پریشان‎‮ ‬گویی‮ ‬آقای‮ ‬سروش‮ ‬در‮ ‬باره‮ ‬مرگ‮ ‬مریم‮ ‬میرزاخانی

 دانشمند‎‮ ‬ریاضیدان‮ ‬مریم‮ ‬میرزاخانی‮ ‬بسال‮ ‬1356‮ ‬در‮ ‬ایران‮ ‬متولد‮ ‬و‮ ‬بزرگ‮ ‬شده‮ ‬بود.‮ ‬او‮ ‬دو‮ ‬بار‮ ‬به‮ ‬کسب‮ ‬مدال‮ ‬طلای‮ ‬ریاضی‮ ‬کشور‮ ‬موفق‮ ‬شد‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬سال‮ ‬1994‮ ‬در‮ ‬المپیاد‮ ‬هنگ‮ ‬کنگ‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬سال‮ ‬1995‮ ‬در‮ ‬المپیاد‮ ‬جهانی‮ ‬ریاضی‮ ‬کانادا‮ ‬رتبه‮ ‬اول‮ ‬مدال‮ ‬طلای‮ ‬جهانی‮ ‬را‮ ‬کسب‮ ‬نمود.‮ ‬او‮ ‬پس‮ ‬از‮ ‬تحصیل‮ ‬در‮ ‬دانشگاه‮ ‬صنعتی‮ ‬شریف‮ ‬برای‮ ‬کسب‮ ‬دکترا‮ ‬در‮ ‬سال‮ ‬۲۰۰۴‮ ‬به‮ ‬دانشگاه‮ ‬هاروارد‮ ‬در‮ ‬آمریکا‮ ‬رفت.‮ ‬مریم‮ ‬میرزاخانی‮ ‬از‮ ‬سال‮ ‬2008‮ ‬استاد‮ ‬دانشگاه‮ ‬استنفورد‮ ‬گشت‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬این‮ ‬دانشگاه‮ ‬پژوهشهای‮ ‬خود‮ ‬را‮ ‬ادامه‮ ‬داد.‮ ‬او‮ ‬در‮ ‬سال‮ ‬2014‮ ‬برنده‮ ‬مدال‮ ‬فیلدز،‮ ‬بزرگترین‮ ‬جایزه‮ ‬جهانی‮ ‬در‮ ‬ریاضیات‮ ‬شد.‮ ‬او‮ ‬اولین‮ ‬زنی‮ ‬بود‮ ‬که‮ ‬این‮ ‬جایزه‮ ‬را‮ ‬دریافت‮ ‬کرد.‮ ‬پس‮ ‬از‮ ‬دریافت‮ ‬جایزه،‮ ‬دانشمندانی‮ ‬مانند‮ ‬ریچارد‮ ‬داوکینز‮ ‬به‮ ‬او‮ ‬تبریک‮ ‬گفتند.‮ ‬مریم‮ ‬میرزاخانی‮ ‬در‮ ‬سال‮ ‬1916‮ ‬به‮ ‬عضویت‮ ‬آکادمی‮ ‬ملی‮ ‬علوم‮ ‬آمریکا‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬2017‮ ‬میلادی‮ ‬به‮ ‬عضویت‮ ‬آکادمی‮ ‬علوم‮ ‬و‮ ‬هنر‮ ‬آمریکا‮ ‬درآمد.‮ ‬او‮ ‬در‮ ‬14‮ ‬ژوئیه‮ ‬2017‮ ‬در‮ ‬چهل‮ ‬سالگی‮ ‬به‮ ‬سبب‮ ‬سرطان‮ ‬سینه‮ ‬و‮ ‬استخوان‮ ‬در‮ ‬آمریکا‮ ‬درگذشت.‮ 

 

 

داستان‎‮ ‬زندگی‮ ‬و‮ ‬مرگ‮ ‬این‮ ‬دانشمند،‮ ‬نمونه‮ ‬وضعیت‮ ‬ایرانیان‮ ‬بیشماری‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬از‮ ‬ایران‮ ‬مهاجرت‮ ‬میکنند‮ ‬زیرا‮ ‬فضای‮ ‬فرهنگی‮ ‬و‮ ‬سیاسی‮ ‬موجود‮ ‬را‮ ‬نامناسب‮ ‬و‮ ‬خفقان‮ ‬آور‮ ‬ارزیابی‮ ‬میکنند.‮ ‬در‮ ‬واقع‮ ‬نخبگان‮ ‬علمی‮ ‬و‮ ‬دانشگاهی‮ ‬و‮ ‬هنری‮ ‬از‮ ‬کشور‮ ‬خود‮ ‬دور‮ ‬می‮ ‬افتند‮ ‬زیرا‮ ‬در‮ ‬زیر‮ ‬این‮ ‬آسمان‮ ‬جهانی،‮ ‬جای‮ ‬مناسبتر‮ ‬و‮ ‬آرامتر‮ ‬گیر‮ ‬میاورند.‮ ‬البته‮ ‬مهاجرت‮ ‬ها‮ ‬در‮ ‬دنیا‮ ‬همیشه‮ ‬ناشی‮ ‬از‮ ‬وجود‮ ‬استبداد‮ ‬و‮ ‬فشار‮ ‬سیاسی‮ ‬نیست‮ ‬ولی‮ ‬بسیاری‮ ‬از‮ ‬نخبگانی‮ ‬که‮ ‬از‮ ‬کشور‮ ‬ما‮ ‬به‮ ‬غرب‮ ‬آمدند،‮ ‬دست‮ ‬به‮ ‬یک‮ ‬انتخاب‮ ‬زدند.‮ ‬نظام‮ ‬حاکم‮ ‬دینی،‮ ‬نخبگان‮ ‬بسیاری‮ ‬را‮ ‬از‮ ‬مراکز‮ ‬دانشگاهی‮ ‬به‮ ‬بیرون‮ ‬پرتاب‮ ‬می‮ ‬کند‮ ‬و‮ ‬یا‮ ‬بسیاری‮ ‬از‮ ‬آنان‮ ‬را‮ ‬به‮ ‬مهاجرت‮ ‬مجبور‮ ‬میکند.‮ ‬استبداد‮ ‬اسلامی‮ ‬فرار‮ ‬مغزها‮ ‬را‮ ‬تشدید‮ ‬نمود‮ ‬زیرا‮ ‬دشواری‮ ‬های‮ ‬سیاسی‮ ‬و‮ ‬فرهنگی‮ ‬و‮ ‬امنیتی‮ ‬و‮ ‬شغلی‮ ‬و‮ ‬خانوادگی،‮ ‬امید‮ ‬و‮ ‬خواست‮ ‬آنها‮ ‬برای‮ ‬ماندن‮ ‬را‮ ‬ناممکن‮ ‬میسازد.‮ ‬این‮ ‬نظام‮ ‬تبعیض‮ ‬گر‮ ‬اسلامی،‮ ‬نخبگان‮ ‬را‮ ‬فراری‮ ‬میدهد‮ ‬تا‮ ‬میدان‮ ‬عمل‮ ‬برای‮ ‬قدرتمداران‮ ‬و‮ ‬تبهکاران‮ ‬و‮ ‬رانتخواران‮ ‬و‮ ‬بوروکراتها‮ ‬و‮ ‬مدیران‮ ‬نالایق،‮ ‬بازتر‮ ‬باشد.‮ ‬هر‮ ‬اندازه‮ ‬که‮ ‬فاسدان‮ ‬و‮ ‬کارگزاران‮ ‬دین‮ ‬و‮ ‬بهشت‮ ‬فروشان،‮ ‬قدرتمندتر‮ ‬باشند،‮ ‬جایگاه‮ ‬و‮ ‬نقش‮ ‬نخبگان‮ ‬علم‮ ‬ناتوانتر‮ ‬میگردد.‮ ‬این‮ ‬نظام‮ ‬دینی،‮ ‬توتالیتاریستی‮ ‬است‮ ‬و‮ ‬حلقه‮ ‬«خودی‮ ‬های‮»‬ آن‮ ‬محدود‮ ‬است.‮ ‬عناصری‮ ‬که‮ ‬واقعن‮ ‬به‮ ‬خدمت‮ ‬نظام‮ ‬درمیایند،‮ ‬به‮ ‬امتیازاتی‮ ‬میرسند‮ ‬ولی‮ ‬تعداد‮ ‬بیشماری‮ ‬به‮ ‬حاشیه‮ ‬رانده‮ ‬شده‮ ‬و‮ ‬یا‮ ‬از‮ ‬صحنه‮ ‬کاملن‮ ‬خارج‮ ‬میشوند.‮ ‬شرط‮ ‬امتیازگیری،‮ ‬شیعه‮ ‬گری‮ ‬و‮ ‬خدمت‮ ‬به‮ ‬ولایت‮ ‬فقیه‮ ‬و‮ ‬نظام‮ ‬تابع‮ ‬آنست.‮  

 

خوشبختانه‎‮ ‬جامعه‮ ‬شناسی‮ ‬ایرانیان‮ ‬نشان‮ ‬داده‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬ایرانیان‮ ‬در‮ ‬خارج‮ ‬از‮ ‬کشور‮ ‬با‮ ‬پتانسیل‮ ‬بالایی‮ ‬خود‮ ‬را‮ ‬با‮ ‬محیط‮ ‬سازگار‮ ‬نموده‮ ‬و‮ ‬موقعیبت‮ ‬اجتماعی‮ ‬جدیدی‮ ‬برای‮ ‬خود‮ ‬بوجود‮ ‬میاورند.‮ ‬در‮ ‬این‮ ‬میان‮ ‬نخبگان‮ ‬علمی‮ ‬و‮ ‬دانشگاهی‮ ‬با‮ ‬سرعت‮ ‬زیادی‮ ‬در‮ ‬محیط‮ ‬علمی‮ ‬جذب‮ ‬شده‮ ‬و‮ ‬خود‮ ‬منشا‮ ‬کار‮ ‬مثبت‮ ‬و‮ ‬ابتکار‮ ‬و‮ ‬نوآوری‮ ‬های‮ ‬بسیاری‮ ‬میشوند.‮ ‬در‮ ‬بسیاری‮ ‬از‮ ‬دانشگاه‮ ‬ها‮ ‬و‮ ‬مرکزهای‮ ‬پژوهشی‮ ‬و‮ ‬بنگاههای‮ ‬اقتصادی‮ ‬مهم‮ ‬غرب،‮ ‬ایرانیان‮ ‬جایگاه‮ ‬با‮ ‬ثبات‮ ‬و‮ ‬ارزنده‮ ‬و‮ ‬محکمی‮ ‬کسب‮ ‬کرده‮ ‬اند.‮ ‬مریم‮ ‬میرزاخانی‮ ‬یکی‮ ‬از‮ ‬این‮ ‬نخبگان‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬موفقیت‮ ‬اش‮ ‬ناشی‮ ‬از‮ ‬هوش‮ ‬و‮ ‬نبوغ‮ ‬شخصی‮ ‬او‮ ‬و‮ ‬نیز‮ ‬شرایط‮ ‬مناسبی‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬تمام‮ ‬امکانات‮ ‬علمی‮ ‬و‮ ‬مادی‮ ‬و‮ ‬اجتماعی‮ ‬لازم‮ ‬را‮ ‬در‮ ‬اختیار‮ ‬او‮ ‬قرار‮ ‬میدهد.‮ ‬در‮ ‬ایران‮ ‬این‮ ‬امکانات‮ ‬پژوهشی‮ ‬و‮ ‬شرایط‮ ‬مناسب‮ ‬برای‮ ‬شکوفایی‮ ‬محدود‮ ‬است‮ ‬و‮ ‬بسیاری‮ ‬از‮ ‬استعدادها‮ ‬هدر‮ ‬می‮ ‬رود.‮ 

 

 

