شیرازی‌ها چه کسانی هستند و چه می‌خواهند؟

  پایین کشیدند.
ولی این گروه چه کسانی هستند، به چه اعتراض دارند و چرا کار آنها با عالی ترین مقام جمهوری اسلامی به اینجا رسیده است؟

تشبیه ولی فقیه به 'فرعون ''

اخیرا حسین شیرازی، فرزند آیت الله صادق شیرازی یکی از مراجع تقلید شیعه منتقد حکومت، انتقادهای تندی را علیه جایگاه ولایت فقیه مطرح کرد و مقام فعلی ولی فقیه در ایران را با جایگاه فراعنه مصر قابل مقایسه دانست.

حسین شیرازی این سخنان را روز ۱۶ آذر امسال به عربی و در شرح دیدگاه فقهی خود در مورد حدود و اختیارات فقیه، در شهر قم و در جلسه هفتگی با جمعی از روحانیون بیان کرده است.

آقای شیرازی در این جلسه، سوگند یاد می کند که "ولایت فقیه" فعلی در ایران "موبه مو" همان جایگاه فرعون است که بر اساس تعریف قرآن خود را خداوند قلمداد کرده بود.

متن ترجمه شده حرف‌های آقای شیرازی چنین است:

"به خداوند عظیم قسم که ولایت فقیه همان 'انا ربکم الاعلی ' است و نه چیز دیگر. به خدا قسم که همان است، قدم به قدم و مو به مو. تمام امور این کشور را هم بر همین مفهوم بنا کرده اند. مسائل کوچک و بزرگ را. کسی اجازه ندارد که درباره این مفهوم [ولایت فقیه] حرف بزند و حتی یک سوال مطرح کند."

در بخشی دیگر، حسین شیرازی فراتر رفته و حتی درک آیت الله خمینی بنیان گذار جمهوری اسلامی از ولایت فقیه را زیر سوال برده، اگرچه در نسخه ویدیویی نامی مشخص از آیت الله خمینی برده نشده است:

"ولایت فقیه یعنی اینکه تو بنده هستی! او [ظاهرا آیت الله خمینی] این را ننوشته که حدود ولایت فقیه در حد ولایت خداوند است؟ مگر همین را نگفت؟ همه روزنامه ها هم نقل کردند که مرز اختیارات ولایت فقیه در حد رسول الله است، این یعنی بقیه بنده هستند. اگر در دنیای امروز، فرعون هم چنین حرفی می زد، عجیب بود."

تجربه چند دهه اخیر در ایران نشان داده که بیان چنین سخنی از طرف یک روحانی شناخته شده در مجامع مذهبی چیزی نیست که حاکمیت آن را تحمل کند.

به گفته طرفداران حسین شیرازی، چند روز پیش در یکی از خیابان‌های شهر قم شماری از ماموران حکومتی او را در حضور پدرش آیت الله صادق شیرازی دستگیر کردند. آنها ادعا می کنند که این دستگیری با خشونت همراه بوده است.

ولی این، تمام ماجرا میان خانواده شیرازی و حکومت در ایران نیست.

از میرزای شیرازی تا صادق شیرازی

خانواده شیرازی خانواده ای روحانی هستند که میرزای شیرازی یکی از فقیهان معروف این خانواده بود؛ فردی که در دوره ناصرالدین شاه قاجار با فتوای معروف خود در اعتراض به اعطای امتیاز انحصاری توتون و تنباکو به بریتانیا، باعث لغو امتیاز آن شد.

حسین شیرازی که اخیرا دستگیر شده و به گفته طرفدارانش در مکان نامعلومی نگهداری می شود، فرزند آیت الله صادق شیرازی است. آیت الله صادق شیرازی از مراجع تقلید شیعه نواده برادر میرزای شیرازی است و از جمله فقهای سنتی منتقد ولایت فقیه به حساب می آید.

در حقیقت، آیت الله صادق شیرازی وارث تشکیلات مذهبی برادرش آیت الله محمد شیرازی است که گستردگی فعالیت پیروان او در میان شیعیان عراق، ایران، حاشیه خلیج فارس، افغانستان، پاکستان و هند قابل توجه بود.

برای مدت‌ها پایگاه اصلی خانواده شیرازی شهر کربلا بوده است. آیت الله خمینی بعد از سخنرانی معروف خود علیه نظام سلطنتی در سال ۱۳۴۲، به عراق رفت و آیت الله محمد شیرازی استقبال گسترده ای از او ترتیب داد. وی حتی مدتی امامت نماز جماعت حرم امام حسین را هم به آیت الله خمینی سپرد.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، آیت الله محمد شیرازی به ایران رفت و با آیت الله خمینی دیدار کرد. ولی از همان آغاز، اختلاف نظرهایی میان او و آیت الله خمینی بروز کرد. تاجایی که آیت الله سید محمد شیرازی در نوعی حصر خانگی قرار گرفت.

او در سال ۱۳۸۰ در سن ۶۳ سالگی در قم درگذشت.

حق نشر عکس.Image captionآیت الله صادق شیرازی، از مراجع تقلید شیعه منتقد حکومت ایران است و نفوذ زیادی در میان بخشی از جامعه سنتی شیعه دارد

"اختلاف علما"

یک روایت درباره اختلاف آیت الله خمینی و آیت الله محمد شیرازی بعد از انقلاب اسلامی این است که آنها بر سر قدرت کنار نیامده اند.

با این حال، طرفداران آیت الله شیرازی می گویند که تفاوت دیدگاه‌های فقهی دو طرف، موضوع اعدامهای بی رویه در ایران و مساله جنگ ایران و عراق از موارد اختلاف بوده است. تا جایی که آیت الله محمد شیرازی ادامه جنگ با عراق را مسلمان کشی توصیف می کرده و جایز نمی دانسته است.

همچنین آنها می گویند که آیت الله شیرازی با اعدام‌ها در ایران و برخورد خشن با مخالفان حکومت موافق نبوده است.

از سوی دیگر، طرفداران حکومت ایران می گویند که دیدگاههای خاندان شیرازی متعصبانه است و در تشکیلات مذهبی آنها به مقدسات اهل سنت توهین می شود. طرفدارن حکومت تاکید دارند که خاندان شیرازی تفسیری خشن از شعائر مذهبی مثل قمه زنی را تبلیغ می کنند که باعث "وهن دین" می شود.

در همین ویدیوی اخیر سخنان حسین شیرازی درباره ولایت فقیه، یکی از مواردی که به عنوان انتقاد به حاکمیت مطرح می‌شود، جلوگیری از قمه زنی است.

دولت ایران می گوید که این حرکت‌ها در همراهی با دشمن خارجی صورت می گیرد و به همین دلیل، از طرفداران آیت الله شیرازی به عنوان "شیعیان انگلیسی" یاد می کنند.

تقابل رسانه ای

شیرازی‌ها دستگاه رسانه ای عریض و طویلی دارند و از جمله شبکه ماهواره ای امام حسین را اداره می کنند. شبکه ای که به زبانهای فارسی، عربی، اردو و انگلیسی برنامه پخش می کند.

اگرچه گفته می شود که نفوذ آیت الله صادق شیرازی کمتر از برادرش محمد شیرازی است، ولی مقلدین آنها هنوز هم در سراسر جهان شیعه پراکنده هستند.

شیرازی‌ها علی رغم نارضایتی عمیق از سیاست‌های حکومت ایران، چندان وارد درگیری تند و مستقیم با حکومت نمی شدند، اگرچه از کنایه و انتقاد هم دریغ نمی کردند. ولی حالا آنها می گویند که حکومت با دستگیر کردن حسین شیرازی "به گونه ای توهین آمیز" از خط قرمزها گذشته و حامیانشان دیگر ادامه "توهین به ساحت مرجعیت" را تحمل نمی کنند.

هجوم شماری از طرفداران آنها به سفارت ایران در لندن و برگزاری تجمع‌های اعتراضی در شهرهای عراق، شکل تازه ای از مواجهه آنها با ولایت فقیه است. شبکه های رسانه ای آنها هم بر انتقادهای خود افزوده اند.

البته از مدت‌ها پیش از این، در ایران رسانه های حکومتی علیه طرفداران آیت الله شیرازی وارد عمل شده اند. با این حال به نظر می آید که در روزهای اخیر رو در رویی آیت الله شیرازی و حکومت در عرصه رسانه ای، خصوصا از طریق تلویزیون‌های ماهواره ای وارد مرحله ای تازه شده است.

یکی از نمایندگان آیت الله شیرازی در لندن به بی بی سی فارسی گفته که آزادی حسین شیرازی شاید بتواند اندکی از دامنه تنش‌ها بکاهد.

وی افزوده که در غیر این صورت، آنها پرده از چهره حکومتی بر می دارند که به گفته او "نه تنها جواز مذهبی ندارد بلکه بر اساس آموزه های مذهبی نباید در برابر آن ساکت نشست".