ظرف کمتر از ۲۴ ساعت بزرگترین رسانه‌های دنیا به دنبال راهی بودند تا با او تماس بگیرند. به ویژه اینکه ویدئویی از او نیز منتشر شد که در حال شعار دادن دیده می‌شد و اطرافیانش نیز در پاسخ به شعارهای فریاد می‌زدند: "انقلاب". فضای اعتراض، نه آنگونه که همه حدس می‌زدند خشن و مردانه، بلکه توامان بود با امید، جوانی و شوری آرمان‌خواهانه.
در چند ماهی که از اعتراضهای سودان به دو دهه ریاست جمهوری عمر البشیر گذشته، گزارش‌های پراکنده‌ای درباره حضور پرشور زنان در این اعتراضها منتشر شده بود. اما همزمان با بالاگرفتن اعتراضها، کمتر عکس و ویدئویی از سودان چنین در جهان رسانه‌های سنتی و نو، مخابره شد.
خانم صلاح یکی از هزاران زنی است که از دسامبر سال ۲۰۱۸ و در واکنش به گران شدن سوخت و نان در اعتراضها شرکت کرده. تخمین زده می‌شود که دو سوم معترضینی که از میانه زمستان به خیابان آمدند، زن بوده‌اند. در ویدئوهای بسیاری نیز زنان در حالی که رهبری گروهی را بر عهده دارند دیده می‌شوند.
آلاء صلاح به خبرگزاری فرانسه گفته است که حضور زنان در نقش رهبری یک انقلاب در سودان تازگی ندارد و "شما اگر به تاریخ سودان هم نگاه کنید می‌بینید که ملکه‌های بسیاری بر سودان حکومت کرده‌اند."
شاید به همین دلیل نیز هست که خانم صلاح، این نماد متفاوت اعتراضهای کشور فقیر و مسلمان سودان، لقبی گرفته که می‌توان آن را به "ملکه" ترجمه کرد. او "کنداکه (قنداقه)" لقب گرفته که عنوان باستانی ملکه‌های سودان بوده.
از این زن معترض عکس‌ها و ویدئوهای زیادی منتشر نشده. اما در همان چند دقیقه ویدئو که در یکی از آنها هوا روشن است و دیگری، هوا تاریک شده، او با لباسی سفید و گوشواره‌هایی که شبیه قرص ماه هستند دیده می‌شود؛ لباسی که ظاهرا پوششی سنتی است و ارزش فرهنگی ویژه‌ای برای زنان سودان دارد
برای کشوری که قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای پوشش زنان وجود دارد، حجاب اجباری است، شلوار پوشیدن برای زنان ممنوع است و سالانه ۴۰ هزار تا ۵۰ هزار زن تنها به دلیل لباسی که به تن کرده‌اند توسط پلیس دستگیر می‌شوند، پوشش متفاوت آلاء صلاح نیز عملا در شهرت او بی‌اثر نبوده.
به نوشته بازفید او ۲۲ ساله است و در رشته معماری در دانشگاه بین‌المللی خارطوم درس می‌خواند. او در یکی از ویدئوها خطاب به معترضین می‌خواند:
"ما را به اسم دین سوزاندند ... ما را به اسم دین کشتند ... ما را به اسم دین زندانی کردند ... دین از آنها بری است ... دین می‌گوید بگذر ... نمی‌گوید ساطور به دست بگیر ... می‌گوید عبور کن و در مقابل بایست ... و با حاکمان مقابله کن ..."
و در میان هر مصرع، معترضین می‌گویند: ثوره. به معنای انقلاب.
ماجرای سودان چیست؟
پایتخت: خارطوم
-
۴۳ میلیون نفرجمعیت دارد
-
۳۰ درصد جمعیتاقلیت‌های مختلف غیر عرب هستند
-
۴۳۰۰ دلاردرآمد سرانه کشور به ازای هر نفر در سال ۲۰۱۷
-
انگلیسی و عربیزبان‌های رسمی کشور
منبع: CIA
سودان زمانی نه چندان دور بزرگترین کشور آفریقایی از نظر مساحت بود. این کشور از زمان استقلالش، جز کودتا راهی برای انتقال قدرت تجربه نکرده بود و در جنگی فرسایشی به سر می‌برد که نتیجه تفاوت‌های قومیتی، نژادی و مذهبی ساکنین شمال و جنوب کشور بود.