این‎‮ ‬مرگ،‮ ‬جامعه‮ ‬جهانی‮ ‬را‮ ‬متاثر‮ ‬ساخت‮ ‬و‮ ‬ایرانی‮ ‬و‮ ‬خارجی‮ ‬را‮ ‬به‮ ‬اندوه‮ ‬نشاند.‮ ‬بدنبال‮ ‬این‮ ‬تراژدی،‮ ‬واکنش‮ ‬ها‮ ‬بیشمارند‮ ‬و‮ ‬یکی‮ ‬از‮ ‬آنها‮ ‬واکنش‮ ‬آقای‮ ‬عبدالکریم‮ ‬سروش‮ ‬است.‮ ‬اقای‮ ‬سروش‮ ‬خود‮ ‬را‮ ‬مدافع‮ ‬علم‮ ‬معرفی‮ ‬میکند‮ ‬ولی‮ ‬کمی‮ ‬دقت‮ ‬نشان‮ ‬میدهد‮ ‬که‮ ‬علم‮ ‬مورد‮ ‬علاقه‮ ‬او،‮ ‬هم‮ ‬خانواده‮ ‬با‮ ‬عرفان‮ ‬و‮ ‬موهومات‮ ‬دینی‮ ‬است.‮ ‬او‮ ‬از‮ ‬علم‮ ‬یا‮ ‬شخصیت‮ ‬علمی‮ ‬استفاده‮ ‬میکند‮ ‬تا‮ ‬آنها‮ ‬در‮ ‬خدمت‮ ‬دین‮ ‬باشند.‮ ‬آقای‮ ‬سروش‮ ‬در‮ ‬باره‮ ‬مرگ‮ ‬میرزاخانی‮ ‬میگوید:‮ ‬من‮ ‬از‮ ‬مرگ‮ ‬او‮ ‬هم‮ ‬متاسفم‮ ‬و‮ ‬هم‮ ‬متاسف‮ ‬نیستم.‮ ‬مرگ‮ ‬او‮ ‬تقدیر‮ ‬خداست‮ ‬و‮ ‬ما‮ ‬میتوانیم‮ ‬خواستار‮ ‬آن‮ ‬باشیم‮ ‬تا‮ ‬خداوند‮ ‬فرشتگان‮ ‬را‮ ‬بفرستد‮ ‬تا‮ ‬او‮ ‬را‮ ‬در‮ ‬آغوش‮ ‬بگیرند.‮ ‬در‮ ‬چشم‮ ‬من‮ ‬او‮ ‬که‮ ‬چهل‮ ‬سال‮ ‬عمر‮ ‬کرد‮ ‬چهارصد‮ ‬سال‮ ‬عمر‮ ‬داشت،‮ ‬مانند‮ ‬کسانی‮ ‬که‮ ‬اهل‮ ‬کشف‮ ‬اند‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬جستجوی‮ ‬حقیقت‮ ‬اند،‮ ‬امیدوارم‮ ‬که‮ ‬در‮ ‬آن‮ ‬جهان‮ ‬هم‮ ‬زندگی‮ ‬معنوی‮ ‬پرکمالی‮ ‬را‮ ‬ادامه‮ ‬بدهد.‭

‬اینست‮ ‬پریشانگویی‮ ‬آقای‮ ‬سروش.‮ ‬شما‮ ‬در‮ ‬برابر‮ ‬این‮ ‬همه‮ ‬پرگوئی‮ ‬و‮ ‬خرافه‮ ‬گویی‮ ‬و‮ ‬عوامفریبی‮ «‬فیلسوف‮» ‬اسلامی‮ ‬شگفت‮ ‬زده‮ ‬میشوید.‮ ‬اقای‮ ‬سروش‮ ‬پرگویی‮ ‬میکند‮ ‬زیرا‮ ‬مرگ‮ ‬یک‮ ‬دانشمند‮ ‬به‮ ‬توضیح‮ ‬فرشتگان‮ ‬و‮ ‬افسانه‮ ‬سازی‮ ‬و‮ ‬تبلیغات‮ ‬دینی،‮ ‬ربطی‮ ‬ندارد.‮ ‬اقای‮ ‬سروش‮ ‬کدام‮ ‬ملاقات‮ ‬را‮ ‬با‮ ‬فرشتگان‮ ‬الله‮ ‬داشته‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬دوباره‮ ‬وعده‮ ‬آنرا‮ ‬میدهد.‮ ‬او‮ ‬همان‮ ‬حرفی‮ ‬را‮ ‬میزند‮ ‬که‮ ‬در‮ ‬شریعت‮ ‬شیعه‮ ‬آمده‮ ‬است‮ ‬و‮ ‬عوام‮ ‬آنرا‮ ‬دوست‮ ‬دارد،‮ ‬یعنی‮ ‬صحبت‮ ‬از‮ ‬جهنم‮ ‬و‮ ‬بهشت‮ ‬و‮ ‬حور‮ ‬و‮ ‬پری‮ ‬و‮ ‬فرشتگان‮ ‬و‮ ‬حقیقت‮ ‬پس‮ ‬از‮ ‬مرگ.‮ ‬در‮ ‬چنین‮ ‬هنگامه‮ ‬ای‮ ‬دردناک،‮ ‬جامعه‮ ‬ما‮ ‬محتاج‮ ‬خرافه‮ ‬پراکنی‮ ‬نمی‮ ‬باشد.‮ ‬آقای‮ ‬سروش‮ ‬میتواند‮ ‬هر‮ ‬عقیده‮ ‬دینی‮ ‬و‮ ‬خرافی‮ ‬داشته‮ ‬باشد.‮ ‬ولی‮ ‬زمانیکه‮ ‬ایشان‮ ‬این‮ ‬اعتقادات‮ ‬جادوگرانه‮ ‬و‮ ‬خرافه‮ ‬را‮ ‬در‮ ‬رسانه‮ ‬ها‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬اجتماع‮ ‬پخش‮ ‬میکند،‮ ‬کاملن‮ ‬طبیعی‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬پخش‮ ‬خرافه‮ ‬مورد‮ ‬اعتراض‮ ‬قرار‮ ‬گیرد‮ ‬و‮ ‬چنین‮ ‬هذیانهای‮ ‬ضد‮ ‬خرد‮ ‬به‮ ‬انتقاد‮ ‬کشیده‮ ‬شود.‮  ‬  

 

 آقای‎‮ ‬سروش‮ ‬با‮ ‬چنین‮ ‬حرفهایی‮ ‬یکبار‮ ‬دیگر‮ ‬نشان‮ ‬میدهد‮ ‬که‮ ‬یار‮ ‬خرافه‮ ‬بافان‮ ‬اسلامی‮ ‬است‮ ‬و‮ ‬فاقد‮ ‬فکر‮ ‬خردمندانه‮ ‬و‮ ‬علمی‮ ‬میباشد.‮ ‬سروش‮ ‬آرزو‮ ‬دارد‮ ‬تا‮ ‬در‮ «‬آن‮ ‬جهان‮» ‬دیگر،‮ ‬الله‮ ‬برای‮ ‬مریم‮ ‬میرزاخانی‮ «‬فرشتگان‮» ‬را‮ ‬ارسال‮ ‬دارد‮ ‬تا‮ ‬او‮ «‬زندگی‮ ‬معنوی‮ ‬پرکمالی‮» ‬داشته‮ ‬باشد.‮ ‬همین‮ ‬حرفهایی‮ ‬که‮ ‬هر‮ ‬آخوند‮ ‬پیش‮ ‬پا‮ ‬افتاده‮ ‬میتواند‮ ‬بیان‮ ‬کند،‮ «‬فیلسوف‮» ‬اسلامی‮ ‬نیزعرضه‮ ‬میکند.‮ ‬سروش‮ ‬از‮ ‬مرگ‮ ‬این‮ ‬دانشمند‮ ‬سوءاستفاده‮ ‬میکند‮ ‬تا‮ ‬برای‮ ‬شریعت‮ ‬خود‮ ‬تبلیغ‮ ‬کند.‮ ‬ولی‮ ‬در‮ ‬واکنش‮ ‬خود،‮ ‬این‮ ‬آقای‮ «‬نواندیش‮» ‬یک‮ ‬کلمه‮ ‬در‮ ‬باره‮ ‬ضدیت‮ ‬قرآن‮ ‬و‮ ‬اسلام‮ ‬با‮ ‬حقوق‮ ‬زن‮ ‬نمی‮ ‬گوید،‮ ‬ولی‮ ‬این‮ ‬آقای‮ ‬نخبه‮ ‬شیعه،‮ ‬یک‮ ‬کلمه‮ ‬در‮ ‬باره‮ ‬فشار‮ ‬و‮ ‬ستمگری‮ ‬جمهوری‮ ‬اسلامی‮ ‬علیه‮ ‬زنان‮ ‬نمی‮ ‬گوید.‮ ‬همسر‮ ‬میرزاخانی‮ ‬دانشمندی‮ ‬اهل‮ ‬جمهوری‮ ‬چک‮ ‬است.‮ ‬از‮ ‬آن‮ ‬جایی‮ ‬که‮ ‬ازدواج‮ ‬بین‮ ‬زن‮ ‬مسلمان‮ ‬و‮ ‬مرد‮ ‬غیر‮ ‬مسلمان‮ ‬بنا‮ ‬بر‮ ‬قانون‮ ‬اسلامی‮ ‬در‮ ‬ایران‮ ‬به‮ ‬رسمیت‮ ‬شناخته‮ ‬نمی‮ ‬شود،‮ ‬بانو‮ ‬میرزاخانی‮ ‬سال‮ ‬ها‮ ‬نتوانست‮ ‬با‮ ‬خانواده‮ ‬اش‮ ‬به‮ ‬ایران‮ ‬سفر‮ ‬کند.‮ ‬تنگ‮ ‬نظری‮ ‬اسلام‮ ‬و‮ ‬مردسالاری‮ ‬ذاتی‮ ‬اسلام‮ ‬مانع‮ ‬هرگونه‮ ‬مناسبات‮ ‬باز‮ ‬و‮ ‬مدرن‮ ‬اجتماعی‮ ‬می‮ ‬باشد.‮ ‬حال‮ ‬مدافعان‮ ‬همین‮ ‬دین‮ ‬مانند‮ ‬آقای‮ ‬سروش‮ ‬در‮ ‬باره‮ ‬عذاب‮ ‬و‮ ‬آزار‮ ‬خانوادگی‮ ‬این‮ ‬دانشمند‮ ‬سکوت‮ ‬میکنند.‮ ‬سراسر‮ ‬تاریخ‮ ‬اسلام‮ ‬با‮ ‬سرکوب‮ ‬دیگراندیش‮ ‬و‮ ‬فکر‮ ‬فلسفی‮ ‬و‮ ‬حقوق‮ ‬زن‮ ‬و‮ ‬رشد‮ ‬دانش،‮ ‬همراه‮ ‬بوده‮ ‬است.‮ ‬در‮ ‬ایران‮ ‬فلسفه‮ ‬شکست‮ ‬خورد‮ ‬و‮ ‬آزادی‮ ‬فکری‮ ‬منکوب‮ ‬گشت‮ ‬و‮ ‬زن‮ ‬تحقیر‮ ‬شد،‮ ‬زیرا‮ ‬سنت‮ ‬قرآنی‮ ‬و‮ ‬توتالیتاریسم‮ ‬اسلامی‮ ‬در‮ ‬قدرت‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬فرهنگ‮ ‬جامعه،‮ ‬حاکمیت‮ ‬داشته‮ ‬است.‮ ‬حال‮ ‬آقایان‮ ‬نواندیش‮ ‬مانند‮ ‬آقای‮ ‬سروش،‮ ‬کوتاه‮ ‬نمی‮ ‬آیند‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬تقویت‮ ‬ماشین‮ ‬ایدئولوژیکی‮ ‬اسلامی‮ ‬در‮ ‬تمامی‮ ‬اجزا‮ ‬جامعه‮ ‬میکوشند‮ ‬و‮ ‬با‮ ‬تمام‮ ‬قوا‮ ‬در‮ ‬بازتولید‮ ‬ازخودبیگانگی‮ ‬و‮ ‬مسخ‮ ‬جامعه‮ ‬اقدام‮ ‬میکنند.‮      

