شرکت اسرائیلی سازنده نرم افزارهای جاسوسی برای مهار کرونا 'راه‌حل دارد'

ان‌او‌اس گروپ، گفته در حال مذاکره با برخی دولت‌ها در نقاط مختلف جهان است و برخی از دولت‌ها هم از اکنون مشغول آزمایش این محصول هستند.

این شرکت اسرائیلی که در تولید نرم‌افزارهای تجسسی تخصص دارد از سوی شبکه پیام‌رسان واتس اپ در دادگاه متهم به ارسال بدافزار برای فعالان حقوق‌بشری و روزنامه‌نگاران شده است. هرچند آن را به "قو‌ی‌ترین وجه ممکن تکذیب" کرده است.

این شرکت همچنین با یک شکایت حقوقی دیگر روبروست که به موجب آن متهم شده نرم‌افزاری را به دولت عربستان سعودی داده که با توسل به آن ماموران عربستان موفق به رصد و جاسوسی از جمال خاشقچی شده‌اند؛ روزنامه‌نگار منتقد سعودی که سال گذشته به طرز فجیعی در داخل کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید و جسدش مثله و سر به نیست شد.

ان‌‌اواس سال گذشته در واکنش به این اتهام گفت محصولات این شرکت "تنها تحت یک مجوز منفرد به دولت‌ها واگذار می‌شود و آن این است که به دولت‌ها و ماموران اجرای قانون کمک کند تا در چارچوب قانونی با جرایم و تروریسم مبارزه کنند".

اما اکنون، این شرکت نرم‌افزار خود را با این منظور تبلیغ می‌کند که قابلیت رصد کردن نحوه شیوع ویروس کرونا را دارد.

سخن‌گوی این شرکت به بی‌بی‌سی گفته: "این نرم‌افزار آماده است که برای حل این همه‌گیری جهانی وارد عمل شود. این نرم‌افزار می‌تواند به دولت‌ها اجازه دهد که وضعیت موجود شیوع کرونا و دینامیک آن را درک کنند و بر اساس آن تصمیم بگیرند. این واقعا یک نرم‌افزار قوی است".

ان‌او‌اس می‌گوید کارمندان این شرکت به هیچ یک از اطلاعاتی که در کشورها وارد این نرم افزار می‌شود دسترسی نخواهند داشت اما از دولت‌ها خواسته که از شرکت‌های فراهم کننده خطوط تلفن همراه محلی بخواهند که اطلاعات کاربران را وارد این نرم‌افزار کنند تا قادر باشد نقشه کرونا را برای آنها ترسیم کند.

پس از وارد کردن اطلاعات، این نرم‌افزار اجازه خواهد داد افرادی که مبتلا به ویروس کرونا شده‌اند رصد شوند و جاهایی که آنها رفته‌اند و کسانی که آنها ملاقات کرده‌اند در یک نقشه هوشمند تهیه خواهد شد حتی پیش از این که آنها یا کسانی که ملاقات کرده‌اند نشانه‌های بیماری را بروز داده باشند.

حق نشر عکسTWITTERImage captionوزیردفاع اسرائیل این نقشه را به عنوان نمونه‌ای از توانایی شرکت ان‌او‌اس توییت کرده است

با وجود این، جان اسکات ریلتون، از نهاد دیدبان سیتی‌زن لب که در تورنتو مستقر است و برای حفاظت از حریم شخصی شهروندان فعالیت می‌کند گفته استفاده از چنین نرم افزاری توسط دولت‌ها یک حماقت خواهد بود.

"آخرین دردسری که ممکن است سراغ شما بیاید این است که یک شرکت مرموز بخواهد مشکل اپیدمی را حل کند بدون این که بگوید مشتریان اصلی محصول او چه کسانی هستند."

پیش‌بینی تجمعی

روی سلان جونز، گزارش‌گر امنیتی بی‌بی‌سی می‌گوید شرکت ان‌او‌اس نحوه عملکرد این نرم افزار را از طریق یک ویدئو کنفرانس به او نشان داده است.

او می‌گوید: "روی نقشه نقاط داغ اسرائیل را نشان می‌داد که در آنجاها تعداد مبتلایان به ویروس بالا بود و وقتی این نقشه را بزرگتر می‌کردی، افراد بر اساس شماره تلفن همراه‌شان روی نقشه دیده می‌شدند و جاهایی که رفته بودند و کسانی که ملاقات کرده بودند قابل مشاهده بود".

به گفته گزارشگر بی‌بی‌سی، مهندس این شرکت اسرائیلی گفته نقشه ارایه شده توسط این نرم‌افزار می‌تواند:

• پیش‌بینی کند که نقطه بعدی شیوع کرونا کجا خواهد بود
• می تواند کمک کند که دستگاه‌های کمک تنفسی را به کدام بیمارستان‌ها باید ارسال کرد
• و این که کدام منطقه یا شهر را باید قرنطینه یا از قرنطینه خارج باید کرد

شرکت ان‌او‌اس مدعی است که چند کشور هم اکنون در حال اجرای آزمایشی این نرم‌افزار هستند، هر چند این شرکت برملا نکرده که این کشورها کدامند و آیا هیچ کدام از آنها شروع به استفاده از این نرم‌افزار در سطح جوامع خود کرده‌اند یا خیر.

سخنگوی این شرکت گفته تمام مقام‌ها و دولت‌هایی که به این نرم افزار دسترسی یافته‌اند تعهد داده‌اند که آن را مطابق با قوانین حفظ حریم شخصی افراد در فضای سایبری در اروپا، که به جی‌دی‌پی‌آر شهرت یافته، استفاده کنند.

این در حالی است که نرم افزار ارایه شده از سوی شرکت ان‌او‌اس برای ترسیم نقشه کرونا نیازمند وارد کردن اطلاعات کاربران شبکه تلفن‌های همراه است؛ اقدامی که در تناقض با قوانین حفظ حریم شخصی کاربران در بریتانیا و بسیاری از دیگر کشورهای اروپایی است.

نرم افزاری دیگری که بریتانیا و چند کشور اروپایی برای رصد مبتلایان به کرونا تحت بررسی دارند از طریق توانایی بلوتوث گوش‌های همراه به افراد در صورت نزدیک شدن به یک حامل ویروس کرونا هشدار می‌دهد و البته مشترک شدن در چنین نرم افزاری کاملا داوطلبانه خواهد بود.

نهاد دیدبان سیتی‌زن‌ لب، پیش‌تر طی تحقیقی از شرکت اسرائیلی ان‌او‌اس درباره نرم افزار پیگاسوس آن دریافته بود که در خاورمیانه و مکزیک، بدون اجازه کاربران به طور مخفیانه روی گوشی همراه روزنامه‌نگاران و مخالفان حکومت نصب شده بود.