خطر ایران برای منافع آمریکا درازمدت‌تر از داعش

قای پومپئو پاسخ داد: "قضاوت در این باره را به دیگران واگذار می‌کنم. آنچه می‌توانم با قطعیت کامل بگویم این است که جمهوری اسلامی ایران بزرگترین دولت حامی تروریسم در دنیا است."

او گفت نفوذ ایران در کل منطقه در هفت سال گذشته "فاجعه‌بار" بوده است: "ما امروز می‌بینیم که ایران نفوذ وسیعی دارد، مثل نفوذی که روی دولت بغداد دارند، تقویت حزب الله لبنان، کارشان در کنار حوثی ها در یمن، عراقی‌های شیعه که در طول مرز با سوریه اکنون مشغول جنگ هستند و همینطور نیروهای شیعه که در سوریه درگیر هستند؛ ایران در تمام خاورمیانه همه جا هست."

هیو هیوییت، مجری ام.اس.ان.بی.سی از آقای پومپئو پرسید داعش خطر بزرگتری برای آمریکا است یا ایران. رییس سیا پاسخ داد: "ایران یک کشور قوی دارای ثروث و منابع و دولت سازمان یافته و ساختاری تثبیت شده است و کنترل کامل هم در دست خودشان است."

او گفت که به همین دلیل "ایران تهدید درازمدت‌تری برای آمریکا است اما داعش هم خطر بزرگی برای آمریکا است."

حق نشر عکسAFPImage captionدونالد ترامپ و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان

از رئیس سیا درباره ارتباط عربستان با عاملان یازده سپتامبر سوال شد و او پاسخ داد که قصد ندارد وارد جزئیات شود، اما "سعودی‌ها یک تصمیم اساسی گرفتند که دیگر وارد چنین فعالیت‌هایی نشوند که در دهه‌های قبلی آن همه مشکل ایجاد کرد. ما ملزم هستیم که مطمئن باشیم آنها به تعهدشان پایبند می‌مانند و فکر می‌کنم آنها فهمیده‌اند که دیگر به نفع عربستان نیست که از آن نوع تروریسم حمایت کند و پرزیدنت ترامپ هم این موضوع را کاملا برایشان روشن کرده که اولین شرط روابط خوب دو کشور این است که از این کشور از تروریسم پشتیبانی نشود."

ایمیل‌های ای‌میل‌های هک شده هیلاری کلینتون، وزیر خارجه سابق آمریکا نشان می‌داد که او معتقد است "عربستان سعودی بیش از هر کشور دیگری در دنیا در سی سال گذشته افراطی‌ترین نوع ایدئولوژی را صادر کرده است."

این ایمیل‌ها که ویکی لیکس منتشر کرد نشان می‌داد که به نظر او "قطر و عربستان سعودی حمایت مالی و لجستیک برای داعش و دیگر گروهای رادیکال سنی در منطقه فراهم می کنند."

حق نشر عکسAFP

ژنرال جاناتان شو، معاون ستاد مشترک بریتانیا هم در مصاحبه‌ای همین نظر را تکرار کرده بود.

فعالیت‌های مشکل‌ساز عربستان

رییس سازمان سیا گفت که عربستان تصمیم گرفته دیگر وارد فعالیت‌هایی نشود که در دهه‌های قبل مشکل ایجاد می‌کرد اما به این اشاره نکرد که این فعالیت‌ها چه بود و از چه زمانی قطع شده است.

جان برنان، رئیس پیشین سازمان سیا تاکید کرده بود که دولت عربستان سعودی و مقام‌های رسمی آن کشور، نقشی در حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ نداشته‌اند.

سال گذشته پس از کشمکش حقوقی طولانی‌مدت خانواده‌های قربانیان یازده سپتامبر، سرانجام دولت باراک اباما ۲۸ صفحه‌ محرمانه از یک گزارش بلند کنگره آمریکا را منتشر کرد که به گفته آقای برنان نشان می‌داد مقامات عربستان در یازده سپتامبر نقشی نداشته‌اند.

اما این گزارش ۲۸ صفحه‌ای از یک گزارش ۵۷۶ صفحه‌ای هم با سانسور منتشر شده بود و خانواده‌های قربانیان که از انتشار این چند صفحه ناقص قانع نشده‌اند گفته‌اند که همچنان به پیگری حقوقی خود ادامه خواهند.

حق نشر عکسGETTY IMAGESImage captionترزا می اولین نخست وزیر بریتانیا بود که سال پیش در نشست دو روزه شورای همکاری خلیج فارس شرکت کرد

برجام و واردات اسلحه

پس از توفق ایران و قدرتهای جهانی که به برجام معروف شد ایران خود را به عنوان وزنه‌ای سنگین‌تر در منطقه خاورمیانه و بخصوص خلیج فارس معرفی کرد اما هنوز لغو رسمی تحریم‌ها شروع نشده بود که روابط ایران و عربستان با اعدام روحانی شیعه شیخ نمر در عربستان و حمله گروهی به سفارت عربستان در تهران قطع و  بشدت تیره شد.

دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا که حتی پیش از به قدرت رسیدن به صراحت با برجام مخالف بود در اولین سفر خارجی خود به ریاض رفت و آنجا بروشنی اعلام کرد که هدفش مهار ایران است. او در این سفر یک قرارداد ۱۱۰۰ میلیارد دلاری نظامی با عربستان امضا کرد.

ترزا می، نخست وزیر بریتانیا هم که متحد آقای ترامپ به شمار می‌رود تقریبا هفت ماه پیش به کشورهای حاشیه خلیج فارس سفر کرد و گفت: "کشورهای این منطقه همین حالا هم بزرگترین سرمایه‌گذار ما و بزرگترین بازار ما بعد از اروپا هستند."

هم آمریکا و هم بریتانیا قرادادهای نظامی بزرگی با کشورهای منطقه خلیج فارس بسته‌اند و به گزارش موسسه  بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم که سال گذشته منتشر شد در ده سال گذشته صادرات اسلحه به خاورمیانه ۸۶ درصد افزایش یافته که ۲۹ درصد صادرات اسلحه در دنیا است.

این گزارش نشان می دهد که عربستان و امارات متحده عربی به ترتیب دومین و سومین وارد کنندگان بزرگ اسلحه در دنیا هستند و در پنج سال گذشته هر چه بیشتر به خرید اسلحه از آمریکا و اروپا روی آورده‌اند. در این مدت قطر هم واردات اسلحه خود را ۲۴۵ درصد افزایش داده در حالی که ایران فقط ۱.۲ درصد از واردات اسلحه منطقه را به خود اختصاص داده است.