 

خانم‎‮ ‬مریم‮ ‬میرخانی‮ ‬یکی‮ ‬دیگر‮ ‬از‮ ‬زنانی‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬با‮ ‬هوش‮ ‬و‮ ‬دانش‮ ‬و‮ ‬جسارت‮ ‬خود‮ ‬نشان‮ ‬داد‮ ‬که‮ ‬تمام‮ ‬گفتمان‮ ‬اسلامی‮ ‬و‮ ‬سنت‮ ‬جامعه‮ ‬اسلامی‮ ‬و‮ ‬سیاست‮ ‬نخبگان‮ ‬اسلامی،‮ ‬تبعیض‮ ‬گرا‮ ‬می‮ ‬باشند.‮ ‬چنین‮ ‬زن‮ ‬دانشمندی‮ ‬در‮ ‬نظام‮ ‬دینی‮ ‬نمی‮ ‬تواند‮ ‬در‮ ‬دانشگاه‮ ‬درس‮ ‬بدهد‮ ‬و‮ ‬مقام‮ ‬رفیع‮ ‬سیاسی‮ ‬و‮ ‬اجتماعی‮ ‬داشته‮ ‬باشد.‮ ‬آزادی‮ ‬و‮ ‬پیشرفت‮ ‬زن‮ ‬خارج‮ ‬از‮ ‬این‮ ‬نظام‮ ‬دینی‮ ‬ممکن‮ ‬است.‮    

 

جلال‎‮ ‬ایجادی

 

جامعه‎‮ ‬شناس‮ ‬دانشگاه‮ ‬فرانسه‮