سیاست فشار حداکثری ترامپ؛ ایران را به سوی چین سوق داد

به نوشته این روزنامه این اقدام باعث جلوگیری از سیاست تهاجمی ایران در منطقه خاورمیانه نشده و به سقوط رژیم هم منجر نشده است بلکه حالا ممکن است این سیاست ضربه شدیدی را به منافع ایالات متحده وارد کند؛ جرا که ایران ممکن است برای نجات اقتصادی خود به سوی چین گرایش پیدا کند و چین موقعیت مهمی در منطقه بیابد.

به نوشته این روزنامه، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران ماه گذشته به توافقی با چین رسید که شامل میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری پکن در اقتصاد ایران است و در مقابل چین از واردات مستمر و ارزان‌قیمت نفت ایران برخوردار می‌شود.

به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، این معامله همچنین شامل همکاری امنیتی از جمله انجام تمرین‌های نظامی و همکاری تسلیحاتی و اطلاعاتی است.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

البته مشخص نیست که این توافق حتما به نتیجه برسد و محتوای آن هم علنی نشده و باید به تصویب پارلمان ایران برسد در حالی‌که با مخالفت شدید ملی‌گرایان ایران مواجه است.

اما در صورت تصویب، نه فقط تحریم‌های دولت ترامپ و تلاش او برای در تنگنای شدید قرار دادن اقتصاد ایران را تضعیف می‌کند بلکه می‌تواند باعث افزایش چالش چین علیه نفوذ جهانی آمریکا شود.

این روزنامه می‌افزاید که مانند افزایش تنش بین ایران و آمریکا، این نیز اجتناب ناپذیر است. دولت شی جین‌پینگ، رئیس جمهوری چین از فشار علیه ایران توسط دولت باراک اوباما و همچنین توافق هسته‌ای آن دولت با ایران حمایت کرد که در صدد مهار کردن غنی‌سازی و سایر اقدامات هسته‌ای ایران برای ۱۰ سال بود.

دونالد ترامپ روز هشتم ماه مه دوسال پیش (اردیبهشت ۹۷) رسما کشورش را از این توافق‌نامه که میان ایران از یک سو و آمریکا و سه متحد اروپایی آن یعنی آلمان، بریتانیا و فرانسه به همراه بلوک شرق، یعنی روسیه و چین امضاء شده بود، خارج کرد.

حق نشر عکسTHE WASHINGTON POSTImage captionشورای سردبیری واشنگتن پست معتقد است سیاست حداکثری دونالد ترامپ علیه ایران بی‌ثمر بوده است

حتی پس از خروج دولت آقای ترامپ از این توافق در سال ۲۰۱۸ هم دولت چین در ابتدا از تحریم‌های آمریکا علیه ایران حمایت کرد و واردات نفت و تجارت خود با ایران را کاهش داد.

اما سیاست ستیزه‌جویانه دولت آقای ترامپ با چین در ماه‌های اخیر از جمله خودداری او از مذاکره برای رسیدن به تفاهم تجاری با چین به آقای شی انگیزه کمتری برای همکاری با سیاست‌های جهانی آمریکا داده است.

واشنگتن پست نوشته، این اقدام کاخ سفید برعکس باعث شده است تا رهبری چین احتمالا با بهره‌برداری از ضعف آقای ترامپ به خاطر شیوع ویروس کرونا و بحران اقتصادی ناشی از آن در صدد برآید حضور خود را در دریای جنوبی چین بیشتر کند، خودمختاری هنگ‌کنگ را هم سرکوب کند و اتحاد با دشمن اصلی آمریکا در خاورمیانه هم جنبه دیگر این بهره برداری است.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

آقای ترامپ و مقامات او در هفته‌های اخیر چین را هدف انتقاد شدید قرار داده‌اند و مایک پومپئو هفته گذشته در یک نشست خبری به توافق احتمالی چین و ایران حمله کرد.

او با اشاره به احتمال فروش اسلحه چینی به ایران در چارچوب این توافق گفت که این هم دلیل دیگری است که سازمان ملل متحد باید تحریم تسلیحاتی ایران را که مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در ماه اکتبر تمام می‌شود تمدید کند. اما این نیز بدون همکاری چین به عنوان عضو دایم شورای امنیت تحقق نمی‌یابد.

او همچنین تهدید کرد که شرکت‌های چینی را که با ایران معامله کنند تحریم خواهد کرد. به نوشته روزنامه واشنگتن پست، البته ممکن است که قبل از اینکه آقای ترامپ جنگ تجاری بی‌هدف خود علیه چین را شروع کند این اقدام موثر بود اما در حال حاضر ممکن است چین چنین اقدامی را به حساب ناتوانی آمریکا بگذارد.

با این حال، کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا می‌گویند خروج این کشور از برجام نه تنها پاسخی به نقایص ساختاری این توافقنامه بوده، بلکه منجر به مهار نفوذ و تلاش تهران در خاورمیانه طی ۳ سال اخیر شده است و از این لحاظ به آمریکا برای حفظ امنیت منافع خود و متحدانش در منطقه کمک کرده است.