به گفته آقای استیونز، طبق اصول حرفه‌ای نیروهای دریایی ایران باید شناورهای آمریکایی را تا آب‌های بین‌المللی همراهی می‌کردند و در صورت لزوم برای رفع مشکلات فنی شناورها پیشنهاد کمک می‌دادند.

ماجرای بازداشت ده ملوان آمریکایی به روز ۲۲ دی‌ماه گذشته بازمی‌گردد، زمانی که دو شناور آمریکایی در خلیج فارس وارد آب‌های ایران شدند.

آمریکا همان زمان اعلام کرد که این رخداد به خاطر بروز مشکلات فنی در شناورهای آمریکایی رخ داده، امری که ایران نیز آن را تایید کرد.

ملوانان آمریکایی در نهایت ۱۶ ساعت پس از بازداشت در آب‌های ایران به دنبال تلاش‌های دیپلماتیک جان کری، وزیر خارجه آمریکا، و گفت‌وگوهای او با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، آزاد شدند، اما پخش تلویزیونی تصاویر آنها که به نشانه تسلیم دست‌هایشان را روی سر خود گذاشته و زانو زده‌اند، خشم واشینگتن را در پی داشت، به طوری که آقای کری گفت که در مکالمه با همتای ایرانی خود از این اقدام اعلام انزجار کرده است.

در همین حال سازمان صداوسیمای ایران، زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه، ۲۱ بهمن‌ماه، ویدیوی دیگری منتشر کرد که نشان می‌داد یکی از ملوانان آمریکایی بازداشت‌شده گریه می‌کند.

همچنین گزارش‌ها از تهران حکایت از آن دارد که در جریان راهپیمایی سالروز پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، عده‌ای با پوشیدن لباس تفنگداران دریایی آمریکا و نشستن بر کف یک قایق صحنه بازداشت ملوانان آمریکایی را بازسازی کرده‌اند.

اما نیروی دریایی آمریکا سراسر این ماجرا را «غیرحرفه‌ای» و «زشت» می‌داند.

کوین استیونز اظهار داشت: «دریانوردان حرفه‌ای واقفند که کمک کردن به دیگر دریانوردانی که دچار مشکلات فنی شده یا مسیرشان را در دریا گم می‌کنند، یک وظیفه و الزام است.»

پیش از این کار‌شناسان حقوق دریایی و قوانین بین‌المللی در آمریکا تاکید کرده بودند که جمهوری اسلامی ایران با دستگیری و بازداشت ملوانان نیروی دریایی آمریکا، قوانین و مقررات بین‌المللی را نقض کرده است.

به گفته آنها، در قوانین دریایی عبور بی‌ضرر شناور‌ها تا جایی که در عملیات نظامی و جاسوسی درگیر نباشند، قانونی است و از این رو ایران اصلا نباید به بازداشت این ملوانان اقدام می‌کرد.

رهبر جمهوری اسلامی اما از این اقدام نیروی دریایی سپاه پاسداران تقدیر کرده و به فرماندهانی که در بازداشت ملوانان آمریکایی نقش داشتند، «نشان فتح» داده است.