در نهایت، اهالی مسلمان و عرب‌زبان شمال کشور با اشتراکات فرهنگی عمیقی که با مصر دارند از مسیحیان نیلی‌زبان جنوب جدا شدند و برای نخستین بار در تاریخ اتحادیه آفریقا، مرزهای پسااستعماری یک عضو این اتحادیه، بر خلاف اساسنامه آن، تغییر کرد. سودان جنوبی، سه چهارم منابع اندک نفت سودان را نیز از دست حاکمیت این کشور خارج کرد.
ضمن اینکه از سال ۲۰۰۵ و درست همزمان با صلح شمال و جنوب که در نهایت به جدایی جنوب در سال ۲۰۱۱ انجامید، حکومت مرکزی سودان با یک شورش مسلحانه جدی نیز در منطقه دارفور در غرب کشور روبه‌رو شد. شورشیان دارفور نیز اقلیت غیرعربی بودند که می‌گفتند علیه سیاست‌های تبعیض‌آفرین اعراب دست به اسلحه برده‌اند.
در دارفور، یک گروه شبه‌نظامی عرب به مقابله با شورشیان غیرعرب برخاست و در جنگی که ده‌ها هزارتن کشته شدند، اتهام نسل‌کشی علیه رهبران سودان مطرح شد. عمر البشیر در صدر حکومت شخصا متهم شد که از طریق حمایت از شبه‌نظامیان عرب به نسل‌کشی، جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت دست زده. او در دیوان بین‌المللی کیفری محاکمه شد و در نهایت به نخستین رهبری تبدیل شد که در زمان قدرت از سوی این دادگاه محکوم شد و برایش حکم جلب بین‌المللی صادر شد.
حق نشر عکسGETTY IMAGESImage captionیکی از شبه‌نظامیان عرب در جنگ دارفور در کنار روستایی که به آتش کشیده شده (سال ۲۰۰۴)
علاوه بر جنگ‌های داخلی پیاپی و کاهش شدید درآمدهای دولت از منابعی مانند نفت، سودان با تحریم‌های بین‌المللی نیز روبه‌رو است و وخامت اوضاع اقتصادی، سال به سال بیشتر می‌شود. نقطه بحران این روند طولانی، دسامبر سال ۲۰۱۸ و افزایش قیمت نان و سوخت بود که به تظاهرات مردم انجامید. از آنجا، معترضین خواستار کناره‌گیری عمر البشیر از قدرت شدند.
در این مدت، اعتراضهای سودان، همیشه هم مانند ویدئوی آلاء صلاح، فضایی رومانتیک و مسالمت‌جویانه نداشته. حکومت می‌گوید در این مدت ۳۸ نفر کشته شده‌اند اما فعالان حقوق بشر معتقدند که تعداد قربانیان اعتراضهای چند ماه اخیر بسیار بیشتر است.
ضمن اینکه اصولا فضای خیابان‌ها بسیار متشنج است و این احتمال مطرح شده که بدنه ارتش و پلیس در برابر دستور سرکوب فرماندهانشان مقاومت کنند. برای کشوری که دهه‌ها است با کودتا و جنگ داخلی روبه‌رو است، سناریوهایی مانند شورش گروهی از نظامیان، کودتا علیه عمر البشیر یا آغاز درگیری نظامی میان گروه‌‌های موافق و مخالف او، هیچ کدام دور از انتظار نیستند.
به همین دلیل آمریکا، بریتانیا و نروژ از خارطوم خواسته‌اند که در برابر معترضین، خویشتن‌دار باشند. معترضین نیز که در روزهای اخیر از موفقیت اعتراضهای الجزایر و استعفای عبدالعزیز بوتفلیقه، انرژی مضاعفی گرفته‌اند، به چیزی کمتر از کناره‌گیری عمر البشیر رضایت نمی‌دهند.
در نهایت عجیب نیست اگر سرنوشت رهبر سودان نیز مانند همسایگان شمالی‌اش، به نظر و تصمیم نظامیان کشور گره بخورد و حمایت یا عدم حمایت آنها، نتیجه نهایی را تعیین کند.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید