ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته است که «متاسفانه دولت‌های اروپایی در کنار بی‌عملی در خصوص سایر تعهدات خود، در راه‌اندازی موثر ایستکس نیز ناکام بودند و اقدامات لازم و ضروری برای فعالسازی آن در قالب انجام تعهدات اروپا ذیل برجام را انجام ندادند».
به گفته آقای کنعانی «این کشورها در تمام طول زمان فعالیت اینستکس هیچ منبع مالی یا خط اعتباری بلندمدت به این کانال تزریق نکردند».
وی در عین حال افزوده که «ایران هیچگاه به اینستکس دل نبسته بود و تجارت بین‌المللی خود را از سایر کانال‌های مالی و بانکی بین‌المللی انجام داده است».
کشورهای اروپایی روز پنجشنبه اعلام کردند که تصمیم دارند سیستم مالی «اینستکس» را تعطیل کنند؛ این سیستم در سال ۲۰۱۹ برای تسهیل تجارت با ایران و حفاظت از شرکت‌های طرف معامله ایران در برابر تحریم های آمریکا راه‌اندازی شده بود.
وزارت خارجه آلمان و فرانسه گفته‌اند که ۱۰ کشور سهیم در اینستکس شامل بلژیک، آلمان، فنلاند، دانمارک، فرانسه، هلند، نروژ، اسپانیا، سوئد و بریتانیا، با ادامه خودداری ایران از همکاری با این نهاد نتیجه گرفتند که مبنایی برای حفظ آن وجود ندارد.
در این بیانیه گفته شد که این تصمیم صرفا دلایل تجاری دارد و مستقل از عوامل دیگر است.
اینستکس بعد از خروج دولت آمریکا از برجام (توافق هسته ای ۲۰۱۵ میان ایران و قدرت ها)، در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ برپا شد.
قرار بود این موسسه مثل یک نهاد واسطه بین شرکت های تجاری و ایران عمل کند تا داد و ستدهای مالی بین طرفین با واحد پول غیر دلار و خارج از سایه تحریم های آمریکا علیه تهران صورت گیرد.
به گزارش آسوشیتدپرس دولت آلمان در مارس ۲۰۲۰ گفت که بالاخره اولین معامله از طریق اینستکس جهت تسهیل صادرات مواد دارویی از اروپا به ایران انجام شده بود.
در بیانیه روز پنجشنبه آمده است که ایران به دلایل سیاسی مانع تحقق اهداف اینستکس شده است.
براساس این بیانیه ایران فقط همان یک معامله اول را تایید کرد و بعد از آن کلیه معاملات پیشنهادی را مسدود کرد.
«مذاکرات محرمانه» علی شمخانی
همزمان با این تحولات نور نیوز، رسانه نزدیک به شورای امنیت ملی ایران در حساب توییتر خود از انجام «مذاکرات بسیار مهم» از سوی علی شمخانی در روزهای گذشته خبر داده است.
این رسانه از محل برگزاری این مذاکرات که با مدیریت دبیر شورای امنیت ملی ایران انجام شده سخنی نگفته است.
نور نیوز در ادامه بدون هیچگونه توضیحی در خصوص این مذاکرات ادعایی نوشته است: «اعلام قریب‌الوقوع نتایج این مذاکرات، تحولات قابل ملاحظه‌ای را رقم خواهد زد.»
این خبر در حالی منتشر می‌شود که امروز حمید حسینی، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق گفته است «در سفری که وزیر خارجه عراق به واشنگتن داشت، آمریکا معافیت مجدد اعطا کرده و اجازه داده که ۵۰۰ میلیون دلار از بدهی برق عراق به ایران پرداخت شود.»
آقای حسینی همچنین گفته است که وزیر خارجه عراق رقم بدهی این کشور به ایران را ۱۷ تا ۱۸ میلیارد دلار اعلام کرده در حالیکه رئیس بانک مرکزی ایران این رقم را ۱۰ میلیارد دلار گفته و ادامه داده است: «اینکه این پول چطور پرداخت شده یا در آینده پرداخت خواهد شد را اطلاع ندارم و بانک مرکزی باید پاسخگو باشد.»
دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق همچنین با بیان اینکه عراق پول برق و گاز ایران را در حساب بانکی به نام شرکت ملی گاز و توانیز واریز می‌کند، گفت که «این به‌معنی دسترسی ایران به این پول‌ها نیست.»
به گفته آقای حسینی، پول‌های ایران در بانکی تحت نظارت آمریکا قرار دارد که تنها اجازه واردات کالاهای غیرتحریمی را می‌دهد، به‌طوری که «در اسفندماه سال گذشته یک میلیارد دلار کالا از این مسیر به ایران وارد و بدهی ایران به ترکمنستان نیز از این محل پرداخت شد.»
مرندی: اعتراضات مانع احیای برجام شد
در همین حال محمد مرندی، مشاور هیات مذاکره کننده احیای برجام گفته است که آمریکا پس از انتخابات کنگره قصد داشت با ایران توافق کند اما اعتراضات «کار توافق را عقب انداخت.»
آقای مرندی بر خلاف گفته‌های مقامات رسمی آمریکا ادعا کرده است که آنها «بعد از انتخابات میان‌دوره‌ای خود برای توافق آمادگی داشتند.»
در ادامه گفته است که «الان هم می‌دانیم که آنها با پیام‌ها و سیگنال‌هایی که می‌فرستند، تمایل زیادی به مذاکره دارند، اما باید اراده انجام آن را هم داشته باشند. به‌رغم تلاش لابی ضدایرانی، غربی‌ها مایل به توافق هستند و ایران هم منتظر است.»
این سخنان در حالیست که در هفته‌های گذشته ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به سخنان اینچنین مقامات ایرانی و حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران مبنی بر آمادگی آمریکا برای ازسرگیری مذاکرات هسته ای گفته بود «فقط مقامات ایرانی می‌توانند بگویند که چرا به گفتن این دروغ‌ها ادامه می‌دهند».
آقای پرایس همچنین افزوده است که مذاکرات احیای برجام ماه‌هاست در دستور کار نبوده و آمریکا هیچ پیامی به ایران نداده است.
اینستکس چه بود؟
شرکای باقی مانده در توافق برجام با هدف ترغیب ایران به باقی ماندن در این توافق و برخوردار نگه داشتن این کشور از مزایای اقتصادی رفع تحریم ها، توافق کردند که کانال مبادله مالی با ایران تاسیس کنند.
وزیران خارجه آلمان، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر ۲۰۱۸ به نیویورک سفر کرده بودند، تصمیم خود را طی یک بیانیه برای ایجاد این کانال مالی ویژه اعلام کردند که هدف از آن بی‌اثر کردن تحریم های آمریکا علیه ایران است.
در بیانیه مشترک شرکای ایران در توافق هسته‌ای برجام در تعریف این کانال می گوید «با توجه به فوریت و ضرورت دستیابی به نتایجی ملموس، شرکت‌کنندگان در این جلسه از پیشنهادهای عملی برای ادامه و توسعه مجاری پرداخت مالی به ایران به ویژه ایجاد یک "وسیله هدف ویژه" (اس پی وی) برای ایجاد تسهیلاتی جهت پرداخت‌های مرتبط با ایران از جمله برای صادرات نفت استقتبال کردند.»
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید