آیا ترامپ علیرغم تحولات اخیر و نظرسنجی‌ها شانس پیروزی در انتخابات را دارد؟

نیویورک تایمز روز ۱۱ ژوئن نوشت: "درحالی که افکار عمومی به سرعت بر موضوع نژادپرستی در آمریکا متمرکز شده و حتی اکثر رهبران کشور و نهادها به نحوی باز و روشن راجع به تبعیض و آشتی صحبت می‌کنند هنوز یک فرد هست که خارج از این محدوده قرار دارد ؛ پرزیدنت ترامپ".

سی ان ان روز ۶ ژوئن، طی تحلیلی با عنوان "آیا آمریکا هنوز رهبر اخلاقی جهان است؟ نه، پس از آنچه ترامپ این هفته کرد" به انتقاد شدید از عملکرد ترامپ در برخورد با اعتراضات پرداخت.

واشنگتن پست نیز طی تحلیلی روز ۵ ژوئن موضع انتقادی خود را نسبت به عملکرد ترامپ تشدید کرده و نوشت "آیا ترامپ می‌فهمد چرا اعتراضات در حال وقوع است؟"

کار به جائی کشید که بالاترین مقام ارتش آمریکا، ژنرال میک میلِی، از اینکه بعد از اعمال زور و پراکندن معترضین از اطراف کاخ سفید با ترامپ عکس گرفته، عذرخواهی کرد.

حق نشر عکسAFPImage captionژنرال میلی و مارک اسپر (نفر وسط)، وزیر دفاع، همراه رئیس جمهوری در بازدید از کلیسا

به نظر می‌رسد که حاصل همه این تحولات خود را در آخرین نظرسنجی ها نشان داده است. متوسط ۷ نظر سنجی منتهی به ۱۷ ژوئن نشان می‌دهد که جو بایدن رقیب دونالد ترامپ از حزب دموکرات، با ۱۰ درصد اختلاف (بایدن ۴۹ درصد ترامپ ۳۹ درصد) از او پیش گرفته است.

نزدیک به ۴ ماه به انتخابات باقی مانده (انتخابات روز ۳ نوامبر برابر با ۱۳ آبان ماه) ام با توجه به نظرسنجی‌ها، موقعیت ترامپ متزلزل به نظر می‌رسد. به این ترتیب آیا او شانسی برای یک دور دیگر اجاره‌نشینی در کاخ سفید را دارد؟

برای پاسخ به این سئوال می‌شود نگاهی به انتخابات سال ۲۰۱۶ بیندازیم.

دو هفته پیش از انتخابات، با تکیه به نظرسنجی‌ها، واشنگتن پست ادعا کرد که "شانس دونالد ترامپ برای پیروزی به صفر نزدیک می‌شود".

سی ان ان با استناد به آخرین نظرسنجی که یک روز پیش از انتخابات صورت گرفته بود اعلام کرد که "شانس هیلاری کلینتون برای پیروزی از ۷۸ درصد در هفته گذشته به ۹۱ درصد رسیده است". این یعنی شانس ترامپ بیش از ۹ درصد نبوده است.

ساعت ۱۰ صبح روز انتخابات، نیویورک تایمز به هواداران خانم کلینتون مژده داد که شانس او برای پیروزی ۸۵ درصد در برابر ۱۵ درصد برای ترامپ است.

یکی از معتبرترین پایگاه‌های پیش‌بینی در آمریکا یعنی FiveThirtyEight، روز انتخابات اعلام کرد که آخرین برآوردها نشان می‌دهد که هیلاری کلینتون ۷۱ درصد شانس پیروزی دارد.

حق نشر عکسAFPImage captionهیلاری کلینتون

در چنین جوّی پیروزی ترامپ، بخش بزرگی از جامعه آمریکا، به خصوص هواداران خانم کلینتون را شگفت‌زده کرد. واقعا چه اتفاقی افتاد؟ چطور شد که این همه نظرسنجی با فاصله زیادی به اشتباه افتادند؟

واقعیت این است که نظرسنجی‌ها بر اساس داده‌ها نتیجه‌گیری می‌کنند. داده‌ها در این خصوص چیزی جز نظر کسانی نیست که تشکیلات نظرسنجی با آنان تماس گرفته و آنان را مورد پرسش قرار می‌دهد. تصور عمومی بر این است که در آمریکا که مورد بحث ماست دلیلی وجود ندارد که پرسش‌شوندگان حقیقت را نگویند. به این ترتیب در شرایط عادی فرض بر این است که وقتی تشکیلاتی با افراد برای جویا شدن نظر آنان تماس می‌گیرد آنان نظر واقعی خود را بگویند.

اما در سال ۲۰۱۶ وضع غیرعادی شد. ترامپ، از درون سیستم سیاسی آمریکا سر بر نیاورد. او کاملا نسبت به سیستم سیاسی آمریکا یک غریبه بود. برای اولین بار در تاریخ آمریکا یک کاندیدا علیه هسته قدرت در آمریکا موضع گرفت. سیاست خارجی آمریکا را زیر سئوال برد. آمریکا را متهم کرد که دست از جنگ‌افروزی بر نمی‌دارد. رسانه‌های بزرگ را به دروغگوئی و انتشار اخبار جعلی متهم کرد. حرف‌هائی زد که از آنان بوی زن‌ستیزی و نژادپرستی به مشام می‌رسید.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

رسانه‌های بزرگ به جز فاکس نیوز که یک رسانه دست راستی است شدیدا علیه او موضع گرفتند. نتیجه این شد که حمایت از هیلاری کلینتون نشانه یک نگرش نرمال شد و حمایت از ترامپ بیانگر یک تفکر غیرنرمال. حمایت از ترامپ، با کارزاری که رسانه‌های بزرگ علیه او به پا کردند، معنایش بیگانه‌ستیزی و اعتقاد به برتری نژادی آمریکائی‌های سفید پوست شد. و به عبارتی در چنین فضائی آنچه که به پدیده "اثر بردلی" معروف است، شکل گرفت.

در سال ۱۹۸۲ تام بردلی، شهردار سیاه پوست لس انجلس وارد مبارزه انتخاباتی برای فرمانداری ایالت کالیفرنیا شد. در حالی که تمام نظرسنجی‌ها از برتری قاطع او حکایت می‌کردند بردلی از رقیب خود شکست خورد. جامعه شناسان به این نتیجه رسیدند که علت اختلاف بین نظرسنجی‌ها و نتیجه انتخابات این بوده است که بسیاری برای اینکه خود را نژادپرست معرفی نکنند، و برای اینکه با جو آن روز مقابله نکنند، با اینکه نیتشان این بوده که به یک سفید پوست رای بدهند، در نظرسنجی قصد واقعی خود را پنهان کردند. این گروه یا خود را بلاتصمیم اعلام کردند و یا بر خلاف میل باطنی‌شان به نظرسنج گفته‌اند که به بردلی رای می‌دهند.

در سال ۲۰۱۶ بخش بزرگی از کسانی که در نظرسنجی شرکت کردند نمی‌خواستند خلاف رودخانه‌ای که رسانه‌های بزرگ ایجاد کرده بودند شنا کنند؛ به خصوص با توجه به برخی از اظهارات ترامپ که در مورد زنان افشا شد که در آنها با نظر تحقیرآمیزی راجع به زنان صحبت شده بود، و به عبارتی زنانی که مورد نظرسنجی قرار می‌گرفتند مشکل جرات داشتند که بگویند به ترامپ رای می‌دهند. اما در عمل و با کمال تعجب نزدیک به ۴۰ درصد زنان شرکت‌کننده در انتخابات به او رای دادند در حالی که به غیر از اظهارات خود ترامپ در مورد زنان که تحقیرآمیز بود، رقیب وی یک زن بود که قاعدتا زنان باید بطور قاطع از او حمایت می‌کردند.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

امروز، با توجه به کشته شدن تراژیک جورج فلوید، اعتراضات گسترده، فضای رسانه‌ای که علیه ترامپ شکل گرفته، جوّ موجود می تواند، اما نه الزاما، بر نظرسنجی‌ها اثر بگذارد و افراد مورد پرسش که اغلب آنها را سفید‌پوستان تشکیل می‌دهند، از ترس فضای موجود نیت واقعی خود را پنهان کنند.

سوای ابهام در مورد میزان دقت نظرسنجی‌ها آنچه که می‌تواند ضربه نهائی را به ترامپ وارد کند موضوع اقتصاد است. آیا وضعیت تا انتخابات به همین شکل باقی می‌ماند؟ آیا جو بایدن می‌تواند از این وضعیت بهره‌برداری کند؟ شرایط به قدری لغزنده است که پیش‌بینی عملا غیرممکن است. بطور مثال، کشف واکسن کرونا می‌تواند تمام محاسبات فعلی را بر هم زده و ورق را در اقتصاد و احتمالا انتخابات برگرداند.