروه از "هموطنان آذری زبان" عذرخواهی کرده و پخش این قسمت دردسر ساز را "بر اثر بی​دقتی عوامل برنامه" عنوان کرده است.

در آخرین قسمت پخش شده از اجرای این گروه در روز جمعه (۱۵ آبان/ ۶نوامبر) دیالوگ​هایی به زبان ترکی آذری توسط بازیگران گروه ادا می​شود که به گفته مسئولان صدا و سیما "باعث تمسخر و رنجش خاطر آذری‌زبان​ها شده و شکایت‌هایی را در پی داشته است".

در این برنامه که با عنوان "هتل فیتیله" پخش شده، ماجرای پدر و پسری ترک‌زبان به تصویر کشیده می​شود که می‌خواهند هتل را به دلیل بوی بسیار بد آن ترک کنند. معترضان معتقدند که روایت ماجرای میان مسئولان هتل و دو مسافر به گونه‌ای است که "احمق بودن مسافران برجسته می‌شود؛ به حدی که آنان با «توالت فرنگی» آشنا نیستند، تفاوت میان مسواک و فرچه توالت را نمی‌دانند و پسر از فرچه توالت برای شستشوی دهان خود استفاده کرده است". پسر در یک صحنه می​گوید که "فکر کنم دیشب از فاضلاب برای‌مان غذا آوردند" و پدر هم در جواب می‌گوید ا"یراد از مسواک‌های هتل است و ما هتل را ترک می‌کنیم...".

نمایی از برنامه "فیتیله"

روابط عمومی صدا و سیما در بیانیه​اش بروز چنین مساله​ای را سهوی خوانده و با پوزش از "آذری​زبان​ها" اعلام کرده که تا انجام بررسی​های لازم و رسیدن به نتیجه نهایی پخش این برنامه را متوقف می​کند. همچنین مدیر پخش و مدیر گروه کودک شبکه دو "به دلیل سهل​انگاری" توبیخ کتبی شده​اند و جانشین مدیر پخش که مسئول نهایی نظارت بر برنامه​هاست هم از مسئولیتش برکنار شده است.

با پخش این برنامه و با وجود موضع​گیری صریح مسئولان صدا و سیما، اما قائله به همینجا ختم نشده است. برخی نمایندگان مجلس، استاندار آذربایجان شرقی و سایر مسئولان ترک‌زبان به شدت به پخش این برنامه اعتراض کردند و خواستار برخورد شدید با عوامل این برنامه شده​اند. جلیل جعفری، نماینده مردم استان اردبیل در مجلس شورای اسلامی پخش چنین برنامه​ای را "غیرسازنده، مضر، تفرقه​انگیز و تنش​زا بین اقوام ایرانی" خوانده است.

این نخستین باری نیست که پخش برنامه​ای از صدا و سیمای ایران به دلیل توهین به اقوام ایرانی، مساله​ساز می​شود. سال ۱۳۸۹ پخش مجموعه تلویزیونی "در مسیر زاینده​رود" که در استان اصفهان و با لهجه اصفهانی ساخته شده بود اعتراضات شدید استاندار، نمایندگان مجلس و امام جمعه این شهر را در پی داشت. با این وجود و با جرح و تعدیل​های فراوانی که در این سریال صورت گرفت، پخش آن متوقف نشد تا این سریال مناسبتی که برای ماه رمضان تهیه شده بود تا آخرین قسمت روی آنتن برود.

نمایی از برنامه "فیتیله"

دو سال بعد پخش سریال "سرزمین کهن" از صدا و سیما خشم بختیاری​های ایران را برانگیخت و مردم بختیاری در شهرهای اصفهان، دزفول، اندیمشک، ایذه، شهر کرد، لالی و الیگودرز دست به تظاهرات زدند. سرانجام به دلیل اعتراضات و فشارهای وارده پخش این سریال متوقف شد. سال گذشته هم فشارها برای توقف پخش سریال "در حاشیه" به نتیجه رسید و این سریال هم با پایان زودهنگام مواجه شد. قرار بود این ساخته مهران مدیری ۹۰ قسمتی باشد، اما بعد از پخش ۲۷ قسمت از این مجموعه به دلیل بالا گرفتن اعتراضات، جلوی پخش آن گرفته شد.