فستیوال "آواز زنان ایران" در برلین

مبتکر این برنامه یلدا یزدانی، نوازنده تار و دانشجوی موسیقی‌شناسی اقوام در دانشگاه کلن است که از حمایت اپرای معاصر برلین و جشنواره معاصر تانگو و سیمین سماواتی، خواننده و موزیسین برخوردار بود.

این فستیوال در روز پنجشنبه ۱۶ مارس / ۲۶ اسفند با آواز کوتاهی از زنان خواننده ایرانی که هر کدام با آوازی متفاوت از دیگری از میان جمعیت حاضر در سالن به سمت سن اصلی می‌آمدند، آغاز به کار کرد. آغاز متفاوت این فستیوال یکی از نقاط قوت آن بود.

افتتاح فستیوال "آواز زنان ایران"

نخستین خواننده زنی که در فستیوال "آواز زنان ایران" به روی صحنه رفت، هاله سیفی‌زاده بود. این خواننده جوان که متولد کرمانشاه است همراه با علی قمصری، نوازنده تار و آهنگساز - امیر فرهنگ اسکندری، نوازنده عود و کامران منتظری، نوازنده تنبک به اجرای قطعاتی با آهنگسازی علی قمصری پرداخت.

هاله سیفی‌زاده همراه با علی قمصری نوازنده تار، امیر فرهنگ اسکندری نوازنده عود و کامران منتظری نوازنده تنبک

هاله سیفی‌زاده که از خوانندگان مطرح موسیقی سنتی ایرانی است، فعالیت جدی موسیقی را هم از سال ۱۳۸۰ با گروه سرمد به سرپرستی علی قمصری آغاز کرده است. او در نخستین روز برگزاری فستیوال "آواز زنان ایران" در کنار نوازندگان سازهای تار، عود و تنبک یکی از بهترین اجراهای شب نخست فستیوال "آواز زنان ایران" را رقم زد.

گلنار شهیار از دیگر خوانندگان زن ایرانی که در این فستیوال شرکت دارد، از دیگر هنرمندانی بود که در شب افتتاح فستیوال به روی صحنه رفت. ماهان میرعرب، نوازنده گیتار و مونا مطبوع ریاحی، نوازنده کلارینت گلنار شهیار را در اجرایش همراهی کردند.

آخرین گروهی که در شب نخست این فستیوال به اجرای برنامه پرداخت، گروه ژیوار به سرپرسی ژیوار شیخ‌الاسلامی بود. این گروه یکی از گروه های موسیقی کردی حاضر در این فستیوال است. ژیوار شیخ‌الاسلامی را در این اجرا هفت نوازنده زن جوان با سازهای دف، تنبک، کمانچه، عود، تار، قانون و قیچک همراهی کردند.

انتقادهای مثبت و منفی به فستیوال "آواز زنان ایران"

یلدا یزدانی که به همت او این فستیوال برگزار شده است، پیش از این در گفت‌وگو با دویچه‌وله از چگونگی انتخاب خوانندگان در فستیوال برلین گفته بود: «تمرکز این فستیوال بیشتر روی خوانندگان جوان بود. با وجود این که برخی از خوانندگانی که در این فستیوال شرکت می‌کنند بسیار هم شناخته‌شده هستند، اما تمرکز بیشتر روی خوانندگان نسل جوان امروزی است تا صدایشان را به گوش ایرانیان خارج از کشور و البته غیرایرانیان برسانیم.»

شب نخست این فستیوال با واکنش‌های مثبت و منفی شرکت‌کنندگان در آن به پایان رسید. برخی از شرکت کنندگان در این فستیوال، در کنار نامناسب دانستن سالنی که به این فستیوال اختصاص داده شده است و کیفیت نامناسب صدابرداری در برخی از اجراها، به انتخاب برخی از خوانندگان زن برای این فستیوال نیز انتقاد داشتند.

گلنار شهیار در حال اجرای برنامه

اما در کنار این انتقادات، بسیاری از شرکت‌کنندگان آلمانی از برگزاری چنین فستیوالی استقبال کردند. یکی از شرکت‌کنندگان آلمانی در این برنامه که با فرهنگ شرق نا آشنا هم نیست به دویچه وله گفت: «من با تاریخ و فرهنگ ایران نا آشنا نیستم اما این فستیوال واقعا امکان بزرگی برای من است که بدون سفر به ایران با برخی از خوانندگان زن ایرانی آشنا شوم. این زنان در عین حال که همگی از ایران آمدند اما با لهجه‌ها و سبک‌های مختلف به اجرای برنامه می‌پردازند و این بسیار شگفت‌انگیز است.»

فستیوال "آواز زنان ایران" در روزهای آینده

در روز جمعه ۱۷ مارس/ ۲۷ اسفند این فستیوال با برگزاری یک ورک‌شاپ در مورد مفهوم "مقام" در موسیقی کردی به سرپرستی ساسان صمدی، نوازنده و موزیسین ادامه یافت.

سولماز بدری، خواننده همراه با نگار بوبان، نوازنده عود و و احسان ذبیحی‌فر، نوزانده کمانچه اعضای نخستین گروهی هستند که در شب دوم فستیوال به روی صحنه خواهد رفت.

سیمین سماواتی، خواننده و موزیسین همراه با سه نوازنده غیر ایرانی، دنا گرگین‌پور و زهرا روژهلات همراه با گروه‌های موسیقی که با آنها همکاری دارند نیز از دیگر هنرمندانی هستند که در این شب به روی صحنه خواهند رفت.

فستیوال "آواز زنان ایران" روز شنبه با برگزاری یک ورک شاپ دیگر به سرپرسی علی قمصری در مورد موسیقی دستگاهی ایران به کار خود ادامه خواهد داد. همچنین در این شب هم دیگر خوانندگان زن حاضر در فستیوال به اجرای برنامه خواهند پرداخت.

زهره قلی‌پور، خواننده با همراهی تار سیاوش ایمانی نخستین هنرمندانی هستند که در شب سوم فستیوال به روی صحنه خواهند رفت. پس از آن یلدا عباسی، خواننده جوان دیگری که در شهرستان شیروان متولد و در قوچان بزرگ شده است همراه با نوازندگان سازهای عود، تنبک، سنتور، کمانچه و دف به اجرای قطعاتی خواهند پرداخت. شادی بهیار سومین خواننده زن حاضر در سومین شب فستیوال است که با همراهی سه نوازنده برای حاضران در فستیوال برنامه اجرا خواهد کرد.

آخرین خواننده زن حاضر در فستیوال هم باران مظفری، از خوانندگان جنوب ایران خواهد بود که همراه با نوازندگان گروه خود به اجرای برنامه خواهد پرداخت.

فستیوال در روز ۱۹ مارس نیز با ورک‌ شاپی با حضور سه تن از این خوانندگان زن ایرانی ادامه خواهد یافت و در نهایت با یک اجرای گروهی بسیاری از نوازندگان و خوانندگان زن ایرانی حاضر در فستیوال "آواز زنان ایران" به سرپرستی سیمین سماواتی به پایان خواهد رسید.